You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
66<br />
Kahraman Verilen Ulvî Görevi Yerine Getirir (Başarı)<br />
“Başarı” işlevi daha önce de belirttiğimiz gibi “görevlendirme” işlevinin tamamlayıcısı<br />
niteliğindeki işlevdir. Bu işlev ile anlatının başlangıcında kahramana verilen görev yerine<br />
getirilmiş olup kahraman, ona yüklenen misyonu tamamlamış olur.<br />
Dinî anlatılar, masal, destan gibi olağanüstü anlatılarda her zaman kahramana yüklenen bir<br />
misyon vardır ve anlatının sonunda kahraman, başarılı olarak kendini ispatlar. Destanlarda söz<br />
konusu misyon genelde kahramanlık göstermeye yöneliktir; menakıbnamelerde ise irşat,<br />
gaza, şenlendirme gibi amaçlar görülebilir.<br />
Kanaatimizce, “başarı” işlevi içerisinde tasavvuf anlayışına yönelik izler görmek mümkündür.<br />
Tasavvufta ilahi yolculuğa çıkmak ve şeriat, tarikat, marifet, hakikat gibi ilahi mertebeleri<br />
geçmek velilerin ilahi sırra ve aşka ulaşması ve için gerekli görülen aşamalardır. Örneğin;<br />
Necmeddin Kübra, Usûlu Aşere adlı eserinde bu yolculukları ve mertebeleri açıklayan önde<br />
gelen mutasavvıflardandır. 388 Menakıbnamelerde kahramanın verilen görevi yerine getirmesi<br />
sırasında bir yolculuğa çıkmasından ve “yolculuk” temasından “görevlendirme” işlevinde<br />
bahsetmiştik. Bu sebeple konuyu tekrar ele almayacağız. İlahi mertebe konusuna<br />
geldiğimizde ise; bize göre “başarı” işlevi velinin ulaşması gereken son ilahi mertebenin<br />
menakıbnamelere aksetmiş hâlidir. “İmtihan edilme”, “imtihanı geçme”, “saygınlık<br />
kazanma”, “düşmanla karşılaşma”, “düşmanın alt edilmesi” gibi işlevler aslında kahramanı<br />
“başarı” işlevine hazırlayan aşamalardır. Kahraman diğer işlevleri yerine getirdikten sonra<br />
anlatının sonunda “başarı” işleviyle rüştünü ispatlamış olur.<br />
Seyyid Ali Sultan, kendisine verilen “Rumili’ni şirkden temiz ve halâs itmek” görevini yerine<br />
getirmek için Burgaz, Gelibol, Dimetoka, Edirne gibi yerlere gazalar düzenleyip fetihler<br />
yapar. 389 Bu yerleri ele geçirip buralara yeni isimler verir. Böylece ona verilen görevi<br />
başarıyla geçmiş olur.<br />
Kaygusuz Abdal, anlatıda ona verilen hac misyonunu yerine getirmek için kutsal topraklara<br />
ulaşır. 390 Ardından hac vazifesi için gerekli olan dua, kurban, şeytan taşlama gibi ritüelleri<br />
388<br />
Necmüddin Kübra, Tasavvufî Hayat, İstanbul, 2013, s. 33-75.<br />
389<br />
Yıldırım, a.g.e., s. 167-175.<br />
390<br />
Güzel, Kaygusuz Abdal..., s. 117.
Change language