Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
INNOVATIE<br />
‘Flamenco is de snelste manier<br />
om excellentie te begrijpen’<br />
Systemisch is oorspronkelijk een medische term die ‘verspreid over het hele lichaam’ betekent. Tegenwoordig<br />
beschrijft het ook een manier om niet rechtlijnig of systematisch, maar in een bepaalde context naar<br />
problemen en complexiteit te kijken. “Anders creëer je meer problemen dan je oplost”, zegt prof. dr. Walter<br />
Baets. Hij houdt zich onder andere bezig met de manier waarop je bedrijven excellent kunt maken. “Dat<br />
we het daar nog over hebben geeft aan, dat dit nog niet voor de hand ligt, wat wel zo zou moeten zijn.”<br />
Over complexiteit, innovatie, transformatie, het cruciale belang van toegevoegde waarde én de rol van<br />
flamencomuziek spreken we Baets in zijn nieuwe Haagse woning. Een verrassend gesprek.<br />
prof. dr. Walter Baets<br />
Tekst: Jacques Geluk | Fotografie: Geraldine Aresteanu<br />
De wereld is (fundamenteel)<br />
complex en dus niet alleen<br />
gecompliceerd. Complexiteit<br />
ontstaat eigenlijk als intelligente,<br />
autonome individuen<br />
samen dingen creëren of situaties beheersen.<br />
Walter Baets geeft een voorbeeld. “Een<br />
aantal automobilisten rijdt op een rotonde<br />
af. Ze hebben allemaal hetzelfde doel – veilig<br />
aan de ander kant komen. Wie zich al op de<br />
rotonde bevindt heeft voorrang. De chauffeurs<br />
bepalen ieder voor zich of zij stoppen<br />
of doorrijden. Als iedereen zich aan de minimale<br />
spel- en interactieregels houdt gebeuren<br />
er geen ongelukken. Zo krijg je vanuit<br />
complexiteit een overzichtelijk gecompliceerd<br />
verhaal. Hetzelfde gebeurt bij voetbal.<br />
Iedere speler doet wat hij wil en dat gaat<br />
goed zolang iedereen hetzelfde doel heeft<br />
(een doelpunt maken) en de voorwaarden<br />
en regels respecteert. Dat is ook de realiteit<br />
in de markt, de politiek en bij de bedrijven<br />
en organisaties waar we werken en daarom<br />
moeten we uitsluitend systemisch kijken<br />
naar alle uitdagingen die we tegenkomen.”<br />
Een excellente organisatie is systemisch<br />
en laat zich leiden door doel, betekenis,<br />
waarde en de bijdrage die zij levert (‘purpose,<br />
meaning, value, contribution’). “In<br />
tegenstelling tot groei die leidt tot exclusiviteit,<br />
beschouw ik groei om de groei als een<br />
van de waanzinnigste destructieve concepten<br />
in de economie. Met die instelling is de<br />
halve wereld naar de maan geholpen. Toch<br />
gaan we er gewoon mee door. Tijdens een<br />
conferentie in Frankrijk met honderden<br />
zakenmensen, naar aanleiding waarvan het<br />
boek ‘Rethinking growth’ is geschreven, ging<br />
het alleen over winst en aandeelhouderswaarde,<br />
maar met die afgeleide begrippen<br />
kun je niets. Op mijn vraag welke waarde die<br />
bedrijven toevoegden aan de maatschappij,<br />
de wereld en de economie volgde absolute<br />
stilte. Dat herhaalde zich na mijn vervolgvragen<br />
‘Wat mis ik als jullie morgen failliet<br />
zijn?’ en ‘Als ik niets mis, waarom bestaan<br />
jullie dan?’. Waarop ik zei: ‘Denk er eens over<br />
na in het weekend. Als je maandag het antwoord<br />
nog niet weet, begrijp je dan dat je<br />
een probleem hebt? Als jullie niets toevoegen,<br />
waarom kom ik naar jullie als klant?’<br />
Tegenwoordig begin ik veel seminars met<br />
deze vragen.”<br />
EMOTIES ALS DRIJFVEER<br />
Een andere grote uitdaging bij het bouwen<br />
van een excellente organisatie is de emotionele<br />
kant. “Vraag je af welke emoties leiders<br />
en medewerkers drijven om die zo belangrijke<br />
waarden te realiseren en toe te voegen.<br />
Dan gaat het niet per se om de ethiek of om<br />
de vraag waarom sommige mensen, op wie<br />
thuis niets is aan te merken, onethische din-<br />
SPEAKERS <strong>ACADEMY</strong>® MAGAZINE <strong>2019</strong> 47
Change language