You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ve 1139 (1726)’da Tersane eminliine getirilmitir. Sonra<br />
I. Ahmet’in kemerlerine bina emini oldu. 1143 (1730) tarihinde<br />
vefat eden Ahmet Aa’nn kabri cami ile dershane<br />
arasndaki hazirededir. Hazirenin Gündoumu Caddesi’ne<br />
bakan yüzü, mermer sütunlu ve ebeke demirlidir. Burann<br />
alt penceresi vardr. Lâhdinin kavuksuz, köeli bir sütun<br />
eklindeki ba tana u kitâbe yazlmtr:<br />
El-Fatiha. “Dirîa Hac Ahmed sâhibu’l-hayrât Eminzâde /<br />
Ki terk-i âlem-i fâni idüb azm itdi ukbâya / Rzâ-y Hakk’a<br />
mal ü cann bezl eyledi merhûm / Ki bilmidi cihân bâki de-<br />
il a’lâ vü ednayâ / Neîmensâz- Firrdevs-berîn olub Hüdavenda<br />
/ Resûl-i Ekrem olsun Cennet-i âlâ’da hem-saye / Bu<br />
msra’la didi târîh-i fevtin geldi bir dâ’i / Eminzâde cihândan<br />
göçdü tâ Firdevs-i a'lâya”. Sene 1143<br />
Kitabenin caddeden okunmas için ayns ayak tann d<br />
yüzüne de yazlmtr. Üçüncü pencere önündeki lâhdinin<br />
âhideleri, haziredeki baz mezar talarnda olduu gibi esiz<br />
servi ve sarmak gülü kabartmalar ile bezenmitir.<br />
Külliye Yaplar ve Mimarî Özellikleri:<br />
Ahmediye Camii<br />
Gündoumu Caddesi ve Esvapç Soka’nn birletii kö-<br />
ede yer alan kare planl, tek kubbeli Ahmediye Camii,<br />
ina malzemesi düzgün olmayan ta ve tula karm moloz<br />
tandan yaplmtr. Soldaki minaresi tamamen kesme<br />
tatan yaplmtr. imdiki caminin yerinde daha önce ah-<br />
ap Kefçe Dede Mescidi bulunuyordu. Mir’at- stanbul’da<br />
Ahmediye Camii ve bânisi hakknda unlar söylemektedir:<br />
“Doanclar kurb-u civarnda bulunan ibu mahallede<br />
Cennet-mekân Ahmed Han- Sâlis zamannda ashâb-<br />
hayrdan Tersane Emini Ahmed Aa’nn bina etmi oldu-<br />
u cami-i erif ile medrese, sebîl ve kütübhane ve çemesi<br />
kâindir. Bu camiin yannda bidâyette civarnda medfun Kefçe<br />
Mehmed Dede nam zatn mescidi var imi. Muahharan<br />
Ahmed Efendi tarafndan kârgîr olarak yan bana cami-i<br />
mezkûr ile medrese, sebîl, mekteb, çeme, muvakkithane<br />
bina ettirmi olduundan Ahmediye Camii ve caddesi denilmekte<br />
ve buradan Doanclar’a giden cadde de Kefçe<br />
Soka namyla yad olunmaktadr.” 3<br />
Ancak bu caminin ön tarafndaki son cemaat yeri ve onun<br />
üzerindeki ahap meruta yklmtr. Bu yerin eski kemerli<br />
kaps, cami cephesinde hâlâ görülmektedir. Caminin<br />
sa köesindeki kemerli kapdan ibadet sahnna girilir.<br />
Kap üzerinde 20 msral ve 1134 (1721) tarihli Arapça bir<br />
kitâbe bulunmaktadr. Bu kitâbenin üzerinde ve bir madalyon<br />
içinde u kitâbe vard ki, bugün mevcut deildir. Kitâbe<br />
Kavsarazâde Selim Efendi tarafndan yazlmtr.<br />
1722 tarihli bu kitabede, yerinde bulunan Kefçe Dede<br />
mescidinin harap olduunu, yerine Hac Ahmed Aa’nn<br />
bu camiyi yeniden yaptrd ve minber koydurduu yazldr.<br />
Caminin 1277/ 1860 tarihli bir dier onarm kitabesi .<br />
Hakk Konyal tarafndan tespit edilmi, ancak günümüzde<br />
mevcut deildir. Onarmlar sonucu ksmen deiiklie<br />
urad resimlerden tespit edilebilen caminin son cemaat<br />
yeri mevcut deildir. 1965’ten sonra yaplan onarmda<br />
ise ahap son cemaat yeri kaldrlmtr. Giri kapsnn üstü,<br />
bugün küçük bir sundurma ile kapatlm olup son cemaat<br />
yeri duvarnn sandadr. Bu cephe üzerinde ortada bir<br />
mihrap ve sol üstte kap ve pencerenin varl kadnlar mah-<br />
linden buraya bir geçi olarak kullanlm olabilir. Günümüze<br />
ulaan duvar kalntlarndan, caminin iç avludan girilen<br />
bir kaps ve hazire ile birleen bir çevre duvar olduu<br />
anlalmaktadr.<br />
ç mekânda kubbe, dilimli tromplar aracl ile duvarlara<br />
oturmaktadr. Sekizgen kasnakla takviye edilen kubbenin<br />
her kenarnda sivri kemerli birer pencere açlmtr. Duvarlarda<br />
ise iki sra halinde yedisi altta, sekizi üst srada dikdörtgen<br />
açklkl kesme ta söveli pencereler yer alr. Haetme<br />
kemerleri ta ve tula karm almak düzende yaplmtr.<br />
ç mekânda ahap direkler üzerine oturan kadnlar mahlinin<br />
sonradan yapld ileri sürülür. Mihrap bu gün sade bir<br />
ni eklindedir. . Hakk Konyal’nn kaydettii mihrap içini<br />
süsleyen 18. yüzyla ait yeil zeminli Kâbe tasvirli panodan iz<br />
kalmamtr. Mermer minber ise, geometrik ve bitkisel süslemeli<br />
ajurlu aynalk ve korkuluk ksmlar ile cami içinde Lâle<br />
Devri bezeme anlayn yanstr. Minber merdivenini tayan<br />
üçgen alnlk ksmnn alt bölümünde dikdörtgen çerçeveler<br />
içine alnm, her birinin çevresinde natüralist üslupta çiçekler<br />
bulunan iki sivri kemerli göz bulunmaktadr. Merdiven<br />
balangcna yakn olan üçüncü göz içi oyulmayp, mermer<br />
yüzey üzerine gövdesi taral selvi aac moti ilenmitir. Bir<br />
sra prolle çevrelenmi olan merdiven korkuluunun bezemesi<br />
de oyularak yaplm yldz ve altgenlerin kaydrlarak<br />
diziliinden oluur. Üçgen alnln ortasna ise ajurlu bir<br />
gülbezek moti yerletirilmitir. Minbere çkan merdivenlerin<br />
balangcndaki giri üst ksmnda bir yazt ile içi rumi ve<br />
stilize palmet motieriyle bezeli tepelii yer alr. Baklava balkl<br />
dört sütun üzerine tanan içte kubbe, dta konik örtülü<br />
minber külahnda bir hadis yazldr. Minberin kök ksmnn<br />
sa ve sol alt köelerine silmelerle çerçevelenmi dikdörtgen<br />
panolar içine birer adet geni gövdeli dar boyunlu<br />
vazo içinden çkan buday baana benzeyen lâle ve simetrik<br />
gül motieri kabartma olarak ilenmitir. 4<br />
Tek kubbesi sekiz yüzlü ve her yüzünde bir pencere bulunan<br />
bir kasnaa oturtulmu mabedin, kubbe ve duvarlar<br />
naklarla bezelidir. Mermer nakl üç köeli vaiz kürsüsü<br />
çok güzel olup,nakl ve oymal minberi ise bir aheserdir.<br />
Külahnn kenarna bir hadis-i erif yazlm, mihrabna da<br />
bir Kâbe resimli çini yerletirilmitir.<br />
Caminin ilk vâizi, kerametine inanlm, seçkin kiilii olan,<br />
Ruhu’l-Beyân Tefsiri yazar smail Hakk Bursevî Efendi idi.<br />
1137’te (1724) vefat etmi, Bursa’da, Tuzpazar civarndaki<br />
Celvetî Dergâh’na gömülmütür. Birçok eseri vardr. 5 Mabedin<br />
altnda ve Gündoumu Caddesi üzerinde bir de muvakkithanesi<br />
vardr. Bunun sol tarafnda mermer bir sadaka<br />
ta bulunmaktadr. Mir’at-i stanbul’da camide Rufaî ayini<br />
icra olunduu yazlmaktadr.<br />
156
Change language