49-50

türk tabipleri birliðim e s l e k i s a ð l ý k v e g ü v e n l i k d e r g i s iüzerine düşeni yapmadığı tartışma götürmez.Madende örgütlü sendikanın, sendika şubesinin veişyeri sendika temsilcilerinin maden ocağındayaşanan sorunları bilmemesi (veya görmezden gelmesi)ve bunlara itiraz etmemesi ve kamuoyunungündemine taşımaması kabul edilemez. Soma katliamıöncesinde ciddi bir sendikal zaaf yaşandığı vebölgede işveren güdümlü sendikacılığın baskınolduğu ve katliamda güdümlü sendikacılığın darolü olduğu unutulmamalıdır. Soma öncesindeolduğu kadar Soma sonrasında da sendikal hareketmücadeleci bir hat izleyememiştir.Soma gibi katliamların önlenmesinde vesorumluların cezalandırılmasında toplumsal tepkininve duyarlılığın yaşamsal önemi olduğu açıktır.Bu tip katliamların yaşandığı pek çok ülkedeyoğun protesto eylemleri ve grevler gündeme geldi.Türkiye’de de tarihinin en büyük işçi katliamına,önemine uygun bir tepki verilmeli ve Türkiye tarihininbüyük işçi eylemlerinden biri ortaya konmalıydı.Ancak başta Türk-İş olmak üzere sendikalhareketin Soma katliamına uygun bir tepki verememiştir.Türk-İş katliam sonrasında bir haftasüreyle üç dakika işe geç başlama gibi gayri ciddibir karar almış, ancak gelen tepkiler üzerine bunu15 Mayıs 2014 tarihinde bir gün iş bırakmaya dönüştürmüştür.Aynı gün DİSK ve KESK de iş bırakmakararı almıştır.Bir günlük genel grev güçlü bir tepki olarakdeğerlendirilebilir. Ancak 15 Mayıs 2014 günügenel grev yapıldığını söylemek mümkün değildir.Az sayıda sendika genel grev kararına uyarken,Türk-İş üyesi sendikaların çok büyük bölümü bukarara uymamış veya sembolik eylemler yapmıştır.Sadece bir kaç sektörde (metal, maden, petrokimya,deri, cam ve sağlık gibi) sınırlı bir iş bırakmayaşanmıştır. KESK üyeleri iş bırakırkenMemur-Sen ve Kamu-Sen iş bırakmadığı içinkamu hizmetinde de önemli bir aksama yaşanmamıştır.Kısaca, işçiler yüzlerce sınıf kardeşleri birkatliamda ölürken bir gün iş bırakıp hayatı durduramamıştır.Bunun sorumluğu başta Türk-İş olmaküzere sendikaların omuzlarındadır.Soma’da 301 işçi öldüyse ve başka yerlerde hergün işçiler iş cinayetleri sonucu ölmeye devam ediyorsa,bunda devletin ve sermayenin sorumluluğukadar, demokratik, mücadeleci ve sınıf eksenli birsendikacılık yerine, “efendi” ve güdümlü sendikacılığıyeğleyenlerin payı da azımsanacak gibi değildir.Soma yeni liberal kapitalizmin ve onun çalışmarejiminin dolaysız bir sonucudur. Özelleştirme,piyasalaştırma, taşeron (alt işveren) uygularınıntemel taşlarını oluşturduğu neoliberal çalışma rejimiişçilerin sadece çalışma koşullarını ve maddihakları değil yaşamlarını da tehdit ediyor. Bunedenle Soma katliamı neoliberalizmin aynasıdır.Son söz: Madenciliğin değil neoliberalizmin,özelleştirmenin güvencesiz ve esnek çalıştırmanınfıtratında ölüm var. Soma ve Ermenek katliamlarımadencilikte rödovans, hizmet alımı ve benzeriyollarla yapılan özelleştirmeye son verilmesi vemaden işletmeciliğin kamu tarafından yapılmasıgerektiğini ortaya koydu. Soma ve Ermenek’in enönemli dersi budur.Kaynaklar1. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Girişimci BilgiSistemi http://gbs.sanayi.gov.tr (Erişim 5 Kasım 2014).2. Dünya gazetesi: “Maden sektörü yüksek kârı buldu”http://www.dunya.com/maden-sektoru-yuksek-karibuldu-130786h.htm.3.Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşuhttp://www.iso.org.tr/projeler/arastirmalar/turkiyenin-500-buyuk-sanayi-kurulusu/ (Erişim Kasım 2014).4. TKİ 2013 Faaliyet Raporu, www.tki.org.tr5. http://t24.com.tr/haber/basbakan-somada-olu-sayisi-232,258370 (Erişim 8 Kasım 2014).6. ILO İstatistik Veritabanı (31 Mayıs 2014).7. Genel Maden-İş Sendikası, Ölümlü İş Kazası Verileriwww.genelmadenis.org.tr/Sayfalar.asp?ID=49 (4Kasım 2014).8. Sayıştay Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu SınırlıSorumlu Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesi 2012Raporu.9. TKİ’nin yıllık faaliyet raporları www.tki.gov.tr10. Soma Bilirkişi Raporu 5 Eylül 2014,http://t24.com.tr/haber/soma-katliamina-iliskin-ihmalraporunda-yok-yok-sorumlu-cok,271315(12 Ekim2014).11. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Çalışma Hayatıİstatistikleri, 2012.12. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’inyazılı soru önergesine verdiği cevap.http://www2.tbmm.gov.tr/d24/7/7-22775sgc.pdf (9Kasım 2014).13.Milliyet, 17 Mayıs 2014,http://www.milliyet.com.tr/bakan-celik-maden-16-kez-denetlendi-manisa-yerelhaber-202761/.l9Temmuz-Aralık 2013