Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
58 <strong>Os</strong> <strong>da<strong>do</strong>s</strong> <strong>do</strong> <strong>reloxeiro</strong><br />
clons humanos como os xemelgos univitelinos, non poden ser iguais: a<br />
man caprichosa <strong>do</strong> medio natural xogará cos xenes para dar lugar a<br />
persoas distintas, únicas. O ambiente perfila, esculpe, moldea, utiliza os<br />
xenes que interesan en cada momento. O produto final son unha<br />
inmensa variedade de plantas e animais, variedade incluso dentro da<br />
mesma especie, incluso dentro de individuos co mesmo código<br />
xenético.<br />
Sensores biolóxicos, a interacción xene-ambiente ao descuberto<br />
Hai un verme común nos nosos pra<strong>do</strong>s, o Lumbricus rubellus, que<br />
cambia de cor segun<strong>do</strong> o tipo de terreo en que vive. Se o substrato está<br />
contamina<strong>do</strong> con arsénico, o veleno non mata o verme, mais modifica<br />
os pigmentos <strong>do</strong> animal e crece cunha cor amarelo-mostaza. Se o que<br />
hai no chan é chumbo, o verme crecerá cunha cor moi escura; o zinc,<br />
pola contra, confírelle un aspecto case transparente. Nas zonas onde<br />
existen estes pequenos animais non é preciso utilizar caros e<br />
complica<strong>do</strong>s aparatos de análise química para detectar certos<br />
contaminantes, chega con mirar para os bichos.<br />
As flores dunha planta de xardín moi común, a hortensia, modifican a<br />
cor segun<strong>do</strong> a acidez <strong>do</strong> chan en que viven: se é áci<strong>do</strong>, as flores serán<br />
azuis; se é neutro ou básico, as flores serán de cor rosa. Para ter unha<br />
idea da acidez <strong>do</strong> terreo non se precisan complica<strong>do</strong>s medi<strong>do</strong>res <strong>do</strong> pH,<br />
chega con mirar para as flores.<br />
A estes organismos chámaselles biodetectores. Nestes <strong>do</strong>us exemplos as<br />
modificacións que o ambiente crea nos organismos son moi interesantes<br />
xa que brindan información útil de xeito gratuíto. Isto ocorre grazas á<br />
íntima relación entre o medio natural e os seres vivos, e pode utilizarse<br />
como un eficaz sistema de detección, sen necesidade de enxeñaría de<br />
ningún tipo. A bioenxeñaría toma boa nota de exemplos coma estes.<br />
É posible crear biodetectores?<br />
“Gustaríame ter unha planta que, cada vez que o virus da gripe anda<br />
cerca, bote unhas fermosas flores amarelo-ver<strong>do</strong>sas; así avisa de can<strong>do</strong><br />
nos temos que vacinar”. Ao mellor nalgunha parte <strong>do</strong> planeta existe<br />
unha planta así, non o sabemos. Mais, se non existe, podémola crear?
Change language