Proceedings Book / Bildiri KitabÄ± - Orman FakÃ¼ltesi - SÃ¼leyman ...

More documents

Recommendations

Info

2 nd International Non-Wood Products Symposium 8-10 September 2011 - Isparta/TURKEY Çalışma sonuçları incelendiğinde, üretim miktarları bakımından Türkiye’nin tek başına bir grupta yer aldığı belirlenmiştir. İthalat miktarları analiz edildiğinde Almanya’nın en yüksek miktarlara sahip olduğu, diğer ülkelerin ise aynı grupta yer aldığı belirlenmiştir. İhracat miktarları incelendiğinde yine Türkiye’nin ciddi bir avantaja sahip olduğu görülmüştür. Anahtar kelimeler: ODOÜ, Aşamalı kümeleme analizi, Avrupa Birliği, Sert kabuklu meyve 1. GİRİŞ Türkiye 1963 yılından beri Avrupa Birliği’ne (AB) girebilmek için çaba harcamaktadır. Bu çabaların bir kısmını da orman ürünleri politikalarının AB’ye uyumunun sağlanması aşaması oluşturmaktadır. Özellikle ülkemiz odundışı orman ürünleri (ODOÜ) kapsamında yer alan fındık, badem, ceviz, antepfıstığı ve kestane üretim hacmi açısından AB’de söz sahibi bir ülke konumundadır. Dolayısı ile bu alandaki politikalar, ülke ekonomisi üzerine oldukça önemli bir girdi sağlayacak şekilde planlanmalıdır. Son yıllarda, ekonomiye olan katkısı, potansiyel düzeyin çok altında olan odundışı orman ürünlerine gereken önemin verilerek ekonomiye olan katkı düzeyinin artırılması yolları araştırılmaktadır. Ülkemizin geçmiş yıllarda ODOÜ ihracatından elde ettiği gelir, odun ürünü ihracat gelirinin çok üstündedir (Konukçu, 2001). Çalışma materyalimizi oluşturan ODOÜ’lerinden Türkiye’deki üretimi çok eskilere dayanan fındık, geleneksel ihraç ürünü olma niteliğini devam ettirmekte ve ülkemiz ekonomisine oldukça önemli katkıda bulunmaktadır. 2003 yılı verilerine göre 708.389 ton olan dünya fındık üretiminde ilk sırada yer alan ülkemiz, dünya üretiminin yaklaşık % 70’ini üretmektedir (Kutkan, 2002). Önceleri kuruyemiş olarak tüketilen fındığın, gıda sanayinin gelişmesiyle birlikte kullanım alanı oldukça genişlemiştir. Fındık; çikolata, bisküvi, şekerleme, tatlı pasta, dondurma imalatında yardımcı malzeme olarak kullanılmaktadır. Fındık unu, çikolatalı ürünlerin temel unsurudur. En yaygın yetiştirildiği ülkeler Türkiye, İtalya, İspanya, ABD, Çin ve İran’dır. Türkiye ve AB üyesi ülkelerin son beş yıllık süreçteki fındık üretim miktarları Şekil 1’de görülmektedir (URL, 1). 2001 yılı toplam dünya ihracat değeri yaklaşık 1 milyar dolar olan badem ülkemizin yanı sıra; ABD, İspanya, İran, Fas, Suriye, İtalya ve Yunanistan’da da yetiştirilmektedir. Bademin tatlı ve acı tohumlu iki çeşidi vardır. Yenebilen tatlı badem tohumları çerez olarak tüketilir, ayrıca çeşitli yiyeceklerin hazırlanmasında, yaygın bir şekilde pastacılık, şekerleme ve çikolata sanayinde, badem yağı ve badem unu yapımında, acı bademler ise kozmetik sanayinde katkı maddesi ve kokulandırıcı olarak kullanılmaktadır (Özdoğru, 2003). Türkiye ve AB üyesi ülkelerin son beş yıllık süreçteki badem üretim miktarları Şekil 2’de görülmektedir. Antepfıstığının dünyada yaklaşık 15 ülkede tarımı yapılmasına karşın bu ülkeler içerisinde sadece İran, Türkiye, ABD, Suriye, Çin, Yunanistan, Afganistan ve İtalya’da ekonomik olarak üretilmektedir. Antepfıstığı besleyici özelliğinin yanı sıra sadece çerez olarak değil şeker ve şekerli ürünler sanayinde de (dondurma ve baklava) hammadde olarak kullanılmaktadır (Tunalıoğlu ve Taşkaya, 2003). Türkiye ve AB üyesi ülkelerin son beş yıllık süreçteki antepfıstığı üretim miktarları Şekil 3’de görülmektedir. Şekil 1. Türkiye ve AB üyesi ülkelerin fındık üretimi Şekil 2. Türkiye ve AB üyesi ülkelerin badem üretimi 247
2 nd International Non-Wood Products Symposium 8-10 September 2011 - Isparta/TURKEY Dünyadaki önemli ceviz üreticisi ülkeler arasında, Çin, Amerika Birleşik Devletleri, İran ve Türkiye gelmektedir. Ceviz yemiş olarak kullanılması yanında, işlemden geçirilen dış kabuklarından mobilya cilası, saç boyası ve mürekkep gibi çeşitli boyalar üretilmektedir. Türkiye ve AB üyesi ülkelerin son beş yıllık süreçteki ceviz üretim miktarları Şekil 4’de görülmektedir. Kestane; eski zamanlardan beri insan beslenmesinde önemli bir yer almıştır. Kestane şekeri adıyla bilinen bir tatlı çeşidi olarak ta imal edilmekle birlikte bazı çörek, kek ve pasta çeşitlerinde de kullanılmaktadır. Türkiye ve AB üyesi ülkelerin son beş yıllık süreçteki kestane üretim miktarları Şekil 5’de görülmektedir. Şekil 3. Türkiye ve AB üyesi ülkelerin antepfıstığı üretimi Türkiye’nin AB ülkeleri içerisindeki durumunun tespiti için elde edilen veriler incelendiğinde; 2000–2009 yılları ortalamasına göre fındık üretiminde Türkiye 554 bin ton ile ilk sırada yer alırken, İtalya en çok üretim yapan ikinci ülke konumundadır. Ceviz üretiminde Türkiye 140 bin ton ile ilk sırada, Fransa ikinci, Almanya ise üçüncü sıradadır. Türkiye antepfıstığı üretiminde yaklaşık 70 bin ton ile ilk sıradayken, Yunanistan ikinci sırayı alabilmiştir. İspanya 222 bin ton badem üretimi ile ilk sırada yer alırken Türkiye üçüncü sırada yer almıştır. Kestane üretiminde ise Türkiye 51 bin ton ile ilk sırada, İtalya ise ikinci sırada yer almaktadır. Belirtilen ürünler kapsamında dış ticaret verileri incelendiğinde ithalat bakımından Almanya 183 bin ton ile ilk sırada, İspanya 100 bin ton ile ikinci sırada, Türkiye ise 18 bin ton ile son sıralarda yer almıştır. Türkiye’nin ithalatında etkili olan en önemli unsurun ceviz olduğu görülmüştür. İhracat rakamları incelendiğinde Türkiye 152 bin ton ile belirtilen ülkeler içerisinde önemli bir ağırlığa sahiptir. Ürün bazında incelendiğinde ise fındığın ciddi bir rekabet unsuru olarak ortaya çıktığı görülmüştür. Çalışma kapsamında AB üyesi 27 ülke ve Türkiye’nin fındık, badem, ceviz, antepfıstığı ve kestane üretim, ithalat ve ihracat verileri incelenmiştir. Bu bağlamda Türkiye’nin AB ülkelerine kıyasla ne durumda olduğunun ortaya konulması amaçlanmıştır. Şekil 4. Türkiye ve AB üyesi ülkelerin ceviz üretimi 2. MATERYAL ve YÖNTEM 2.1. Materyal Çalışmamızda bahsi geçen Avrupa Birliği ülkeleri; Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Güney Kıbrıs, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan’dır. Belirtilen ürünlere ait üretim, ithalat ve ihracat verileri FAOSTAT (Food and Agriculture Organization of The United Nations) internet sitesinden temin edilmiştir (URL, 1). Bu çalışmada AB ülkeleri ile Türkiye’nin 2000- 2009 yıllarına ait ortalama fındık, badem, ceviz, antepfıstığı ve kestane üretim miktarları, 2000- 2008 yıllarına ait ortalama ithalat ve ihracat miktarı verileri kullanılarak istatistiksel analizler yapılmış ve sonuçlar tartışılmıştır. Şekil 5. Türkiye ve AB üyesi ülkelerin kestane üretimi 248
Page 2 and 3:
2 nd International Non-Wood Product
Page 4 and 5:
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
II. session Room: Sedir Chair: Asso
Page 10 and 11:
IV. session Room: Sedir Chair: Asso
Page 12 and 13:
Final Session Final Session Room: M
Page 14 and 15:
Comparison of Pinus sylvestris, Pin
Page 16 and 17:
2 nd International Non-Wood Forest
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213: 2 nd International Non-Wood Product
Page 216 and 217: 2 nd International Non-Wood Forest
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
show all

Proceedings Book / Bildiri KitabÄ± - Orman FakÃ¼ltesi - SÃ¼leyman ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?