ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ

40Επαγγελματική και μη επαγγελματική έκθεση σε εισπνεόμενες ουσίες επάγουσες αυξημένο κίνδυνο για καρκίνωμα πνεύμοναεντελώς εξατομικευμένη επίδραση των καρκινογόνωντου καπνού στους χρήστες του (4).Διαφάνεια 1. Τα καρκινογόνα του καπνούΠολυκυκλικοί Υδρογονάνθρακες• Benzo(a)pyreneΝιτροζαμίνες – Παράγωγα της νικοτίνης• NNK–4−(methylnitrosamino)−1−(3−pyridyl)−1−butanone• NNAL – 4−(methylnitrosamino)−1−(3−pyridyl)1−butanolΑρωματικές ΑμίνεςΔιαφάνεια 2. Παράγοντες επηρεάζοντες την ε−υαισθησία των ατόμων σε καρκινογόνα του καπνού• Ένζυμα του κυττοχρώματος P450 CYP2D6, CYP1A1,CYP2E1.• Glutathione−S−transferase• Οι γυναίκες εμφανίζουν 1.5−φορά μεγαλύτερη ευ−αισθησία.Στην διαφάνεια 3 παρουσιάζονται παράγοντεςεπηρεάζοντες τον κίνδυνο από το κάπνισμα (4, 16).Διαφάνεια 3. Παράγοντες επηρεάζοντες την καρ−κινογόνο δράση του καπνού1. Ηλικία ενάρξεως του καπνίσματος2. Χρονική διάρκεια του καπνίσματος3. Αριθμός καταναλισκώμενων τσιγάρων4. Βαθμός εισπνοής του καπνού5. Περιεκτικότητα των τσιγάρων σε πίσσα και νι−κοτίνη6. Χρησιμοποίηση τσιγάρων χωρίς φίλτροΜετά 10 έτη διακοπής του τσιγάρου, ο κίνδυνοςκαρκινώματος του πνεύμονα μειώνεται κατά 30% −50%. Μελέτες ασθενών−μαρτύρων έδειξαν ότι πρώηνκαπνιστές οι οποίοι είχαν διακόψει το κάπνισμα για>15 χρόνια έχουν κατά 80%−90% μικρότερο κίνδυνο εμ−φανίσεως καρκινώματος πνεύμονα σε σχέση με νυνκαπνιστές (4, 17).Άτομα τα οποία αρνούνται να διακόψουν το κάπνι−σμα πρέπει να ενθαρρύνονται σε μείωσή του. Σε πολύενδιαφέρουσα μελέτη παρατηρήσεως από την Δανία,σε 19.714 ενήλικες καπνιστές ≥15 τσιγάρων ημερησίως ήισοδύναμης ποσότητας καπνού οι οποίοι μείωσαν κατά50% την κατανάλωση καπνού ο κίνδυνος αναπτύξε−ως καρκινώματος πνεύμονα ήταν μειωμένος κατά 27%(95% CI 2−46%) σε διάμεση παρακολούθηση 18 ετών (18).ΦΥΛΟΥπάρχουν εθνολογικές και φυλετικές διαφορέςστην σχέση καπνίσματος και κινδύνου καρκινώματοςπνεύμονα, όπως αποδείχθηκε σε μελέτη παρατηρήσε−ως σε κοινότητα 183813 ατόμων για 8 έτη. Καρκίνωμαπνεύμονα παρατηρήθηκε σε 1979 (1%) άτομα. Επί χρήσε−ως < 30 τσιγάρων ημερησίως, Αμερικανοί Αφρικανικήςκαταγωγής και αυτόχθονες κάτοικοι της Χαβάης ήτανπερισσότερο ευαίσθητοι για ανάπτυξη της νόσου. Επίκαταναλώσεως, όμως, > 30 τσιγάρων ημερησίως, δενυπήρχαν διαφορές μεταξύ των εθνικών ομάδων (19).Το κάπνισμα τσιγάρων, αλλά και πίπας και πού−ρων συνοδεύεται από αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεωςκαρκινώματος πνεύμονα. Όπως είναι προφανές, είναιεξαιρετικά δύσκολο να καθορισθεί, ο ακριβής σχετικόςκίνδυνος της νόσου διότι:1. Στις μελέτες οι ερωτώμενοι απαντούν αναδρο−μικά και είναι πιθανόν οι απαντήσεις τους να μηνανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Εξάλλου είναιαπολύτως σύμφυτο με την ανθρώπινη φύση, να μηνδίδονται ειλικρινείς απαντήσεις σε ανάλογες έρευνες,όταν το αντικείμενο (εν προκειμένω το κάπνισμα) είναιμη αποδεκτό κοινωνικά.2. Συνήθως οι καπνιστές χρησιμοποιούν περισσό−τερους του ενός τρόπου χρήσεως καπνού.3. Λεπτομερείς πληροφορίες για επί μέρους πληρο−φορίες του τρόπου χρήσεως του καπνού (πχ. το είδοςτων τσιγάρων, το βάθος εισπνοής του καπνού) δεναναζητώνται με τα ερωτηματολόγια.Ο σχετικός κίνδυνος αναπτύξεως καρκινώματοςπνεύμονα και είδους καπνίσματος, δίνεται στον Πίνα−κα 1 (4, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27).Πίνακας 1. Σχετικός κίνδυνος καρκινώματος πνεύ−μονα και είδους καπνίσματοςΚΑΠΝΙΣΜΑΣΧΕΤΙΚΟΣΚΙΝΔΥΝΟΣ ΝΟΣΟΥΠοτέ συστηματικά 1Πίπας και πούρων 2.20Μόνον πούρων 2.15Μόνον πίπας 2.23Τσιγάρων και άλλων 8.23Μόνον τσιγάρων 10.08Άτομα τα οποία εκτίθενται σε παθητικό κάπνισμαστο εργασιακό ή οικογενειακό περιβάλλον φαίνεταιότι έχουν αυξημένο κίνδυνο της νόσου, σε σχέση με μηεκτιθέμενους. Ο σχετικός κίνδυνος μπορεί να φτάνειστο 2 και εξαρτάται από το χρονικό διάστημα εκ−θέσεως, τον αριθμό και το είδος των τσιγάρων ταοποία καταναλώνονται στον χώρο και την διαμόρ−φωσή του. Σήμερα η συμβολή του παθητικού καπνί−σματος στην ανάπτυξη καρκινώματος πνεύμονα θεω−