Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kadnlarn vazgeçilmezi, kyafetlerinin<br />
en önemli tamamlayc unsurudur tak.<br />
Kâh iki kalbi birbirine balayan yüzük,<br />
kâh sabrla ilenmi bir çift bilezik, kâh<br />
ata yâdigâr bir çift küpe ve kolye, kâh<br />
da yârinin belini saran, mauku kskandran<br />
kemerdir… Bugün vitrinlerde<br />
tasarmlaryla gözlerimizi<br />
kamatran taklarn tarihi, neredeyse<br />
insanlk tarihiyle yattr.<br />
lkel sanatn ilk ürünlerinden saylan<br />
taklar ilk zamanlarda elbette<br />
imdiki gibi nice saatler üzerinde<br />
kafa yorulup ortaya çkarlan<br />
tasarmlarla, envai çeit madenden<br />
yaplmyordu. Arkeolojik<br />
ve antropolojik verilere göre,<br />
ilk zamanlarda hayvan kemikleri<br />
veya deniz kabuklarndan, yumu-<br />
ak talardan yaplan ve daha çok<br />
dini anlamlar tayan taklar, ayn zamanda<br />
kabile simgeleri olarak da kullanlyordu.<br />
Taknn Yeerdii Topraklar:<br />
Mezopotamya<br />
Aratrmalar, maden kullanlarak yaplan<br />
ilk taklarn, yerleik kültürlerin ortaya<br />
çkt çaa, yani günümüzden 7 bin<br />
yl öncesine dayandn gösteriyor.<br />
O çan insan, doal, saf kurunlar<br />
souk dövme tekniiyle iliyordu.<br />
Apetik, orit ve obsidyen gibi<br />
baz renkli talara, ilk kez bu dönemde<br />
cilalanp parlatlarak boncuk<br />
formu verilmi. sa’dan Önce (.Ö)<br />
4. bin yln banda madene talebin<br />
artt dönemde insanolu, yeni madenler<br />
ararken ilk doal altn ve gümü<br />
madenlerini bulmu. lk siyasi yaplarn ve<br />
ehir devletlerinin kurulmas da yine bu<br />
döneme rastlyor.<br />
Böylece sn toplumlarn ve statü simgelerinin<br />
ortaya çkt görülüyor. Taklar, toplumda mensup<br />
olunan snf gösteren simgeler olarak kullanlrd<br />
o çada. Kadnlarda medeni hali anlatan birer simgeydiler<br />
ayn zamanda. Kadnlarn genç kz, nianl ya da<br />
evli olduunu, kyafetini tamamlayan taklardan<br />
anlamak mümkündü. (Bugün de durum<br />
pek farkl deil. Sa veya sol ele taklan<br />
yüzük, kadnn evli mi yoksa nianl m olduunu<br />
gösteren bir simge.)<br />
Bütün bu gelimeler, “Verimli Hilâl”<br />
denilen ve ran, Akdeniz ky eridi<br />
Mezopotamya ve Msr’ içine alan<br />
bölgede yaand. Dünyada gerçek<br />
anlamda ilk kuyumculuk ürünleri Mezopotamya<br />
bölgesinde ortaya çkt.<br />
Kuyumculuk teknikleri de bu bölgeden;<br />
ticari ilikiler, diplomatik hediyeler,<br />
istilalar ve göçlerle dünyann<br />
dört bir yanna yayld. Gelelim Türk<br />
devletlerinde takya… Bizans tarihçilerine<br />
göre, Göktürkler, demir ve altn<br />
ilemeciliinde çok baarlydlar. Eski<br />
Hun taklarnn da son derece gösterili<br />
olduu biliniyor.<br />
Takda Mutlak Amaç “Güzel” Olmak<br />
nsanlk tarihi boyunca kabilelerin simgesi,<br />
medeni halin, soyluluun ve gücün göstergesi,<br />
kimi zaman da dini bir sembol olmutur<br />
tak. Fakat geçmite de, günümüzde<br />
de en çok insann kendisini “güzel” klmak<br />
için kullanmtr. Tak, bugün çok iyi<br />
bir yatrm enstrüman (tabii altn, elmas,<br />
prlanta gibi deerli madenler kullanlarak<br />
tasarlanm olanlar) olmasnn yan<br />
sra kln da olmazsa olmaz. Altn olsun, gümü<br />
olsun, deerli veya yar deerli talar olsun,<br />
velhasl hammaddesi ne olursa olsun, güzel<br />
bir tasarmla vücut bulmusa eer, en silik<br />
kyafetlere bile farkl bir hava vermeye muktedirdir<br />
tak.<br />
Kuyumcu vitrinlerini süsleyen göz alc taklarn<br />
her biri muhteem tasarmlaryla meraklsn<br />
cezbeder. Tüm dünyada pazar hacmi giderek<br />
büyüyen bir sektör halini alan takda “özel” tasarmlar<br />
her zaman gözdedir. Hazrlanan tasarmn<br />
kendisine özel olmas, kiiye herkesten farkl olma ayrcal<br />
salar. Bu alanda kalem oynatan tasarmclar, di-<br />
er meslektalar arasndan deyim yerindeyse sivrilebilmek<br />
için âdeta yar halindedir.<br />
113