Manuel Lugrís Freire. Edición e análise literaria. - Centro Ramón ...

Xabier Campos Villar
entre as fidalgas ricas daqueles tempos. ¡Que ollos azús, de fitar
modoso e solermiño de virxe céltica! ¡Que graciosa e xentil muller!
As olladas de tódolos mozos caeron sobre dela, aloumiñándoa
cobizosamente. Minia baixou a súa linda cabeciña, tinxíronse as súas
faceiras coa color dos ceos nunha aurora de groria, e despois de facer
unha cumprida cortesía, comenzou a trobar.
Mainiña, brandamente, os seus versos entraban nos corazós. A
fala gallega en labios da feiticeira fidalga, tiña unha dozura, unha
mimosidade, unha xentileza asoballante.
Comenzou a relación das feituras dos namorados galáns, de
maneira sinxela e nobre. Despois foise erguendo a súa doce fala co esa
lírica esgrevia propia das almas gallegas, lírica en que a ternura mistúrase
meigamente co ese modus dicendi varonil da nosa casta. E cando,
xa morto o namorado galán, acha sepultura ó seu rente a noiva malferida
de amor, e nasce, entre das dúas tumbas unha fonte cristaíña que canta
polo baixo aqueles amores infortunados... Cando os dous escuros alciprestes
medran alí sobre das dúas sepulturas, rexurdimento a unha nova
vida dos dous namorados; e siguen medrando astra toca–los ceos; e despois,
arrandeados pola maina bris do serán, xúntanse en solene e agarimosa
aperta... daquela a poesía era tan intensa, o lenguaxe tan elevado e
nobre, dunha enxebreza verdadeiramente celeste... que todos, señores e
fidalgos, poetas e labradores, baixaron a cabeza ó peso da fonda impresión
artística que esmorece as almas coa lembranza das cousas divinas.
—¡Minia! ¡Minia fidalga e fermosa, que levas no teu espíritu o
bico dos nosos grandes trobadores doutros tempos!... —dixo Fernán
Martís cheo de fonda emoción— ti cantaches na lingua das nosas nais,
na nobre fala en que Alfonso o Sabio fixo os seus loubores á Virxe
Sancta María! ¡Ti soupeche, mellor que ninguén, estremece–las nosas
almas! A regueifa é túa, túas as cen dobras de ouro, e túas tamén as
frores que cobren o trono do noso señor o Conde. ¡Benia quen canta
o amor na lingua que Dios nos donou!
Doña Sancha Rodríguez bicou á trunfante fidalga e donoulle as
frores que adornaban o patín. Tódolos presentes decrararon reina do
gay saber á feiticeira Minia, e unha muiñeira de groria espallou estonces
os seus solenes sons polas veigas dos estados de Andrade.
181