Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
9. Urazy kości i uszkodzenia stawów<br />
SKRĘCENIE<br />
Uraz więzadła lub okolicy stawu<br />
wskutek krótkotrwałego przemieszczenia<br />
powierzchni stawowych kości<br />
wewnątrz stawu.<br />
ZWICHNIĘCIE<br />
Trwałe przemieszczenie powierzchni<br />
stawowych kości wewnątrz stawu.<br />
WIĘZADŁO<br />
Krótkie, włosowate pasmo tkanki łącznej,<br />
łączące sąsiednie kości i wzmacniające<br />
torebkę stawową.<br />
Przyczyny i rodzaje<br />
uszkodzeń stawów<br />
Określenia zwichnięcia i skręcenia odnoszą<br />
się do urazów spowodowanych przez<br />
przeciążenie lub zerwanie mięśnia, ścięgna<br />
lub więzadła. Urazy te częściej dotyczą<br />
osób dorosłych (zwłaszcza uprawiających<br />
różnorodne sporty) niż dzieci.<br />
Każdy nagły i szybki ruch, do którego<br />
mięśnie lub ścięgna nie są przygotowane,<br />
może spowodować ich zerwanie, krwawienie,<br />
ból, obrzęk i utratę możliwości poruszania<br />
kończyną w stawie.<br />
Najczęściej zdarza się to podczas niespodziewanych,<br />
gwałtownych i nieodpowiednich<br />
ruchów w stawach, ciężkiej pracy,<br />
wyczerpujących ćwiczeń fizycznych,<br />
uprawiania sportów walki oraz podczas<br />
upadku na wyprostowane kończyny. Jeżeli<br />
działanie czynnika wywołującego uraz jest<br />
krótkotrwałe, staw odzyskuje sprawność<br />
dzięki elastyczności torebki stawowej.<br />
Zwichnięciu często towarzyszy uszkodzenie<br />
torebki stawowej, przerwanie lub<br />
naciągnięcie więzadeł, a czasem nawet odłamanie<br />
części kostnych w pobliżu stawu,<br />
zwane złamaniem śródstawowym.<br />
Rozpoznanie i pierwsza pomoc<br />
w urazach kości<br />
i uszkodzeniach stawów<br />
Zwichnięciom i skręceniom towarzyszą:<br />
nagły silny ból lub skurcz po stronie urazu,<br />
nasilanie się bólu podczas próby poruszania<br />
kończyną, obrzęk w okolicy urazu, zasinienie<br />
i ograniczona lub zniesiona ruchomość<br />
kończyny w okolicy stawu.<br />
Poszkodowany odruchowo układa kończynę<br />
w pozycji sprawiającej najmniej<br />
bólu. W takiej pozycji należy ją unieruchomić.<br />
Nie wolno zmieniać jej położenia,<br />
ponieważ może to doprowadzić do<br />
dodatkowych urazów. Poszkodowanego<br />
należy wygodnie posadzić lub położyć,<br />
aby uniknąć stawania na uszkodzonej<br />
• Unieruchomienie złamania kości przedramienia<br />
1 2<br />
Unieruchomienie złamania kości<br />
z zastosowaniem gazety i chusty<br />
Wykonanie temblaka<br />
61