Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ustasna, ud yapmnda iin püf noktasnn ne olduunu<br />
da soruyoruz. öyle yantlyor Emir De-<br />
irmenli: “Enstrüman yapmnn en önemli püf<br />
noktas, ses tablas ve balkon sistemindedir. Her<br />
ustann kendine göre bir sistemi vardr. Aaç seçimi,<br />
uygun kvama kadar inceltme ve balkonlama<br />
yerleri bu noktada belirleyicidir. Benim kullandm<br />
tabii birçok proje var, ancak püf noktas nedir<br />
sorusuna cevabm herhalde u ekilde olabilir:<br />
Ses tablas üzerinde çok detayl çalr ve her müdahalemi<br />
sadece kulakla dinleyerek ya da elle kvamna<br />
bakarak deil, frekans analizleri ile de takip<br />
ederek sürekli notlar alrm.”<br />
Her Aamas Ayr Bir Özen stiyor<br />
Genç ud ustas Emir Deirmenli’den, ud yapmnda<br />
her aamann ayr bir özen gerektirdiini öreniyoruz.<br />
Anlattna göre, ud yapmna ‘tekne’<br />
denilen, vücuda denk gelen bombeli ksmla<br />
balanyor. Bunun için ince eritler halinde kesilmi<br />
çeitli ahap dilimler, scak bir kalpta bükülerek,<br />
rendelenerek ileniyor ve yine baka bir kalp<br />
üzerinde kemik tutkal ile bir araya getiriliyor.<br />
stenirse bu dilimlerin arasna<br />
ince ahap parçalar konuluyor<br />
böylece görsel olarak<br />
dilimler birbirinden<br />
ayrlm oluyor.<br />
Daha sonra sap ve burguluk parçalarnn yapmna<br />
geçiliyor. Sap ksmna, elin rahat bir ekilde<br />
çalmasn salamak üzere özel bombe ekli<br />
veriliyor ve teknede kullanlan aaç ile kaplanyor.<br />
Daha sonra ‘burguluk’ ksmna geçiliyor. Burguluk,<br />
tellerin gerginliini kontrol eden, bu sayede<br />
akort yapmay salayan ksmdr. Burgulu-<br />
un hazrlanp montaj yaplmasndan sonra sra<br />
en önemli ksm olan ses tablasnn yapmna geliyor.<br />
Ses tablasnn yapm, gerekli ölçüde inceltilmi<br />
iki parça ladinin birletirilmesi, daha sonrada<br />
ses deliklerinin ve ato yuvalarnn açlmas<br />
ile balyor. ‘Balkon’ denilen ve ud bittiinde içeride<br />
kalacak olan tayclar ses tablasna yaptrlyor<br />
ve gerekli ayarlamalar yaplarak tekne ile<br />
uyumlu hale getiriliyor. Emir Deirmenli, ses tablas<br />
ve balkon sistemlerinin ses üzerine olan etkisinin<br />
çok önemli olduuna dikkat çekiyor.<br />
Tüm bu aamalardan geçen uda, en son cila ilemi<br />
uygulanyor. Sonrasnda tellerin baland eikler<br />
yaptrlp tel balanarak çalnr duruma getiriliyor.<br />
Mütevazlk gösterip uzun çalma saatleri<br />
nedeniyle udu eskisi gibi icra edemediini söyleyen<br />
Emir Deirmenli, yapmn tamamlad udu ilk<br />
önce kendisi çalarak denediini ifade ediyor.<br />
Emir Deirmenli’ye son olarak urat ud yapmyla<br />
ilgili olarak bir hedenin olup olmadn<br />
soruyoruz. öyle yantlyor bu sorumuzu De-<br />
irmenli, “u an hayatma sadece bir ud yapmcs<br />
olarak deil, ayn zamanda bir akademisyen<br />
olarak devam ediyorum. Gelmek istediim noktay<br />
hiç düünmedim ama en çok yapmak istedi-<br />
im ey, ud bata olmak kaydyla tüm Türk Müzii<br />
çalglarmzn üretimlerinde kullanlmak üzere<br />
bilimsel bir yöntem oluturmak. Benim de kzlelmam<br />
bu sanrm.”