16.01.2015 Views

n - Ä°SMEK

n - Ä°SMEK

n - Ä°SMEK

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Yazar Vahdettin nce, ran’n Mehed kentini tanmlamak<br />

için uzun süre düündüünü belirttii ran notlar yazsnda,<br />

yolculuun sonuna doru arad tanm buldu-<br />

unu u sözlerle anlatyor; “Mehed derinlikti. Derindi.<br />

Onu bugüne kadar gördüüm dier kentlerden farkl klan<br />

buydu. ran’n irfani derinliiyle tarihi derinlii kol kola<br />

vermilerdi Mehed ovasnda. Firdevsi’nin, bn-i Sina’nn,<br />

Gazali’nin, Molla Sadra’nn hikmeti ile Ehli Beyt’in irfan<br />

Ostan- Horasan- Rezevi'nin uçsuz bucaksz derinliklerinde<br />

Kerimhani’nin semavi mersiyeleriyle mayalanp yeniden<br />

gelecei kucaklamaya hazrlanyordu.”<br />

Benim ‘ak’ olarak yorumladm bu hal için nce’nin<br />

yapt tanmlama, Mehed ve mam Rza Külliyesi’ni anlatmak<br />

için en uygunu sanrm. Özellikle “külliye” diyorum,<br />

çünkü birbirinden devasa avlular, mescidleri, türbeleri,<br />

müzeleri, kütüphane, hastane, yemekhane gibi<br />

sosyal alanlaryla bir ehir görünümünde mam Rza Türbesi.<br />

Her gün milyonlarca insann ziyaret ettii 75 hektarlk<br />

türbe ve çevresine, Harem-i Motahhar (kutsal türbe<br />

yaplar) deniyor.<br />

mam Rza, Ehl-i Beyt'in 12 imamndan 8.’si. Türbesinin<br />

bulunduu Mehed’in tarihi, mam Rza’nn hayatyla ekillenmi<br />

âdeta. Abbasi halifelerinin mirasçs olan mam<br />

Rza, 817 ylnda yedii üzümlerden zehirlenerek burada<br />

ölmü. O sralarda küçük bir ehir olan Mehed, zamanla<br />

mam Rza’nn türbesinin genilemesi ve ziyaretçi aknyla<br />

büyüyüp gelimi. ranllarn ve komu devletlerde<br />

yaayan baka iilerin en çok ziyaret ettii mekânlardan<br />

olan Mehed’e, ylda 12 milyon ziyaretçi geldii belirtiliyor.<br />

Bu ziyaretçiler, türbeyi ziyaret edip, Fatiha okuyup<br />

ayrlmyorlar.<br />

ii inancnda camilerin günlük hayatta çok yaayan<br />

mekânlar olmas gibi türbeler de çok hareketli. Geleneksel<br />

ii inancna göre türbe ziyaretinde Kerbala bata olmak<br />

üzere ac olaylarn yas tutulur. Türbelerde gözyalaryla<br />

dua eden, yas tutan kadn, erkek ranllar’ görmek<br />

mümkün. iiler, mam Rza Türbesi’ni ziyaret edenleri<br />

Mehedî olarak adlandrr.<br />

Altn Kubbeli Türbenin Tarihi<br />

mam Rza’nn ilk türbesinin 9. yüzylda Halife Harun Re-<br />

it tarafndan yapld biliniyor. Bu türbe 10. yüzylda saldrlar<br />

sonunda ykld ve Gazneli Sultan Mahmud tarafndan<br />

1009 ylnda yeniden yapld. 12. yüzylda Moollar,<br />

türbeye büyük zarar verdi. Daha sonra türbe tekrar<br />

restore edildi. 15. yüzylda Timur’un olu ahruh ve ordular<br />

Mehed’e dokunmad ve türbeye<br />

büyük sayg gösterdi. 18. yüzylda<br />

Nadir ah’n türbe ve çevresine katklar<br />

önemlidir. Türbenin etrafnda bugün<br />

de hummal bir inaat faaliyeti sürüyor.<br />

Benim en çok dikkatimi çeken ran’n<br />

özellikle cami ve türbe mimari

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!