Proceedings Book / Bildiri KitabÄ± - Orman FakÃ¼ltesi - SÃ¼leyman ...

More documents

Recommendations

Info

2 nd International Non-Wood Products Symposium 8-10 September 2011 - Isparta/TURKEY eyaletlerine yayılmışlardır. Orman bakımından zengin olan bölgelerde kabilelere de çok sayıda rastlanmakta, buna karşılık orman bulunmayan yerlerde ise kabile nüfusları daha az olmaktadır. Kabileler hayatta kalabilmeleri için pek çok yönden ormana bağımlıdırlar. Bunların ormanlara olan bağımlılığının seviyesi çeşitli faktörlere bağlıdır. Bunlar kabilelerin sosyo ekonomik durumları, dağılımları, kültürel ve dini normları ve okur yazarlık durumlarıdır. Ormanın içinde yaşayan ve tamamen ormana bağımlı yaşayan grupların dışında modern dünyaya erişim imkanı olanlar, modern hayatın yaşam tarzına gittikçe artan bir şekilde uyum sağlamışlardır. Zaten azalmakta olan orman kaynakları da onları mecburi olarak alternatif kaynaklar aramaya itmiştir. Kabilelerin ormana bağlılıkları toplama ve tüketim bağımlılığı, gelir elde etmek için bağımlı olma, iş için bağımlı olma, değişen tarımsal faaliyetler için bağımlı olma, hayvancılık faaliyetleri için bağımlı olma, kültürel, dini ve festival faaliyetleri için bağımlı olma olarak sayılabilmektedir (Singh vd., 2003). Hindistan’da kuzeydoğu Himalayalar’da yetişen bir tür olan Pandanus napalensis bugüne kadar kıymeti anlaşılmamış potansiyel olarak çok değerli bir ODOÜ olarak karşımıza çıkmaktadır. 20 m.ye kadar büyüyebilen bu türün yaprakları ve meyvelerinden çok çeşitli alanlarda yararlanılmaktadır. Bu türün tıbbi bitki olarak çeşitli biçimlerde kullanımı geleneksel bilgi olarak bilinmesine rağmen yazıya dökülmemiştir. Yaprakları yılan ısırığına karşı ısırılan yere sarılarak tedavi etmekte ve acıyı dindirmekte kullanılmaktadır. Yaprakları aynı zamanda ağızda çiğnenerek ferahlatıcı olarak da kullanılabilir. Bunlardan başka yapraklarının afrodizyak etkisi olduğu ve başağrısı ve genel olarak ağrıların tedavisinde halsizliğe karşı da kullanıldığı kaydedilmiştir. Sütle karıştırılarak kullanılan ezilmiş yaprakların kadınlarda düşük yapmaya karşı önlem olarak kullanılması da bir başka kullanım alanı olarak bilinmektedir. İnce ve uzun olan yaprakları aynı zamanda elde yer örtüsü, el çantası ve balık ağı yapımında da kullanılmaktadır Meyveleri kış mevsiminde yerel halkın yanı sıra maymunlar ve fareler tarafından da tüketilmektedir. 1.1.7 Pakistan Chitral, Pakistan’ın kuzeybatısında yer alan bölgenin doğal ormanlarında başlıca Pinus wallichiana, Gerardiana, Cedrus deodora gibi iğne yapraklı ve Quercus incana gibi yapraklı ağaç türlerini barındırmaktadır. Tıbbi bitkiler, bal, çam fıstığı, vahşi sebzeler ve morel mantarları vadide bulunan ve yerel halkın geçimlerini temin ettikleri en önemli odun dışı orman ürünleri olarak adlandırılabilirler. Vadinin kuru ve ılıman ormanları içinde, Morchella esculenta, Morchella vulgaris, Morchella deliciosa ve istiridye mantarının da aralarında bulunduğu çok çeşitli mantarlar yetişmektedir. Çoğunlukla bu mantarları topladıkları yerleri bir sır olarak saklayan yerli halk, mantarların yerini tespit etmekte geleneksel öğretiye güvenmektedirler. Örneğin, mantarların her zaman bir takım özel ağaçların altında göründüklerine inanılmaktadır. Morchella mantarları çoğunlukla satılmak ancak bazı zamanlarda da geleneksel ilaçların yapılması amacıyla toplanmaktadır. İlkbahar’dan yaz başlarına (mart - temmuz başı) kadar toplanan mantarlar yöresel pazarlarda, çoğunlukla da aracılara satılmaktadır. Morchella yüksek fiyatlara satılan yöresel ekonomi içinde hassas bir öneme sahip olan bir türdür. Morel mantarı toplayanlar, sahip oldukları hayvanlarını otlatma, yakacak odun toplama ve çiftçilik uğraşlarına ilaveten, fırsat buldukça bu mantarı da toplamaktadır. Toplayanların % 40’ı çocuk, % 27’si kadın, % 33’ü de erkeklerden oluşmaktadır. Morel mantarı toplamak, çok fazla bağlılık, zaman ve yoğun iş gücü gerektiren bir uğraşıdır. Bazı zamanlar, toplayıcıların ormanda günlerce kaldıkları olmaktadır (FAO, 2008a). 1.1.8 Paraguay Paraguay’da şu ana kadar, alışkanlık ya da şişmanlatıcı bir özelliği olmayan, küçük bir otun, Stevia (Stevia rebaudiana bertoni), yiyecek endüstrisinin uzun zamandır beklediği birşey olma özellikleri taşıdığı düşünülmektedir. Bu ot yüzyıllardan beri Guarani toplumu tarafından içeceklerini tatlandırmak için kullanılmıştır. Bilinen şekerden 300 kez daha tatlı ancak onun içerdiği kalorilerin hiçbirini içermemektedir. Günümüzde, 60 cm boyundaki çalı, Coca- Cola’nın dikkatini çekmiş ve ona ev sahipliği yapan bu küçük Latin Amerika devleti, çok yakında bu alanda büyük kazançlar elde edeceğini ümit etmektedir. Coca-Cola ve Amerika’nın en büyük yiyecek şirketlerinden biri olan Cargill, Rebiana ticari ismi altında Stevia tabanlı yeni bir tatlandırıcı üretmeyi planlamaktadır. Söz konusu bitki her ne kadar, yiyecek tüketimi için A.B.D’de şu ana kadar onaylanmamış ve Avrupa’da sınırlı bir kullanım alanına sahip olsa da, Çin kırsal kesimindeki binlerce ha sahaya bu bitkinin tohumlarını ekilmiştir. Bu bitki Asya’da şimdiden 55
2 nd International Non-Wood Products Symposium 8-10 September 2011 - Isparta/TURKEY oldukça popüler durumdadır. Stevia için dünyadaki talebin çok büyük olması dolayısıyla şeker lobisinin, bu tamamen doğal, güvenli ve devrim niteliğindeki ürünün uluslararası ticaretini baltalamaya çalıştığından bahsedilmektedir. Asuncion Üniversitesinin, tıp fakültesinde yürütülen çalışmalar, stevia’nın uzun bir liste halinde sıralanabilecek faydaları olduğunu ortaya çıkarmıştır. Diyabete, yüksek tansiyona ve diş çürüklerinin tedavisi ve önlenmesinde faydalı olacak antioksidan, iltihap giderici ve antibakteriyel özellikleri bulunmaktadır. Fakat, kimyasal olarak üretilen kardeş tatlandırıcılar sakkarin ve aspartam’ın başlangıçtan beri üzerlerinden atamadıkları kansere sebep olan madde ihtiva ediyor olma korkusu, bu yeni tatlandırıcı için de endişelere neden olmaktadır. Güvenilirliğine dair söylenenlerin dışında, stevia’yı aspartama karşı daha avantajlı duruma getiren bir diğer özelliği: 200 0 C kadar dayanıklı olmasından dolayı, fırın tatlılarında rahatlıkla kullanılabilir olmasıdır. Altı milyonluk nüfusunun yarısı fakirlik sınırında yaşayan Paraguay, bir altın madeni üzerinde oturuyor olabilir, ancak Paraguay ve Çin bu bitkinin orijinal vatanının kendi ülkeleri olduğunu dünyaya kabul ettirme uğraşı içine girmişlerdir (FAO, 2008c). 1.1.9 Sudan Sudan dünyanın en büyük arap sakızı, Seyal akasyası ağacının gövde ve dallarından üretilen kuru sızıntı (reçine), hashab ya da sert sakız, Seyal akasyasından üretilen talha ya da parçalı sakız üreticisi konumundadır. Arap sakızı Sudan’ın yapmış olduğu ürün ihracatının, canlı hayvan, pamuk ve susam’la birlikte en önemli dördüncü kalemini teşkil eder. Arap sakızı, beyaz ya da portakal rengini andıran mat renkte, ezildiğinde cam kırılması vari bir parçalanma ile dağılan uygun koşullarda saklandığı sürece yüzyıllarca değişmeden duran bir maddedir. Arap sakızı, yiyecek, ilaç potansiyeli ve teknik uygulamaları olan karmaşık bir polisakkarit’dir. Kullanımı 5000 yıl kadar gerilere uzanmaktadır. Emulsiyon, yoğunlaştırıcı, bağlayıcı, stabilizatör ve yapıştırıcı özelliklerinden dolayı birçok yerde kullanılmaktadır. Geleneksel olarak yağmurlara dayalı sulama ile tarım yapılan ve yaklaşık % 65- 90’ı fakir olan, 6 milyon Sudanlı, Arap sakızına bağımlıdır. Arap sakızı, özellikle aile bireylerinin besin ihtiyacını temin etmek için darı üretimi yapan küçük ölçekli çiftçilerin, rekoltenin kötü olduğu zamanlarda bir alternatif olarak başvurdukları bir üründür. Arap sakızının ihraç değeri yıllık ortalama 40 milyon $ bulmakta ve Sudan’ın dünya pazarındaki payı % 50 dolaylarında olmaktadır. (FAO, 2009). 2. SONUÇ ve ÖNERİLER İnsan faaliyetlerinin bir sonucu olarak, ekosistemler, türler ve genetik çeşitlilik doğal orandan çok daha hızlı bir şekilde tahrip olmaktadır. Çeşitlilik kayıplarının daha önceki dönemlerden 1000 veya 10 000 kat daha hızlı olduğu sanılmaktadır. Biyolojik çeşitlilikteki bu hızlı azalma halen yeryüzünün canlı kaynaklarından sağlamakta olduğumuz ekolojik, ekonomik, manevi ve kültürel kazançları tehdit etmektedir. Doğal kaynaklarımız ve biyolojik çeşitliliğimiz bozulma, azalma ve yokolma aşamalarından oluşan talihsiz bir süreç içindedir. Bu sürecin ana nedenleri nüfüsun hızlı artışı ve doğal kaynaklarımızın akılcı olmayan bir biçimde ve bilinçsizce kullanılmasına yol açan eğitim eksikliğidir. Orman kaynağınnı yönetiminde sadece “odun” veya sadece “odun dışı orman ürünü” diye bir seçim yapılmamalı, çok yönlü kullanım yönetim stratejileri ve orman kaynağından şimdiye kadar düzenli olarak yararlanan yerel halkın geleneksel bilgileri kombine edilerek ve iyi bir denetleme mekanizması kurularak ormanlardan sürdürülebilir olarak hem odun hem odun dışı faydalanma sağlanmalıdır. KAYNAKLAR AÇIKGÖZ, A., T., 2006, Non-Wood Forest Products and Certification, 1. Uluslararası Odun Dışı Orman Ürünleri Sempozyumu, 1-4 Kasım 2006, Trabzon, KTÜ Basımevi, 37-38, 975-6983-49-3. CBD Technical Series No 6, 2001, Sustainable Management of Non-Timber Forest Resources, Montreal, Canada. CHAMBERLAIN, J.L., BUSH, R., HAMMETT, A.L., ARAMAN, P.A., 2000, Managing National Forests of the Eastern United States for Non-Timber Forest Products, XXI IUFRO World Congress, 7-12 August 2000, Kuala Lumpur, Malaysia. CHAMBERLAIN, J.L., 2003, A Strategy For Nontimber Forest Products Research and Technology Transfer for Southern Unites States, Proceedings from IUFRO Division 5. Research Groups 5.11 and 5.12. CHOPRA, K., 1997, The Valuation and Pricing of Non- Timber Forest Products: Conceptual Issues and a case Study from India, Institute of Economic Growth, Delhi, India. FAO, 1995a, Non-Wood Forest Products for Rural Income and Sustainable Forestry, Non Wood Forest Products Series No 7, Rome. 56
Page 2 and 3:
2 nd International Non-Wood Product
Page 4 and 5:
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
II. session Room: Sedir Chair: Asso
Page 10 and 11:
IV. session Room: Sedir Chair: Asso
Page 12 and 13:
Final Session Final Session Room: M
Page 14 and 15:
Comparison of Pinus sylvestris, Pin
Page 16 and 17:
2 nd International Non-Wood Forest
Page 18 and 19:
Page 20 and 21: 2 nd International Non-Wood Product
Page 22 and 23: 2 nd International Non-Wood Forest
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
show all

Proceedings Book / Bildiri KitabÄ± - Orman FakÃ¼ltesi - SÃ¼leyman ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?