Blómleg búseta og þróun þjónustu

9
Jakobsson, og Hallberg, 2013). Önnur rannsókn var gerð á Íslandi þar sem skoðuð var reynsla
aldraðra, sem búsettir voru á eigin heimili, af heilbrigði og af því hvað viðheldur og eflir
heilsu á efri árum. Tekin voru 16 viðtöl við 10 einstaklinga og notast við Vancouver skólann í
fyrirbærafræði. Aldraðir töldu andlegt heilbrigði og þá helst gott minni vera forsendu þess að
geta verið sjálfbjarga (Guðrún Elín Benónýsdóttir, Sólveig Ása Árnadóttir og Sigríður
Halldórsdóttir, 2009).
Iðja skiptist niður í eigin umsjá, störf og tómstundaiðju og verður hún til í samspili
einstaklingsins og umhverfis hans. Allar tilgangsbundnar athafnir sem einstaklingurinn
framkvæmir í daglegu lífi falla undir iðju. Hversu vel einstaklingnum tekst að framkvæma
athafnirnar, hvernig honum líkar það sem hann er að gera og hvort hann nýtur þess skiptir
máli (Law o.fl., 2002). Í rannsókn Krishnasamy, Unsworth og Howie (2011) sem gerð var í
Singapúr var könnuð virkni og ferðamátar eldri íbúa. Þátttakendur voru 56 og höfðu allir náð
50 ára aldri. Notast var við hentugleikaúrtak og áttu þátttakendur að lýsa einum degi í lífi sínu
í dagbók. Við úrvinnslu gagna kom í ljós að algengasta iðja hópsins var að hitta vini og
fjölskyldu auk hreyfingar. Önnur iðja sem þátttakendur tóku sér oft fyrir hendur samkvæmt
rannsókninni var að sjá um aðra, iðka ýmiskonar tómstundaiðju, vinna og sinna
sjálfboðastarfi. Í skýrslu Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytisins um lífskjör, lífshætti og
lífsskoðun eldri borgara á Íslandi frá 1999 kom fram að atvinnuþátttaka þeirra sem náð hafa
65 ára aldri var sú mesta á meðal ríkja sem heyra undir Efnahags- og framfarastofnunina
(OECD). Af því hefur verið dregin sú ályktun að vinna gegni mikilvægu hlutverki í lífi eldri
Íslendinga (Stefán Ólafsson, Karl Sigurðsson og María J. Ammendrup, 1999). Við starfslok
geta orðið mikil kaflaskil í lífi fólks en þá missir fólk hlutverk sem oft hafa stýrt venjum,
dagskipan og félagslegum tengslum. Vegna þessarar iðjuröskunar þurfa margir að skapa nýjar
rútínur og tryggja virkni í daglegu lífi. Aldurstengdar breytingar og lakari heilsa geta leitt af
sér minni færni við eigin umsjá s.s. við böðun og flóknari athafnir eins og þrif eða matseld. Í