n - Ä°SMEK

Osmanl Armal Ahap Pano
Bu padiah turasnda, tularn zülfe ve sancak yönü doudan
batya doru dalgalanmtr. Sultan I. Bayezid turasyla
birlikte turalara konulan “Han, Muzaffer, Muzaffer Daima,
El Muzaffer Daima” gibi unvanlarn olduu ksm, Devlet-i Âli
Osmanî’nin tahtn sembolize eder. Padiahn adyla birlikte
“El Muzaffer Daima” duas yer almtr.
Yedinci Osmanl Padiah olan Fatih Sultan Mehmed’in turas,
ekil ve estetik bakmndan kendinden sonraki turalarn
formunu oluturmada önem arz eder. Klasik turalarda
yer alan hançer (kol) ksm olumu, “Mehmed bin Murad
Han Muzaffer Daima” ibaresindeki “nun” hareri, sancan
olutuu tular keser, sola paralel uzanp klç olarak isimlendirilen
hançer ksmn oluturur. Klasik turada yer alan tu,
sancak, taht ve klç bölümleri Sultan II. Mehmed’in imzasnda
birleik, iç içe olan beyzeler ise birbirinden uzaklap oval
eklini almtr. Tura artk arma görüntüsünü almaya balamtr.
Sultan II. Mehmed ve Kanuni Sultan Süleyman turalarnda
ise, turann etraf ve içi çeitli motierle süslenmeye
balamtr. Sultan III. Mustafa’ya kadar eik olan klç bölümü,
bu padiah turasnda tam olarak krlmtr.
Mustafa Rakm Efendi’nin hat aheseri kabul edilen Sultan
II. Mahmud’un turas, bu alanda zirve kabul edilmitir. Görkemli
taht ksmnn yannda hükümdarn “Adlî” olan mahlas,
turann klç bölümü üzerinde yerini alr.
Turay bu kadar baarl klan etkenler arasnda farkl tasarmyla
hat aheseri olmas, her padiahn künyesi ayr olsa
da bir öncekine benzerlii sayesinde devamllk ve deimezlik
hissi vermesi ve özgün tasarmdr. Turann içerii, padi-
ahn saltanat boyunca deimemitir. Belge üzerindeki sultan
turalar sayesinde vesikann tarihi hakknda ortalama tarih
hesab kolaylkla yaplmaktadr. Tura çekme ii ilk zamanlar
tevkî nianc, turake, turâî, turanüvis namndaki kiiler
tarafndan yaplrd ve yetkisiz tura çekilemezdi. Devlet
kanunlarn iyi bilmek zorunda olan nianc, ilmiye snfndan
olup, ayn zamanda Dîvan- Hümayun azasdr.
Tura dört ksmdan oluur.
lk bölüm “Sere” (Kürsü): Padiah ve babasnn adyla
“ah, han, el- muzaffer daima” duasnn yazl olduu
metin ksmdr.
138