07.05.2013 Views

PDF (Trabajo en el que se estudian los resultados de un ... - Funes

PDF (Trabajo en el que se estudian los resultados de un ... - Funes

PDF (Trabajo en el que se estudian los resultados de un ... - Funes

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Eduardo Merino Cortés Dpto. Didáctica <strong>de</strong> la Matemática. UGR<br />

con trabajos <strong>de</strong> nuestro grupo <strong>de</strong> investigación (Didáctica <strong>de</strong> la Matemática:<br />

P<strong>en</strong>sami<strong>en</strong>to Numérico).<br />

Destacamos <strong>en</strong> primer lugar <strong>el</strong> trabajo <strong>de</strong> Stacey (1989) <strong>que</strong> <strong>en</strong>globa i<strong>de</strong>as<br />

incluidas posteriorm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> la propuesta Early-Algebra. Es <strong>un</strong>o <strong>de</strong> <strong>los</strong> trabajos clásicos<br />

<strong>en</strong> este campo, ofreci<strong>en</strong>do <strong>en</strong> su estudio respuestas <strong>de</strong> <strong>estudian</strong>tes <strong>en</strong>tre 9 y 13 años a<br />

diversas cuestiones <strong>que</strong> implican <strong>el</strong> uso <strong>de</strong> patrones lineales y la g<strong>en</strong>eralización,<br />

<strong>se</strong>ñalando <strong>los</strong> mod<strong>el</strong>os matemáticos <strong>que</strong> s<strong>el</strong>eccionan, las estrategias usadas <strong>en</strong> la<br />

implem<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> estos mod<strong>el</strong>os, y las explicaciones <strong>que</strong> dan <strong>los</strong> alumnos <strong>en</strong> sus<br />

respuestas. Las cuestiones principales <strong>que</strong> <strong>se</strong> hace son: (a) ¿Qué tipo <strong>de</strong> g<strong>en</strong>eralización<br />

realizan <strong>los</strong> alumnos?; (b) ¿Cómo explican <strong>los</strong> <strong>estudian</strong>tes <strong>los</strong> patrones <strong>que</strong> usan <strong>en</strong> las<br />

g<strong>en</strong>eralizaciones?; (c) ¿Cómo <strong>de</strong> consist<strong>en</strong>tes son <strong>los</strong> <strong>estudian</strong>tes <strong>en</strong> la <strong>el</strong>ección <strong>de</strong> <strong>un</strong>a<br />

estrategia para g<strong>en</strong>eralizar?; y (d) ¿Qué difer<strong>en</strong>cias hay <strong>en</strong>tre las respuestas <strong>de</strong> <strong>los</strong><br />

<strong>estudian</strong>tes <strong>que</strong> han t<strong>en</strong>ido alg<strong>un</strong>a experi<strong>en</strong>cia con cuestiones <strong>de</strong> g<strong>en</strong>eralización y <strong>los</strong><br />

<strong>que</strong> no?. En cuanto a <strong>los</strong> <strong>resultados</strong>, <strong>el</strong> autor ob<strong>se</strong>rva cierta inconsist<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> la <strong>el</strong>ección<br />

<strong>de</strong> <strong>un</strong> mod<strong>el</strong>o, dado <strong>que</strong> <strong>estudian</strong>tes <strong>que</strong> empiezan <strong>un</strong>a tarea correctam<strong>en</strong>te,<br />

frecu<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te adoptan <strong>un</strong> mod<strong>el</strong>o más simple pero incorrecto para las partes más<br />

difíciles <strong>de</strong> la tarea. Por otro lado, aqu<strong>el</strong><strong>los</strong> alumnos <strong>que</strong> habían t<strong>en</strong>ido <strong>un</strong>a experi<strong>en</strong>cia<br />

previa con tareas <strong>de</strong> g<strong>en</strong>eralización, obtuvieron mejores <strong>resultados</strong> <strong>que</strong> <strong>el</strong> resto, ya <strong>que</strong><br />

implícitam<strong>en</strong>te usaron <strong>un</strong> mod<strong>el</strong>o lineal y patrones numéricos. Estos últimos alumnos<br />

mostraron <strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>de</strong>r la r<strong>el</strong>ación <strong>en</strong>tre <strong>los</strong> datos y la regla <strong>de</strong> g<strong>en</strong>eralización <strong>de</strong> forma más<br />

completa.<br />

Lins y Kaput (2004) y Brizu<strong>el</strong>a y Martínez (<strong>en</strong> pr<strong>en</strong>sa) <strong>se</strong>ñalan <strong>que</strong> lo investigado<br />

hasta la década <strong>de</strong> <strong>los</strong> 80, <strong>en</strong> r<strong>el</strong>ación con la Early-Algebra <strong>se</strong> c<strong>en</strong>tró <strong>en</strong> lo <strong>que</strong> <strong>los</strong><br />

alumnos no podían hacer, y contribuyeron al reconocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>que</strong> era mejor posponer<br />

<strong>el</strong> estudio d<strong>el</strong> álgebra para cursos posteriores a la educación básica. Estos autores,<br />

citando a Mason (1996), indican <strong>que</strong> <strong>en</strong> la década <strong>de</strong> <strong>los</strong> 90 esta perspectiva cambia y <strong>se</strong><br />

<strong>de</strong>fi<strong>en</strong><strong>de</strong> la consi<strong>de</strong>ración <strong>de</strong> <strong>que</strong> <strong>los</strong> alumnos llegan al colegio con capacida<strong>de</strong>s<br />

naturales <strong>de</strong> g<strong>en</strong>eralización y habilida<strong>de</strong>s para pres<strong>en</strong>tar g<strong>en</strong>eralidad, y esas capacida<strong>de</strong>s<br />

han <strong>de</strong> <strong>se</strong>r explotadas.<br />

Por otra parte, Brizu<strong>el</strong>a y Lara-Roth (2002) pres<strong>en</strong>tan <strong>el</strong> trabajo <strong>de</strong> niños <strong>de</strong> 7<br />

años con tablas <strong>en</strong> las <strong>que</strong> repres<strong>en</strong>tan las f<strong>un</strong>ciones, dando <strong>un</strong> número <strong>de</strong>terminado <strong>de</strong><br />

valores para sus variables. Exploran las difer<strong>en</strong>tes formas <strong>en</strong> <strong>que</strong> <strong>los</strong> niños repres<strong>en</strong>tan<br />

27

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!