ACTUACIÓN DE LA INSPECCIÓN DE TRABAJO Y SEGURIDAD SOCIAL• El procedimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>de</strong>c<strong>la</strong>ración no podráiniciarse si hubies<strong>en</strong> transcurrido más <strong>de</strong>tres años contados a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong> resoluciónsancionadora o si ha transcurrido <strong>el</strong> p<strong>la</strong>zoestablecido para <strong>la</strong> prescripción <strong>de</strong> <strong>la</strong> p<strong>en</strong>acorrespondi<strong>en</strong>te.• La compet<strong>en</strong>cia para fijar <strong>la</strong> duración y alcance<strong>de</strong> <strong>la</strong> prohibición <strong>de</strong> contratar correspon<strong>de</strong>ráal Ministro <strong>de</strong> Economía y Haci<strong>en</strong>da,que dictará resolución a propuesta <strong>de</strong> <strong>la</strong> JuntaConsultiva <strong>de</strong> Contratación Administrativad<strong>el</strong> Estado.• La eficacia <strong>de</strong> <strong>la</strong>s prohibiciones <strong>de</strong> contratarestará condicionada a su inscripción o constancia<strong>en</strong> <strong>el</strong> Registro Oficial <strong>de</strong> Licitadores yEmpresas C<strong>la</strong>sificadas que corresponda.En <strong>la</strong> Ley 38/2007, <strong>de</strong> 16 <strong>de</strong> noviembre, por <strong>la</strong>que se modifica <strong>el</strong> texto refundido <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley d<strong>el</strong>Estatuto <strong>de</strong> los Trabajadores, aprobado por <strong>el</strong> RealDecreto Legis<strong>la</strong>tivo 1/1995, <strong>de</strong> 24 <strong>de</strong> marzo, <strong>en</strong>materia <strong>de</strong> información y consulta <strong>de</strong> los trabajadoresy <strong>en</strong> materia <strong>de</strong> protección <strong>de</strong> los trabajadoresasa<strong>la</strong>riados <strong>en</strong> caso <strong>de</strong> insolv<strong>en</strong>cia d<strong>el</strong> empresario,<strong>la</strong> Disposición Final Primera modifica <strong>el</strong>Texto Refundido <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley <strong>sobre</strong> infracciones ySanciones <strong>en</strong> <strong>el</strong> Or<strong>de</strong>n Social, aprobado por RealDecreto Legis<strong>la</strong>tivo 5/2000, <strong>de</strong> 4 <strong>de</strong> agosto, concretam<strong>en</strong>te<strong>el</strong> art. 48, apartados 1, 2 y 3, para modificar<strong>la</strong> atribución <strong>de</strong> compet<strong>en</strong>cias sancionadoras<strong>de</strong> <strong>la</strong>s infracciones <strong>en</strong> <strong>el</strong> or<strong>de</strong>n social, <strong>en</strong> <strong>el</strong>ámbito <strong>de</strong> <strong>la</strong> Administración G<strong>en</strong>eral d<strong>el</strong> Estado,que se efectúa <strong>en</strong> función <strong>de</strong> <strong>la</strong> cuantía <strong>de</strong> <strong>la</strong> sanciónpropuesta por <strong>la</strong> Inspección <strong>de</strong> Trabajo ySeguridad Social, así como <strong>en</strong> r<strong>el</strong>ación con <strong>la</strong>s infracciones<strong>en</strong> materia <strong>de</strong> cooperativas. Todo <strong>el</strong>loera <strong>de</strong>bido a <strong>la</strong> modificación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cuantías <strong>de</strong> <strong>la</strong>ssanciones que se llevó a cabo por <strong>el</strong> Real Decreto306/2007, <strong>de</strong> 2 <strong>de</strong> marzo, al que se ha hecho refer<strong>en</strong>ciamás arriba, lo que hizo necesario hacerotro tanto <strong>en</strong> r<strong>el</strong>ación con los límites seña<strong>la</strong>dos <strong>en</strong><strong>el</strong> citado art. 48.5.3. ORGANIZACIÓN DE LA INSPECCIÓNDE TRABAJO Y SEGURIDAD SOCIALEN MATERIA DE PREVENCIÓNDE RIESGOS LABORALESSin perjuicio <strong>de</strong> lo que se seña<strong>la</strong> más ad<strong>el</strong>ante<strong>en</strong> r<strong>el</strong>ación con <strong>la</strong> especialización <strong>de</strong> algunos inspectores<strong>de</strong> trabajo, <strong>la</strong>s funciones <strong>de</strong> vigi<strong>la</strong>ncia d<strong>el</strong>a normativa <strong>sobre</strong> prev<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> riesgos <strong>la</strong>boraleso <strong>de</strong> <strong>la</strong> normativa <strong>sobre</strong> Seguridad Social y <strong>el</strong>resto <strong>de</strong> <strong>la</strong>s funciones que ti<strong>en</strong>e atribuidas <strong>la</strong>Inspección <strong>de</strong> Trabajo, se <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>n, <strong>en</strong> mayor om<strong>en</strong>or medida, por todos los inspectores <strong>de</strong> trabajo,<strong>en</strong> virtud <strong>de</strong> lo previsto <strong>en</strong> <strong>el</strong> art. 6 <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley42/1997, <strong>en</strong> <strong>el</strong> que se establece que <strong>la</strong> especializaciónfuncional que regu<strong>la</strong> <strong>la</strong> misma es compatiblecon los principios <strong>de</strong> unidad <strong>de</strong> función y <strong>de</strong> actoque consagra <strong>la</strong> propia ley. Durante <strong>el</strong> año 2007 <strong>la</strong>Inspección <strong>de</strong> Trabajo ha contado con 854 inspectores<strong>de</strong> Trabajo y Seguridad Social. Junto a <strong>el</strong>lo,hay que <strong>de</strong>stacar que <strong>la</strong> Inspección <strong>de</strong> Trabajo ySeguridad Social com<strong>en</strong>zó a recibir durante <strong>el</strong> año2006 <strong>la</strong> co<strong>la</strong>boración <strong>de</strong> los Técnicos Habilitados<strong>de</strong> <strong>la</strong>s Comunida<strong>de</strong>s Autónomas, con funcionescomprobatorias <strong>de</strong> <strong>la</strong>s condiciones <strong>de</strong> <strong>seguridad</strong>y <strong>salud</strong> <strong>en</strong> los c<strong>en</strong>tros <strong>de</strong> trabajo.Esta figura se creó mediante <strong>la</strong> modificación<strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley 31/1995 (artículos 9.2, 9.3, 43 y DA 15.ª),por <strong>la</strong> Ley 54/2003, y tuvo regu<strong>la</strong>ción mediante<strong>el</strong> RD 689/2005, <strong>de</strong> 10 <strong>de</strong> junio, que modificó losRD 138/2000 y 928/1998, a que se ha hecho refer<strong>en</strong>ciaanteriorm<strong>en</strong>te, <strong>en</strong> los que se recogieron por<strong>el</strong> primero los requisitos <strong>de</strong> los funcionarios técnicospara <strong>el</strong> ejercicio <strong>de</strong> <strong>la</strong>s actuaciones comprobatorias,su régim<strong>en</strong> <strong>de</strong> habilitación y <strong>el</strong> ámbitofuncional <strong>de</strong> dicha actuación, y por <strong>el</strong> segundo <strong>el</strong>procedimi<strong>en</strong>to sancionador <strong>de</strong>rivado <strong>de</strong> <strong>la</strong> actuaciónprevia <strong>de</strong> los mismos.Durante <strong>el</strong> año 2006 com<strong>en</strong>zaron a aparecer loscorrespondi<strong>en</strong>tes Decretos <strong>de</strong> habilitación que preceptivam<strong>en</strong>te(DA 15.ª Ley 31/1995 y Art. 60 RD138/2000) <strong>de</strong>bían aprobar cada una <strong>de</strong> <strong>la</strong>sComunida<strong>de</strong>s Autónomas, y se ha mant<strong>en</strong>ido <strong>el</strong>proceso durante <strong>el</strong> año 2007. El número <strong>de</strong> losTécnicos Habilitados que han <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do su actividaddurante <strong>el</strong> año 2007 han sido los sigui<strong>en</strong>tes:Cataluña 50Aragón 23Madrid 19Castil<strong>la</strong> <strong>la</strong> Mancha 12Navarra 4Extremadura 12TOTAL 120A<strong>de</strong>más <strong>de</strong> <strong>la</strong>s anteriores, <strong>en</strong> <strong>la</strong>s Comunida<strong>de</strong>sAutónomas <strong>de</strong> Andalucía, Asturias, Galicia, PaísVasco y Comunidad Val<strong>en</strong>ciana se aprobaron durante<strong>el</strong> año 2007 los <strong>de</strong>cretos <strong>de</strong> habilitación y ti<strong>en</strong><strong>en</strong><strong>en</strong> proyecto <strong>la</strong> habilitación <strong>de</strong> nuevos técnicos.93
ADRIÁN GONZÁLEZ MARTÍNEn cuanto a <strong>la</strong> organización <strong>de</strong> <strong>la</strong>s InspeccionesProvinciales para llevar a cabo <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong>sactuaciones comprobatorias <strong>de</strong> <strong>la</strong> normativa <strong>sobre</strong>prev<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> riesgos <strong>la</strong>borales, se ha <strong>de</strong> t<strong>en</strong>er <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>ta, <strong>en</strong> primer lugar, que <strong>el</strong> artículo 19 <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley42/1997, <strong>de</strong> 14 <strong>de</strong> noviembre, Or<strong>de</strong>nadora <strong>de</strong> <strong>la</strong>Inspección <strong>de</strong> Trabajo precisa que <strong>la</strong>s InspeccionesProvinciales <strong>de</strong> Trabajo y Seguridad Social se estructuraránsegún criterios comunes, acomodándose<strong>en</strong> su <strong>de</strong>sarrollo a <strong>la</strong>s características <strong>de</strong> cada <strong>de</strong>marcación,<strong>de</strong> forma que, con aplicación d<strong>el</strong>principio <strong>de</strong> trabajo programado y <strong>en</strong> equipo, se establezcan<strong>la</strong>s necesarias unida<strong>de</strong>s especializadas yprecisas <strong>en</strong> sus áreas funcionales <strong>de</strong> actuación.Este artículo se ve <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do por <strong>el</strong> artículo55 d<strong>el</strong> Reg<strong>la</strong>m<strong>en</strong>to <strong>de</strong> Organización y Funcionami<strong>en</strong>to<strong>de</strong> <strong>la</strong> Inspección <strong>de</strong> Trabajo, Real Decreto138/2000, don<strong>de</strong> se especifica que <strong>la</strong>s unida<strong>de</strong>sespecializadas por áreas funcionales <strong>de</strong> accióninspectora se integran <strong>en</strong> <strong>la</strong>s Inspecciones Provinciales<strong>de</strong> Trabajo y Seguridad Social. Su constitucióny composición respon<strong>de</strong>rá a <strong>la</strong>s circunstancias<strong>de</strong> cada Inspección Provincial según lo queestablezcan <strong>la</strong>s r<strong>el</strong>aciones <strong>de</strong> puestos <strong>de</strong> trabajo y,<strong>en</strong> su caso, los acuerdos bi<strong>la</strong>terales.Los Jefes <strong>de</strong> <strong>la</strong>s unida<strong>de</strong>s especializadas, <strong>en</strong><strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia d<strong>el</strong> Jefe <strong>de</strong> su Inspección Provincial,dirigirán y coordinarán <strong>la</strong> acción inspectora correspondi<strong>en</strong>tea su área funcional <strong>de</strong> actuación.Serán nombrados por <strong>la</strong> Autoridad C<strong>en</strong>tral, oído<strong>el</strong> Jefe <strong>de</strong> <strong>la</strong> Inspección Provincial, <strong>de</strong> <strong>en</strong>tre inspectores<strong>de</strong> Trabajo y Seguridad Social con más<strong>de</strong> dos años <strong>de</strong> servicios <strong>en</strong> <strong>el</strong> sistema, sin perjuicio<strong>de</strong> lo que establezca <strong>el</strong> acuerdo bi<strong>la</strong>teral.Las unida<strong>de</strong>s especializadas integrarán uno omás equipos <strong>de</strong> inspección <strong>en</strong> aqu<strong>el</strong><strong>la</strong>s InspeccionesProvinciales <strong>en</strong> que su volum<strong>en</strong> o complejidad lohaga necesario, que <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>n su actividad <strong>en</strong> <strong>el</strong>ámbito funcional que se les asigne. Están constituidospor inspectores y subinspectores especializados,<strong>en</strong> <strong>la</strong> medida <strong>de</strong> lo posible, <strong>en</strong> ese ámbito.C<strong>en</strong>trándonos ya <strong>en</strong> <strong>la</strong> organización <strong>de</strong> <strong>la</strong>sInspecciones Provinciales <strong>en</strong> materia <strong>de</strong> <strong>seguridad</strong>y <strong>salud</strong> <strong>la</strong>boral, <strong>en</strong> 27 provincias hay unida<strong>de</strong>sespecializadas <strong>de</strong> <strong>seguridad</strong> y <strong>salud</strong> <strong>la</strong>boral.Al fr<strong>en</strong>te <strong>de</strong> cada una <strong>de</strong> <strong>el</strong><strong>la</strong>s hay un Jefe <strong>de</strong>Unidad, e incluso <strong>en</strong> alguna <strong>de</strong> <strong>el</strong><strong>la</strong>s, <strong>de</strong>bido al tamaño<strong>de</strong> <strong>la</strong> Inspección y volum<strong>en</strong> <strong>de</strong> gestión, haycoordinadores que apoyan al Jefe <strong>de</strong> Unidad <strong>en</strong>su <strong>la</strong>bor.D<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> algunas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s Unida<strong>de</strong>s Especializadasse han organizado grupos específicos <strong>de</strong> inspectores<strong>de</strong> Trabajo y Seguridad Social para at<strong>en</strong><strong>de</strong>r <strong>de</strong>terminadossectores <strong>de</strong> actividad o materias que alcanzanuna especial r<strong>el</strong>evancia. Así, <strong>en</strong> algunas provinciashay equipos especializados <strong>en</strong> materias talescon gestión <strong>de</strong> <strong>la</strong> prev<strong>en</strong>ción, construcción, control<strong>de</strong> calidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> actuación <strong>de</strong> los servicios <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>ción.Hay que <strong>de</strong>stacar <strong>la</strong> exist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> programaspara <strong>la</strong> vigi<strong>la</strong>ncia <strong>de</strong> <strong>la</strong>s condiciones <strong>de</strong> segurida<strong>de</strong>n los buques <strong>de</strong> pesca <strong>en</strong> todas aqu<strong>el</strong><strong>la</strong>s provincias<strong>en</strong> <strong>la</strong>s que se <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong> esa actividad, paralos que se especializa a <strong>de</strong>terminados inspectores,y lo mismo cabe <strong>de</strong>cir respecto <strong>de</strong> <strong>la</strong> campaña europea<strong>de</strong> manipu<strong>la</strong>ción manual <strong>de</strong> cargas que seha <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do durante <strong>el</strong> año 2007, <strong>de</strong> <strong>la</strong> que seda cu<strong>en</strong>ta más ad<strong>el</strong>ante, al recoger <strong>la</strong> informaciónreferida a <strong>la</strong> actividad p<strong>la</strong>nificada <strong>en</strong> <strong>el</strong> área <strong>de</strong>prev<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> riesgos <strong>la</strong>borales.Por último se <strong>de</strong>be <strong>de</strong>stacar <strong>la</strong> creación <strong>de</strong>unos equipos especializados <strong>de</strong> inspectores <strong>de</strong>trabajo <strong>en</strong> todas <strong>la</strong>s provincias, <strong>en</strong>cargados <strong>de</strong><strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r <strong>la</strong>s inspecciones <strong>en</strong> <strong>el</strong> P<strong>la</strong>n 2008-2010<strong>de</strong> actuaciones <strong>de</strong> <strong>la</strong> Inspección <strong>de</strong> Trabajo ySeguridad Social, para <strong>la</strong> vigi<strong>la</strong>ncia d<strong>el</strong> cumplimi<strong>en</strong>topor <strong>la</strong>s empresas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s medidas <strong>de</strong> igualdad,<strong>en</strong> <strong>el</strong> que se incluye <strong>la</strong>s actuaciones dirigidasa vigi<strong>la</strong>r <strong>el</strong> cumplimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s obligaciones d<strong>el</strong>as empresas <strong>sobre</strong> protección <strong>de</strong> <strong>la</strong> reproducción,embarazo, maternidad y <strong>la</strong>ctancia, fr<strong>en</strong>te a losriesgos <strong>la</strong>borales, habiéndose proporcionado formaciónespecializada a aproximadam<strong>en</strong>te 100 inspectores<strong>de</strong> trabajo.5.4. LA ACTIVIDAD DE LA ITSS ENMATERIA DE PREVENCIÓNDE RIESGOS LABORALES5.4.1. Actividad total y p<strong>la</strong>nificada <strong>en</strong> <strong>el</strong> área<strong>de</strong> Prev<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> riesgos <strong>la</strong>boralesLos artículos 19 <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ley 42/1997 y 14 d<strong>el</strong> RD138/2000 consagran <strong>el</strong> principio g<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> que <strong>la</strong>sactuaciones <strong>de</strong> <strong>la</strong> ITSS se ajustarán al trabajo programado,sin perjuicio <strong>de</strong> <strong>la</strong> actividad que puedanexigir necesida<strong>de</strong>s <strong>sobre</strong>v<strong>en</strong>idas o <strong>de</strong>nuncias, rompi<strong>en</strong>docon lo que había v<strong>en</strong>ido si<strong>en</strong>do habitualhasta ese mom<strong>en</strong>to, que es <strong>el</strong> predominio <strong>de</strong> <strong>la</strong> actividadrogada y por iniciativa individual <strong>de</strong> losinspectores <strong>de</strong> Trabajo y Seguridad Social.Por tanto, <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> <strong>la</strong> actividad total que <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong><strong>la</strong> Inspección <strong>de</strong> Trabajo y SeguridadSocial hay que distinguir <strong>la</strong> actividad rogada por un<strong>la</strong>do, y <strong>la</strong> actividad p<strong>la</strong>nificada, por otro.94