You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Културата и супкултурата на живеење во Македонија,<br />
општествените процеси и текови, трендови што се случуваат<br />
на национално, но и на глобално ниво, имаат свое влијание и<br />
на животот на Ромите. Сакам да ја избегнам генерализацијата<br />
што другите ја имаат кон припадниците на ромската<br />
заедница дека сите живеат во лоши услови, се занимаваат<br />
со физичка слабо платена работа, активно вклучени во<br />
пребарувањето на пластични шишиња по контејнери.<br />
Раслојувањето на припадниците на ромската заедница, како<br />
и на другите, го делам на три категории. Првата категорија<br />
се Роми со високо образование интегрирани во системот кои<br />
со својата стручност и професионалност даваат значителен<br />
придонес во развојот на современото македонско<br />
општество. Втора категорија се Роми кои завршиле<br />
задолжително основно и средно образование, владеат<br />
со занаети и вештини и се вклучени на пазарот на трудот.<br />
Оваа категорија е најзастапена со 70 отсто од ромската<br />
популација кај нас. Третата категорија се припадници<br />
на ромската заедница кои се без или со недооформено<br />
образование, живеат во супстандардни услови за живеење,<br />
корисници се на социјална помош и својот опстанок го<br />
обезбедуваат со активности во сивата економија. За жал, кај<br />
пошироката јавност перцепцијата за ромската заедница е<br />
рефлектирана преку последната категорија, која всушност<br />
е и најмала по процентуална застапеност. Проблемите се<br />
најголеми кај третата категорија на ниво на секојдневни<br />
егзистенцијални проблеми, обезбедување храна, облека,<br />
топол дом и обезбедување услови за правилен раст и развој<br />
на децата. Кај оваа категорија најприсутни се проблемите<br />
на институционална поддршка и остварување на основните<br />
човекови права и слободи. Оваа категорија е најизложена<br />
на манипулација и злоупотреба на децата и младите,<br />
злоупотреба од политичките партии. Кај оваа категорија<br />
Роми, силниот социјален притисок предизвикува присуство<br />
на девијантни, асоцијални и криминални активности на<br />
злоупотреба на детскиот труд, присуство на малолетничка<br />
проституција и наркоманија и други незаконски дејства.<br />
Wonder Womеn<br />
„Ран детски развој“, што е финансирана од УНИЦЕФ. Оваа<br />
програма за нас е најзначајна затоа што ги опфаќа децата<br />
до шест години. Сметаме дека можеме од најрана возраст да<br />
влијаеме позитивно на развојот на децата, а преку програмата<br />
индиректно да влијаеме на поголема заинтересираност на<br />
родителите. Децата како волонтери преку неформалното<br />
образование се стекнаа со вештини што им значат многу во<br />
однос на јакнење на нивната самодоверба, борба против<br />
пороците, комуникациските вештини и пронаоѓањето<br />
начини на изразување на нивната креативност. Еве и малку<br />
бројки... Од еден или двајца средношколци пред пет години<br />
сега имаме околу стотина со солиден успех, од еден или<br />
ниеден запишан на факултет сега имa над дваесет студенти<br />
на различни факултети. Нашата примарна цел беше да<br />
инвестираме во образованието на новите генерации,<br />
бидејќи тоа значи инвестиција во иднината што најмногу се<br />
исплатува. Се разбира, без неопходната институционална<br />
и финансиска поддршка успехот на „Сумнал“ во делот на<br />
образование немаше да биде можен.<br />
Една од локациите ви е во скопската населба Топаана,<br />
каде што директно сте во контакт со Ромите и можете да<br />
дејствувате поблиску до нив. Како го прифатија Ромите овој<br />
ОД ЕДЕН ИЛИ ДВАЈЦА СРЕДНОШКОЛЦИ ПРЕД ПЕТ<br />
ГОДИНИ СЕГА ИМАМЕ ОКОЛУ СТОТИНА СО СОЛИДЕН<br />
УСПЕХ, ОД ЕДЕН ИЛИ НИЕДЕН ЗАПИШАН НА ФАКУЛТЕТ<br />
СЕГА ИМA НАД ДВАЕСЕТ СТУДЕНТИ НА РАЗЛИЧНИ<br />
ФАКУЛТЕТИ. НАШАТА ПРИМАРНА ЦЕЛ БЕШЕ ДА<br />
ИНВЕСТИРАМЕ ВО ОБРАЗОВАНИЕТО НА НОВИТЕ<br />
ГЕНЕРАЦИИ, БИДЕЈЌИ ТОА ЗНАЧИ ИНВЕСТИЦИЈА ВО<br />
ИДНИНАТА ШТО НАЈМНОГУ СЕ ИСПЛАТУВА.<br />
Што постигнавте досега преку здружението? Колку вашата<br />
работа помага за поголема свесност од потребата за<br />
образование кај ромската заедница?<br />
Досега успеавме да направиме интегрална промена на<br />
свеста на населението да прифати нови стандарди и<br />
принципи на живеење дека образованието е важно за<br />
нивните деца, дека родителите активно треба да се вклучат<br />
во нивното образование, здравството, хигиената и да бидат<br />
активни чинители во креирањето на сопствената иднина и<br />
иднината на нивните деца преку нивно учество во различни<br />
активности и манифестации. Ја имплементираме програмата<br />
23
Change language