Hazar World - Sayı: 18 - Mayıs 2014
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
www.hazarworld.com<br />
Doğrusu cihanın rengârenk nakışlı bir<br />
şehirdir. Bazıları Nahcivan, bazıları<br />
Nahşivan derler. Hâlen Azerbaycan<br />
sınırında başka hanlıktır ki, Hanının<br />
çok askeri vardır. Bu şehri eski zamanda<br />
Şah Efrasiyab kurmuştur ki, hâlâ atalarının<br />
gömülü olduğu kubbeler görünür.<br />
Hükümdarlığı zamanında Nahçıvan o derece<br />
mamurmuş ki, bulunduğu sahrada bir<br />
adım boş toprak yokmuş. Sonra Moğol<br />
tâifesi tamaha düşüp, yer götürmez askerle<br />
gelüp, bu şehrin cihan nakşını bozarak<br />
harap ve kalesini yıkıp toprak etmiştir.<br />
Dördüncü Murad’dan sonra burası daha<br />
mamur olmuş. Onbin ikiyüz toprak örtülü<br />
evler ile yetmiş adet câmi ve ibadethanelerle<br />
süslenmiştir. Kırk mescidi, yirmi misafirhanesi,<br />
yedi güzel hamamı, bin kadar dükkânı<br />
vardır.”<br />
Nahçıvan’ı böyle anlatıyor gezginlerin ve<br />
gezi yazarlarının piri Evliya Çelebi,<br />
Seyahatnamesi’nde... Azerbaycan sınırında<br />
ayrı bir hanlık olduğu günleri tarihte kalan<br />
Nahçıvan, halen Azerbaycan’a bağlı özerk<br />
cumhuriyet statüsünde. Azerbaycanlıların<br />
deyişiyle Nahçıvan Muhtar Respublikası.<br />
Azerbaycan’ın Karabağ bölgesi Ermenistan<br />
tarafından işgal edildiği için anavatanından<br />
ayrı düşmüş. Bugün için Azerbaycan’la<br />
karayolu bağlantısı ancak İran üzerinden<br />
sağlanabiliyor. Nahçıvan’ın batıya açılan tek<br />
kapısı ise Türkiye. Iğdır sınırımıza komşu<br />
Nahçıvan’la aramızda bulunan Aras<br />
Nehri’nin üzerine Türkiye tarafından yaptırılan<br />
ve 1992’de açılan bu kapının adı<br />
“Hasret Köprüsü”.<br />
Nakhchivan is a colorful embroidered<br />
city of the world. Some call it<br />
Nakhchivan, some call it Nakhshivan.<br />
It is still a separate khanate on<br />
Azerbaijani borders, and the khanate has a<br />
great number of soldiers. Shah Efrasiyab<br />
established this city many years ago, and<br />
there are still domes in the city where his<br />
ancestors are buried. In his reign,<br />
Nakhchivan was so prosperous that there<br />
was not a piece of empty, unused soil in the<br />
entire field. Then a group of greedy Mongols<br />
came to the city and damaged the embroidery,<br />
destroyed the castle. After Murad IV,<br />
the city became even more prosperous. Ten<br />
thousand two hundred soil-sheltered houses,<br />
seventy mosques and sanctuaries were decorated.<br />
There are forty prayer rooms, twenty<br />
guest houses, seven beautiful hamams<br />
(Turkish bath), and about a thousand shops.”<br />
This is how the famous Ottoman-Turkish<br />
traveler and writer Evliya Çelebi speaks of<br />
Nakhchivan in his ‘Seyahatname’ (Travel<br />
Book). Those days when it was an independent<br />
khanate on the borders of Azerbaijan are<br />
history now, yet it is still an autonomous<br />
republic of Azerbaijan, ‘Nakhchivan<br />
Mukhtar Respublikası’ (Nakhchivan<br />
Autonomous Republic) in the words of<br />
Azerbaijani people. Karabakh region of<br />
Azerbaijan has fallen apart from the motherland<br />
since it was occupied by Armenia.<br />
Today, highway connections to Azerbaijan<br />
are only available via Iran. Nakhchivan’s only<br />
gate to the West is Turkey. Over the ‘Aras’<br />
river located between Nakhchivan (on the<br />
HAZAR WORLD<br />
75