07.05.2013 Views

PDF (Trabajo en el que se estudian los resultados de un ... - Funes

PDF (Trabajo en el que se estudian los resultados de un ... - Funes

PDF (Trabajo en el que se estudian los resultados de un ... - Funes

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Eduardo Merino Cortés Dpto. Didáctica <strong>de</strong> la Matemática. UGR<br />

El uso <strong>de</strong> patrones es <strong>un</strong>o <strong>de</strong> <strong>los</strong> caminos para promover <strong>el</strong> p<strong>en</strong>sami<strong>en</strong>to<br />

algebraico y <strong>en</strong><strong>se</strong>ñar a g<strong>en</strong>eralizar a <strong>los</strong> alumnos (NCTM, 2000). Castro (1995) <strong>se</strong>ñala<br />

<strong>que</strong> trabajos como <strong>el</strong> <strong>de</strong> Stacey (1989) “<strong>de</strong>stacan la importancia <strong>de</strong> proponer trabajos<br />

sistemáticos con patrones a <strong>los</strong> escolares y <strong>el</strong> interés <strong>de</strong> <strong>que</strong> estos trabajos <strong>se</strong>an parte<br />

integrante d<strong>el</strong> currículo <strong>de</strong> Matemáticas” (p. 27).<br />

Por otra parte, <strong>los</strong> patrones también pued<strong>en</strong> <strong>se</strong>r analizados <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>el</strong> p<strong>un</strong>to <strong>de</strong> vista<br />

<strong>de</strong> las repres<strong>en</strong>taciones. Así, Moss y London (2011) <strong>se</strong>ñalan <strong>que</strong> cuando <strong>se</strong> priorizan las<br />

repres<strong>en</strong>taciones visuales, y <strong>se</strong> ayuda a <strong>los</strong> <strong>estudian</strong>tes a focalizar<strong>se</strong> <strong>en</strong> <strong>los</strong> patrones<br />

como <strong>un</strong> camino para discernir reglas g<strong>en</strong>erales, están mejor capacitados para <strong>en</strong>contrar,<br />

expresar y justificar reglas f<strong>un</strong>cionales.<br />

REPRESENTACIONES<br />

El término repres<strong>en</strong>tación goza <strong>de</strong> múltiples significados <strong>se</strong>gún <strong>el</strong> campo <strong>en</strong> <strong>que</strong> <strong>se</strong><br />

utilice, por lo <strong>que</strong> es importante <strong>de</strong>terminar qué <strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>de</strong>remos por repres<strong>en</strong>tación <strong>en</strong><br />

nuestro trabajo.<br />

Según <strong>el</strong> la RAE (2001), po<strong>de</strong>mos <strong>de</strong>stacar como aplicables al campo <strong>de</strong> la<br />

Didáctica <strong>de</strong> las Matemáticas las sigui<strong>en</strong>tes: “1. f. Acción y efecto <strong>de</strong> repres<strong>en</strong>tar (…)<br />

3. f. Figura, imag<strong>en</strong> o i<strong>de</strong>a <strong>que</strong> sustituye a la realidad (…) 5. f. Cosa <strong>que</strong> repres<strong>en</strong>ta otra<br />

(…) 7. f. Psicol. Imag<strong>en</strong> o concepto <strong>en</strong> <strong>que</strong> <strong>se</strong> hace pres<strong>en</strong>te a la conci<strong>en</strong>cia <strong>un</strong> objeto<br />

exterior o interior (…) 1. f. Mat. Figura con <strong>que</strong> <strong>se</strong> expresa la r<strong>el</strong>ación <strong>en</strong>tre diversas<br />

magnitu<strong>de</strong>s”.<br />

Fernán<strong>de</strong>z (1997, citado por Espinosa, 2005) <strong>de</strong>fine la repres<strong>en</strong>tación como “<strong>el</strong><br />

conj<strong>un</strong>to <strong>de</strong> herrami<strong>en</strong>tas (acciones, signos o gráficos) <strong>que</strong> hac<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>tes <strong>los</strong><br />

conceptos y procedimi<strong>en</strong>tos matemáticos y con <strong>los</strong> <strong>que</strong> <strong>los</strong> sujetos abordan e interactúan<br />

con <strong>el</strong> conocimi<strong>en</strong>to matemático” (p. 2).<br />

Rico (2009) subraya <strong>que</strong> la repres<strong>en</strong>tación <strong>se</strong> basa <strong>en</strong> la dupla repres<strong>en</strong>tante-<br />

repres<strong>en</strong>tado. Se repres<strong>en</strong>ta para hacer pres<strong>en</strong>te algo, pero e<strong>se</strong> algo es distinto y<br />

exist<strong>en</strong>te a lo <strong>que</strong> la repres<strong>en</strong>tación sustituye. El mismo autor id<strong>en</strong>tifica las<br />

repres<strong>en</strong>taciones como “todas aqu<strong>el</strong>las herrami<strong>en</strong>tas —signos o gráficos— <strong>que</strong> hac<strong>en</strong><br />

pres<strong>en</strong>tes <strong>los</strong> conceptos y procedimi<strong>en</strong>tos matemáticos y con las cuales <strong>los</strong> sujetos<br />

18

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!