Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
60<br />
Seyyid Harun yolculuğu sırasında Cafer-i Sadık soyundan ulu bir şeyhin (Emir Alaüddin)<br />
kafilesiyle karşılaşır. 348 Bu şeyh Seyyid Harun’un eline ve ayağına düşüp tevazu gösterir. 349<br />
Yanındaki insanlar şeyhin daha ulu ve soylu bir kişi olmasına rağmen (kutb-i âlem) neden<br />
Seyyid Harun’a kendini teslim ettiğini sorarlar. 350 Şeyh, Seyyid Harun’un daha soylu<br />
olduğunu ve keramet sahibi olduğunu belirtir. Ayrıca onu kutbü’l-aktâp olarak tanıtır ve<br />
kendisinden daha üstün bir seviyeye koyar. Bu örnekteki kutb-i âlem ve kutbü’l-aktâp<br />
kavramları bahsettiğimiz hiyerarşik yapıyı gösteren dikkate değer örneklerdir. Seyyid Harun,<br />
kutb-i âlem olan Emir Alaüddin’den daha üstün tutulmuş ve kutbü’l-aktâp olarak<br />
gösterilmiştir.<br />
Menâkıbu’l-Ârifîn’de anlatılana göre, Horasan’daki üç yüz din bilgini aynı anda peygamberi<br />
rüyalarında görürler. 351 Peygamber din ulularına Baha Veled’i, “Sultanü’l-Ulema” (âlimlerin<br />
sultanı) olarak anmalarını emretmiştir. Bu şekilde Baha Veled, din bilginleri arasında yüksek<br />
bir mevkide gösterilmiştir.<br />
Seyyid Burhaneddin Muhakkık-ı Tirmizî’nin velayetteki üstünlüğü, tanınmış<br />
mutasavvıflardan Şeyhülislam Şihabeddin Ömer Sühreverdi tarafından kabul edilmiş gibi<br />
gösterilmiştir. Sahib Şemseddin, Tirmizî hakkında Sühreverdi’ye “Onu nasıl gördünüz?” diye<br />
sorduğunda Sühreverdi: “O mana incileriyle ve Muhammed hazretlerinin hakikat sırlarıyla<br />
dolu, apaçık son derece de gizli ve çok dalgalı bir denizdir; zannetmiyorum ki, bütün dünyada<br />
Mevlana Celaleddin hazretlerinden başka biri, onun hakikatine ulaşsın ve onu anlasın.”<br />
cevabını verir. 352 Böylece Tirmizî’nin velayetteki yeri birçok sufiden daha üstün bir yerde<br />
gösterilmiştir. Ancak Tahsin Yazıcı’nın da eserde belirttiği gibi; tarihsel kaynaklarda<br />
Sühreverdi’nin, Baha Veled’in ölümünden sonra Anadolu’ya geldiğine ve Tirmizî’yi<br />
gördüğüne dair bir kanıt yoktur. 353<br />
Mevlana, Seyyid Burhaneddin tarafından zahir ilimlerde babası Baha Veled’den daha üstün<br />
gösterilmiştir. 354 Ayrıca Konya kadısı, Amasya kadısı ve Sivas kadısı gibi din bilginleri<br />
Mevlana’nın velayetini kabul eden ve ona mürit olan kimseler arasındadır. 355<br />
348<br />
Abdülkerim bin Şeyh Musa, a.g.e, s. 25.<br />
349<br />
Abdülkerim bin Şeyh Musa, a.g.e, s. 26.<br />
350<br />
Abdülkerim bin Şeyh Musa, a.g.e, s. 27.<br />
351<br />
Eflaki, a.g.e, s. 69.<br />
352<br />
Eflaki, a.g.e, s. 114.<br />
353<br />
Eflaki, a.g.e, s. 113.<br />
354<br />
Eflaki, a.g.e, s. 123.<br />
355<br />
Eflaki, a.g.e, s. 138.
Change language