You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
112 <strong>Os</strong> <strong>da<strong>do</strong>s</strong> <strong>do</strong> <strong>reloxeiro</strong><br />
e golfiños non teñen un “sol” produtor de son –imaxinades como sería<br />
un “sol sonoro”?– así que non teñen máis remedio que ser eles os<br />
propios emisores de ondas sonoras: berran. <strong>Os</strong> chíos son as súas<br />
lanternas.<br />
Canto máis forte berren, máis lonxe chega o son e máis intenso é o seu<br />
reflexo; ou sexa, se gritan máis, son capaces de “iluminar” máis lonxe.<br />
Ademais, canto máis alta sexa a frecuencia <strong>do</strong> son, maior será a<br />
resolución da imaxe que xeran. Mais hai que aforrar enerxía, e iso<br />
conséguese axustan<strong>do</strong> os sons ás necesidades de cada momento. <strong>Os</strong><br />
morcegos, por exemplo, can<strong>do</strong> están por aí de paseo emiten un berro<br />
cada décima de segun<strong>do</strong> (frecuencia: 10 hercios) e incrementan a<br />
frecuencia até uns 200 hercios no momento de achegárense a unha<br />
presa, para vela mellor.<br />
Isto de emitir sons de maneira descontinua é para un morcego o<br />
equivalente á luz estroboscópica das discotecas para un humano:<br />
reciben as imaxes separadas no tempo, algo que pode resultar bastante<br />
mareante. Ademais <strong>do</strong> aforro enerxético, hai outra razón importante<br />
para que isto sexa así: o problema 2.<br />
Problema 2<br />
Imaxinade que estades a deseñar o sonar. Probablemente elixiredes<br />
unha fonte de son o máis potente posible –o son emiti<strong>do</strong> por algúns<br />
morcegos equivale, en proporción, ao son dun avión de reacción–.<br />
Estupen<strong>do</strong>. Agora tócanos deseñar o receptor (os oí<strong>do</strong>s): canto máis<br />
sensibles mellor, así pódense captar os ecos máis débiles procedentes<br />
<strong>do</strong>s obxectos máis afasta<strong>do</strong>s. Ningún problema, veña, poñemos <strong>do</strong>us<br />
oí<strong>do</strong>s miles de veces máis sensibles que os nosos. Agora enchufamos o<br />
aparato e... non funciona; acabamos de rebentar os oí<strong>do</strong>s: o intensísimo<br />
son emiti<strong>do</strong> é demasia<strong>do</strong> alto para uns receptores tan sensibles.<br />
Solución: alternar o funcionamento de emisor e receptor (tic-tac, tic-tac,<br />
tic-tac...). No momento da emisión <strong>do</strong> son, os morcegos protexen o<br />
sistema auditivo reducin<strong>do</strong> a súa sensibilidade –isto conségueno<br />
contraen<strong>do</strong> uns músculos <strong>do</strong> oí<strong>do</strong> medio–, de maneira que o emisor e<br />
o receptor nunca funcionan á vez. Alternan o seu funcionamento de<br />
forma perfectamente sincronizada e cunha frecuencia que varía
Change language