You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
STANBUL SLAM BLM<br />
ve TEKNOLOJ MÜZES<br />
M.Fatih SERENL*, Detlev QUNTERN**<br />
Gülhane Park’nda 2008 lkbaharnda açlan stanbul slam<br />
Bilim ve Teknoloji Müzesi, Osmanl döneminde Topkap Saraynn<br />
Has Ahr olarak kullanlan ve restore edilen binalarda<br />
faaliyet göstermektedir. Müzenin eski iç duvarlarnda<br />
bulunan padiahlarn atlarnn balanmas için ilev gören<br />
halkalar ve dirsekler hala muhafaza edilmektedir. Bu eski binann<br />
albenisi, bugün en modern iletiim teknolojisiyle donatlm<br />
müze ile kurduu bada, geçmile gelecein birbirinde<br />
erimesini salyor.<br />
Osmanl’nn Gül Bahçesinde<br />
Halife Memun’un Küresi<br />
Çocukluu stanbul’da geçmi olanlar bilirler.<br />
Gülhane Park; içinde o zamanlar ehirdeki<br />
tek hayvanat bahçesinin bulunduu, enliklerin<br />
düzenlendii, zaman zaman ünlü arkclarnn<br />
konser verdikleri bir mekând. Sonralar giderek<br />
bakmsz hale gelen bu park, Osmanl mparatorluu<br />
döneminde Topkap Saray’nn d bahçesiymi.<br />
O vakitler içinde bir koru ve gül bahçeleri<br />
olduundan ad da Gülhane Park olmu.<br />
Fakat imdilerde parkn o bakmsz halinden<br />
eser yok. ehrin bu yakasnn en büyük ve en<br />
bakml yeil alanlarndan biri denilebilir hatta.<br />
Olanca hametleriyle zamana meydan okuyan<br />
asrlk aaçlarn üzerinde emaneten duran son<br />
yapraklarn hrtlar eliinde ilerliyoruz parkta.<br />
Solda büyük bir yerküre karlyor bizi. Daha<br />
levhasn görmeden “slam Bilim ve Teknoloji<br />
Müzesi”ne geldiimizi anlyoruz.<br />
Yaklak 3500 metrekare alanda kurulan müzede slam bilim<br />
ve teknolojisinin zirve dönemini yaad, miladi 8. ve<br />
16. yüzyllar arasnda yaplm olan astronomi, tp, mineraloji,<br />
zik, kimya, optik, saatçilik, sava teknolojisi, makineler<br />
ve mimari eserler sergilenmektedir. Bunlarla balantl olarak<br />
müzede, yeniden tasarlanan cihazlar, aletler ve modellere<br />
bakldnda bilim ve teknolojinin slam kültür sahasndan<br />
Avrupa’ya nasl aktarld da görülmektedir.<br />
Bilgiye olan susamlk ve ak, kavrama kabiliyetinin birlemesiyle<br />
doa ve evrendeki matematiksel nizama mümkün<br />
mertebe yaklama arzusu, M.S. 7. asrda genç slam bilim<br />
adamlarnn yükselmesi için itici bir güç olmutur. Sürekli<br />
daha çok gelien gözlem ve ölçüm metotlaryla, uygun<br />
araç gereç, alet ve tartlar gelitirmilerdir. 9. yüzylda balayan<br />
bu mükemmeliyetçilik sadece yeni bir bilimsel anlay-<br />
n ortaya çkmas için yaplan bir hareket deil, ayn zamanda<br />
bilimi insanln yararna sunmak için yaplan bir çabayd.<br />
Avrupa eksenli bilim tarihinde Rönesans, antik çan yeniden<br />
canlandrlmas olarak görülür. Antik dönemle Rönesans<br />
arasnda kalan 1000 yllk Ortaça Avrupa açsndan<br />
“Karanlk Ça” olarak kabul edilmitir. Bilim tarihinin süreklilii<br />
içerisinde resmedilen slam biliminin 8. ve 16. yüzyllar<br />
arasnda doup olgunlat dile getirilmitir. En iyi niyetle<br />
bakldnda dahi, slam biliminin tarih içerisinde yalnzca<br />
aktarc bir rol üstlendii, bu sekiz yüz yllk uzun dönemde<br />
sadece Antik Yunan eserlerinin Arapçaya çevrildii ve bir-<br />
44
Change language