ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ

68Μέτρηση – Παρακολούθηση Επιπέδων Φαρμάκων Από την φαρμακοκινητική στην φαρμακογενωμικήματιδίων αυξάνει την κινητική της ανοσοαντίδρασης,μειώνοντας έτσι τον χρόνο ανάλυσης. Μετά την προ−σθήκη του δείγματος, το ανοσοσύμπλεγμα των μικρο−σωματιδίων μεταφέρεται σε πλέγμα υαλογενών ινών(Fiber glass matrix). Τα μικροσωματίδια προσκολλώνταισταθερά στο πλέγμα. Το πλέγμα ξεπλένεται για νααπομακρυνθούν τυχόν μη συνδεδεμένες ουσίες. Στηνσυνέχεια προστίθεται ένα δεύτερο αντίσωμα έναντιτου φαρμάκου, επισημασμένο με αλκαλική φωσφα−τάση. Τέλος στο πλέγμα προστίθεται το υπόστρωματου ενζύμου (φωσφορικό άλας της 4−μεθυλ−ουμπελλι−φερόνης, MUP). Η ένταση του φθορισμού που παρά−γεται με την δημιουργία της μεθυλ−ουμπελλιφερόνης(MU), κατά την υδρόλυση της MUP από την αλκαλικήφωσφατάση, είναι ανάλογος της συγκέντρωσης τουφαρμάκου στο δείγμα.Β. ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙΠαρ’όλη την ευρύτατη εφαρμογή των ανοσοπροσ−διορισμών στην TDM, η μέτρηση με τις μεθόδους αυτέςείναι αδύνατη για ορισμένα φάρμακα, εξαιτίας τηςμη διαθεσιμότητας εξειδικευμένων αντισωμάτων ένα−ντι των φαρμάκων αυτών. Εξάλλου, πολλά φάρμακα(π.χ. αντικαταθλιπτικά κ.α.) μεταβολίζονται σε μεγάλοαριθμό μεταβολιτών μερικοί από τους οποίους έχουνεπίσης φαρμακευτική δράση(15). Για μερικά φάρμακατο εναντιομερές τους εμφανίζει επίσης σημαντικήφαρμακευτική δράση. Αρκετές φορές δε, τα θεραπευ−τικά σχήματα είναι συνδυασμοί περισσοτέρων τουενός φαρμάκων. Στις παραπάνω περιπτώσεις ο δια−χωρισμός του φαρμάκου από τους μεταβολίτες του,ή ο διαχωρισμός ενός συνδυασμού φαρμάκων σταεπί μέρους φάρμακα καθώς και η ταυτόχρονη μέ−τρηση τους είναι αδύνατη με ανοσοχημικές μεθόδουςεξαιτίας ακριβώς της εξειδικευμένης φύσης του αντι−σώματος έναντι ενός συγκεκριμένου αντιγόνου. Καθί−σταται έτσι επισφαλής η παρακολούθηση και ρύθμισητων επιπέδων φαρμάκων όταν μετράται μόνο το μη−τρικό φάρμακο. Η λύση στα προβλήματα αυτά είναιη χρησιμοποίηση χρωματογραφικής ανάλυσης για τηνπαρακολούθηση των επιπέδων φαρμάκων.Η κυριότερη χρωματογραφική μέθοδος, η οποίαβρίσκει ευρύτατη εφαρμογή στον προσδιορισμό ενόςεξαιρετικά μεγάλου αριθμού φαρμάκων είναι η υγρήχρωματογραφία υψηλής απόδοσης ανάστροφης φά−σης (Reverse Phase RP−HPLC). Κατά την τεχνική αυτή ηκινητή φάση είναι πολική (συνήθως μείγμα ακετονιτρι−λίου/μεθανόλης και υδατικού ρυθμιστικού διαλύματος)και η στατική φάση είναι μη πολική (συνήθως στήλεςρητίνης C18 ανάστροφης φάσης).Η εύρεση του βέλτιστου χρωματογραφικού συστή−ματος (κινητής φάσης, στατικής φάσης, πίεσης, ρυθ−μού ροής κινητής φάσης, τρόπου ανίχνευσης) οδηγείσε ταχύτατους διαχωρισμούς υψηλής διακριτικήςανάλυσης. Πράγματι, ευρύτατη εφαρμογή βρίσκει ητεχνική της HPLC συνδυαζόμενη με ανιχνευτή UV−VIS σάρωσης μήκους κύματος ή με ανιχνευτή diodearray (HPLC−DAD) στην μέτρηση των συγκεντρώσεωντων νεώτερων αντιεπιληπτικών φαρμάκων στον ορό(οξυκαρβαμαζεπίνη, λαμοτριγίνη, λεβετιρακετάμη)(16).(Σχήμα 6).Σχήμα 6. Προσδιορισμός αντιεπιληπτικών φαρμάκωνμε RP−HPLC−UVΣτήληΚινητή φάσηΠίεσηΤαχύτητα ροήςΑνιχνευτήςΧρόνος ανάλυσης: Polaris C18−A(Varian) 100x4.6 mm: 20mM KH2PO4, pH 7/acetonitrile/methanol: ~100 bar: 1ml/min: UV detection 195 nm: 18 minΓ. ΦΑΣΜΑΤΟΦΩΤΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙΑπαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή τηςφωτομετρίας υπεριώδους−ορατού (UV−VIS), είναι ναυπάρχουν χρωμοφόρες ομάδες στο μόριο του φαρ−μάκου, για δε την εφαρμογή της φωτομετρίας φθο−ρισμού, πρέπει η δομή του μορίου του φαρμάκου ναευνοεί τον φθορισμό (π.χ. ύπαρξη ηλεκτρονίων, συ−ζυγιακό σύστημα απλών−διπλών δεσμών κ.α.). Λόγωόμως των αυξημένων παρεμβολών από παρόμοια μετου προς ανάλυση φαρμάκου φάσματα ουσιών, πουσυνυπάρχουν στο δείγμα, οι μέθοδοι αυτέςί εφαρμό−