ACADEMY Magazine 2018-2019

‘CSI WILDLIFE CRIME’
Eerste forensische
academie in de strijd
tegen stroperij
De waterbottelarij in het natuurgebied van Wijnhuis Chamonix bij het Zuid-Afrikaanse Franschhoek
verandert binnenkort – na een grote verbouwing – in een academie mét campus waar lokale
natuurparkwachters (‘wildlife rangers’) en internationale dieren- en veeartsen in opleiding leren hoe zij
forensische kennis en geavanceerde technologieën kunnen gebruiken om daders van misdaden tegen
wilde dieren op te sporen. Volgens NFI-programmamanager Andro Vos, oprichter van ’s werelds eerste
International Wildlife Forensic and Veterinary Academy, kan goed forensisch onderzoek op plaatsen delict
in de wilde natuur zelfs het internationale terrorisme flinke klappen toebrengen.
Alle seinen staan op groen voor de komst van de internationale
forensische en veterinaire ‘wildlife’-academie
in Zuid-Afrika, de allereerste ‘CSI’-opleiding in
de strijd tegen ‘wildlife crime’. Locatie en financiering
zijn rond, binnenkort begint de opbouwfase. “Het
heeft heel wat voeten in de aarde gehad om dit punt te bereiken”, vertelt
oprichter Andro Vos in zijn gezellige Barendrechtse woning. Hoe
lang het duurt voordat hij die inruilt voor een huis in Franschhoek
is onzeker, maar laten we bij begin beginnen. Enkele jaren geleden
ontwikkelt Andro in Nederland, namens een consortium waarvan
naast het NFI – waar hij programmamanager is – ook gerenommeerde
organisaties en bedrijven deel uitmaken, al een indringend
publiek-privaat project om Afrikaanse politie- en opsporingsdiensten
te laten kennismaken met forensische kennis en expertise. Dat
is nodig omdat daar veel sporen verloren gaan door onwetendheid,
waardoor daders onnodig vrijuit gaan. “De behoefte aan forensische
kennis was en is er groot. Nu belanden mensen vaak op basis van een
getuigenverklaring – ‘die kerel met die groene broek aan heeft het
gedaan’ – achter de tralies, zonder ondersteunend bewijs.”
Andro bouwt een strategische relatie op tussen de Nederlandse
overheid, het NFI en de politiële en justitiële autoriteiten in Zuid-
Afrika. “Een langdurig proces. Je moet allereerst het vertrouwen
winnen van de Nederlandse ambassadeur voordat je toegang krijgt
tot zijn netwerk en aan het werk kunt.” De Stellenbosch Universiteit
vraagt Andro een lezing te geven tijdens een bedrijfsbijeenkomst voor
vertegenwoordigers van alle professionele domeinen in het land over
wat zij kunnen opsteken van het toonaangevende Nederlands Forensisch
Instituut. Het publiek is onder de indruk.
COLLEGE IN HET KRUGER PARK
Andro: “Na afloop vroeg een vertegenwoordigster van het in het
Kruger Park gelegen Southern Africa Wildlife College mij of ik langs
wilde komen. Duizenden ‘wildlife rangers’ leren daar vaardigheden
op het gebied van natuurbehoud, dieren, wapens en het uit de
weg gaan van stropers, maar tot mijn verbazing niets over forensisch
onderzoek. Ik besefte op dat moment dat het eigenlijk niet uitmaakt
of een mens of (wild) dier slachtoffer is van een misdaad. In het laatste
geval zijn er vrijwel nooit getuigenverklaringen, omdat het meestal
gaat om een afgelegen plaats delict, maar sporen die naar de dader
kunnen leiden zijn er altijd. Kogelhulzen, kruitresidu, voetafdrukken,
bandensporen, peuken en een mobiele telefoon vol data zijn uitstekende
informatiebronnen. Parkwachters en dierenartsen hebben
daar door een gebrek aan forensische kennis echter geen benul van en
vertrappen zelfs belangrijke sporen, wat betekent dat de meeste misdaden
tegen wilde dieren onopgelost blijven.”
Andro vliegt inderdaad van Kaapstad naar Hoedspruit en staat er
SPEAKERS ACADEMY® MAGAZINE 2019 247