You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ci nianlarnda ise ölçü aletleri, pergel, çapa yer alrm. Ayrca<br />
askerî belgelerin bazlarnda ay ve yldzn yer ald arma çizimleri<br />
mevcuttur. “Osmanl Devletini sembolize eden “tura”,<br />
“ay-yldz” ve “arma” üçlüsünün birbirinden ayr biçimde<br />
bir arada bulunduu tek örnek, Sultan II. Mahmud dönemine<br />
ait bir berattr. Evail-i Zilhicce 1253 (26 ubat- 6 Mart 1838) tarihini<br />
tayan berat 149.5 – 52.5 cm boyutlarnda olup divanî<br />
hatla yazlmtr.” 3<br />
Bu armalarn ortak özellikleri, devletin askeri yönünü ortaya çkaran<br />
aletlerin fazla olmas, tura, ay ve yldz simgelerinin bir<br />
arada kullanlmasdr. 1851 tarihinde Belçikal hakkâk tarafndan<br />
tasarlanan Tanzimat Madalyas, standart armaya daha yakndr.<br />
Madalyann üst ksmnda tura, onun altnda 12 ual<br />
kalkan, solda üst üste konulmu iki kitap, bereket boynuzu,<br />
sancak, tek ve çift bal teberler, alafranga klç, süngülü tüfek,<br />
3 adet gülle, zrh ve terazi gibi ekiller; bundan önceki armalarda<br />
olmayan baz yeni unsurlar bünyesinde birletirmitir. ki hilalin<br />
ortasnda yer alan 12 ual yldz beratn ortasnda yer alr.<br />
Sultan Abdülmecid’in kulland armada tura, ortada çevresi<br />
simetrik olarak askeri sembollerle çevrilidir. Altn ve gümü olarak<br />
1266 (1850) tarihinde baslan Bosna Madalyas’nn bir yüzünde<br />
Sultan’n turas, dier yüzünde ise saa bakan ay ve<br />
5 köeli yldz yer alr. Sultan Abdülmecid’e, Fransa tarafndan<br />
“Legion” nian, akabinde ngiltere Kraliçesi Victoria tarafndan<br />
1 Kasm 1856 tarihinde ngiliz “Dizba Nian” verilmitir. Kral<br />
III. Edward’n 1346 ylnda balatt Dizba Nian geleneine<br />
göre, nian alan kii veya hükümetin, armay Londra’daki<br />
Windsor Saray’nda bulunan Saint George Kilisesi’nin duvarna<br />
asmas esastr.<br />
Osmanl mparatorluu’nda standart bir arma olmad için<br />
Kraliçe Victoria, stanbul’a Prens Charles Young ismindeki arma<br />
uzmann, Osmanl Devleti’ne arma hazrlamas için görevlendirir.<br />
Etyen Pizani adndaki tercüman yardmyla aratrmalar<br />
balar ve tura, saltanat kavuu, ay yldzl sancak ve sorgucu<br />
ön plana çkaran bir arma tasarlar. Sultan Abdülmecid’in onay<br />
verdii ve bir ylda hazrlanan arma, Saint George Kilisesi duvarna<br />
aslr. Sultan Abdülhamid-i Sani devrinde Arma-i Osmanî,<br />
standart eklini alr. Prens Charles Young’un tasarlad armaya<br />
terazi ve baz silahlar da eklenir. 17 Nisan 1882 tarihinde,<br />
milli ve manevi deerlerin yannda devletin azamet ve gücünü<br />
yanstan sembolleri de bünyesinde buluturan arma tescil<br />
edilir. Sultan Hamid’den sonraki padiahlar da Osmanl armasn<br />
kullanmlardr. Arma-i Osmanî’yi halk benimsemi, sahn<br />
turas, bir halkann içinde yer almtr. Halkann d ise<br />
silah, davul, tu, sancak, teber, ok, yay, mzrak, zurna ve çe-<br />
itli silahlardan oluur. 1801 tarihinde çkarlan Vaka-i Msriye<br />
madalyasnda Sultan III. Selim’in turas, ay ve yldz ekli<br />
vardr. Konstantin Kapdal tarafndan 1218 (1803- 1804)<br />
tarihinde yaplan Sultan III. Selim’in resminin sa üst köesinde<br />
de bir arma bulunmaktadr. Sultan II. Mahmud döneminde<br />
yüksek rütbeli subay ve küçük rütbeli erbalara verilen<br />
nianlarda ay yldz, güne, hilal ve ay resimleri; deniz-<br />
141
Change language