05.01.2015 Views

Difaaca Xuquuqda Aadanaha - East and Horn of Africa Human ...

Difaaca Xuquuqda Aadanaha - East and Horn of Africa Human ...

Difaaca Xuquuqda Aadanaha - East and Horn of Africa Human ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ku takhasustay farriimaha qoraallada aadka u yaryar<br />

oo sida badan ey ku jiraan isku-xir iyo xuruuf<br />

fure ah. Youtube ayaa ku takhasustay fidiyowga<br />

khadka internetka halka baraha Flickr ama Picassa<br />

ay bixiyaan adeegyo muuqaal ah. Linkedln ayaa ah<br />

isku-xir bulsho ay adeegsadaan xirfadlayaashu, halka<br />

Facebook uu isku daro warbaahin noocyo badan<br />

oo loo isticmaalo warisgaarsiin shaqsi ah iyo mid<br />

xirfadlayaal.<br />

Inkasta oo kala-duwanaanshahaasi u dhaxeeyo<br />

minbarada, ayaa haddana loo baahanyahay in la<br />

tixgaliyo xeelado mideysan marka la dejinayo ama<br />

la hirgalinayo xeeladdaada ku saabsan warbaahinta<br />

bulshada:<br />

Tilmaan iska bixi – marka la eego ‘wararka xad<br />

dhaafka ah’ ee shabakada internetka, waxaa muhim<br />

ah inaad si cad u matasho ururkaaga iyo ololehaaga<br />

si q<strong>of</strong>ka daawanaya uu si dhaqso leh oo fudud ugu<br />

fahmo. Dooro magac qeexaya shaqadaada adoo iska<br />

ilaalinaya erayo la soo gaabiyay oo haddana dheer<br />

(long acronyms). Ku dhaji calaamadda ururkaaga<br />

ama ololehaaga koontadaada iyo warisgaarsiintaada<br />

khadka internetka.<br />

Noqo il war laga helo oo la aamino – u adeegso<br />

manbarkaaga warbaahinta bulshada inaad ku fidiso<br />

farriinta ololehaaga, nuxurkaaga asalka ah, iyo sidoo<br />

kale inaad dib ugu qeybiso nuxurada qiimaha leh<br />

oo aad ka hesho ilo kale. Marka aad si joogto ah u<br />

qeybiso nuxur qiimo leh oo ku saabsan mowduuca<br />

ololehaaga , waxaad noqoneysaa il laga aamino<br />

bulshada daneysa isla mowduucaas dhexdeeda.<br />

Haddii aad dariiqaan raacdo sumadda ololehaaga<br />

iyo ururkaaga ayaa xoogeysaneya isla markaasna<br />

yeelaneya awood laga dhex aqoonsado xerada aad<br />

ka shaqeyso.<br />

Hal-abuur yeelo markaad qalabka warbaahinta<br />

bulshada u adeegsaneyso howshaada xuquuqda<br />

aadanaha. Samee olole wacyigalineed oo maalmo<br />

badan soconaya adigoo maalin walba u diyaarinaya<br />

nuxur gooni ah. Ku martiqaad aqristeyaashaada in<br />

ey ka soo jawaabaan sheekooyinka shaqsiyadeed<br />

iyo fidiyowyada la soo b<strong>and</strong>higay (video-blogs).<br />

U ballanqaad abaalmarinno la siinayo q<strong>of</strong>kii soo<br />

gudbiya farshaxan, sheekooyin ama sugaan. Doodo<br />

dhexdhig xubnaha ururkaaga, ishana ku haay waxa<br />

ey ururada kale ka sameynayaan xeeladahooda<br />

warbaahinta bulshada.<br />

Ka bax qadka – aqoonso in dhammaan dadka ka<br />

faa’iideysanaya iyo dadka kale ee danta ka leh<br />

howsha ururkaaga eysan awood u lahayn in ey kaala<br />

socdaan warbaahinta bulshada. Tijaabi sidii aad u<br />

adeegsan laheyd barnaamijyada ey ka mid yihiin<br />

FrontlineSMS markaad qeybineyso farriimaha SMS<br />

si aad farriintaada ugu baahiso dadka ka faa’iideysta<br />

iyo kuwa daneeya howlaha ururkaaga adoo u<br />

maraya farriimaha qoraalka ah. Ku dhiirrigali dadka<br />

sidii ey farriintada u faafin lahaayeen ayagoo wajika-waji<br />

ula hadlaya dadka kale ama in ey noqdaan<br />

safiirada ololehaaga ee degaanka. Howlaha iyo<br />

nuxurka warbaahinta bulshada aad leedahay<br />

dhexgali xeeldaha ururkaaga ee caadiga ahaa.<br />

Isku- xir iyo isla falgal – ula falgalidda warbaahinta<br />

bulshada si joogto ah ayaa si wanaagsan kuugu<br />

xireysa ururada iyo dadka aad isku aragtida tihiin.<br />

Waxaa dhici karta inaad ogaato inaad la falgali karto<br />

ururo waaweyn ama shaqsiyaad caan ah iyo dadka<br />

go’aannada gaara haddii ey isticmaalaan qalab<br />

warbaahin bulshadeed taada la mid ah. Marka<br />

ey miro dhasho, u qaad wadahadalkaaga ‘meel<br />

albaabadu u xiran yihiin’ halkaasna kula wadaag<br />

wararka ama kala hadal sidii uu iskaashi idiin<br />

dhexmari lahaa adoo ku soo gudbinaya farriimo,<br />

email, ama telefon. Warbaahinta bulshada ayaa<br />

ah meel aad dib uga heleyso waxaad galiso: sidaad<br />

dad kale ula xiriirto ayaa lagugu soo jawaabaya,<br />

laguulana soo xiriirayaa.<br />

Hal-abuure noqo – warbaahinta bulshada ayaa ah<br />

ifafaale cusub iyo goob hal-abuurkeedo badanayo.<br />

<strong>Difaaca</strong> <strong>Xuquuqda</strong> <strong>Aadanaha</strong>: Buug Xambaarsan Macluumaad loogu Talogalay <strong>Difaaca</strong>yaasha <strong>Xuquuqda</strong> <strong>Aadanaha</strong> | Caddadka 2aad<br />

37

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!