26.08.2013 Views

Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

seme-alabak adimen-elbarriak izan ohi dira, endekapenezko ezaugarriak<br />

dituztelako. Alabaina, etengabe edatea kausa bakarra balitz, dipsomania jasaten<br />

dutenak elbarritu progresiboak izango lirateke. Horrenbestez, aitaren<br />

hordikeria ziurra izanik, bada orduan famili zergati bat, zeina familia osoaren<br />

zoriogaiztoko herentzian berresten den.<br />

XIX. mendearen bigarren erdian herentzia morbidoaren teoria era<br />

laikotuan zabaldu zen <strong>eta</strong> norbereganaturiko izaeren transmisioan sinesten<br />

zen. Familia patologikoaren nozioak markatzen du garai hau. Sendagileen<br />

ustez, <strong>eta</strong> XVIII. mendeko herentzia nozioari jarraiki, atsoaren ondorengoak<br />

gaixoak dira, maitasunarenak ederrak, <strong>eta</strong> mozkorrak munstroak sortzeko<br />

arriskua du (Ariès; Duby, 1994, 571-572).<br />

Esquerdok ez ditu alkoholismoaren osagai sozialak balioztatzen; aitzitik,<br />

adimen-elbarritasuna gurasoen haztura alkoholikoekin erlazionatzen du, <strong>eta</strong>,<br />

bide batez, baieztatzen du, Morelen 60 ideiei jarraiki -Marcé 61 ere iritzi berekoa<br />

da-, guraso alkoholiko kronikoen seme-alabek endekapen progresiboa jasaten<br />

dutela. Halaber, Griesingerren 62 gaixotasun mentalei buruzko obratik ideien<br />

59 Esquerdok darabiltzan autore gehien hauek alienista frantsesak dira, <strong>eta</strong> euren lanen itzulpenei esker<br />

Espainiako Estatuan ezagunak egin ziren.<br />

60 Autore honek (1801-1873), bere haurtzaro gora-beheratsuaren ondorioz, alemaniera oso ondo<br />

menderatzen zuen, <strong>eta</strong> horrek J.P. Faloetengana eraman zuen, honek alemaniar eskola psikologiari buruzko<br />

azterlanak egiteko itzultzaile on bat behar omen zuela <strong>eta</strong>. Bere lanik garrantzitsuena Traité des dégénérescenses<br />

(1857) <strong>eta</strong> Traité des maladies mentales lan<strong>eta</strong>n aurkitzen da. Eroetxearen defendatzaile sutsua, baliabide<br />

humanitario <strong>eta</strong> komenigarria zela uste zuen. Presondegia ulertzeko era <strong>eta</strong> bertako praktikak kritikatu zituen,<br />

<strong>eta</strong> “non-restraint”, alta azkarrak <strong>eta</strong> ongi prestatutako <strong>eta</strong> ordaindutako erizain jendea kontratatzearen aldeko<br />

agertu zen. Arlo epistemologikoan gehiago arduratu zen patologien zergatiaz sintom<strong>eta</strong>z baino. Herentzia<br />

tratatzeaz gain, izaera pertsonal <strong>eta</strong> inguruneko alderdi etiologikoei ere eskaini zien bere arr<strong>eta</strong>. Orientabide<br />

medikosozial honekin bat etorriz, frantses auzitegi medikuntzaren aitzindari<strong>eta</strong>riko bat izan zen (Postel;<br />

Quétel, 1987, 711-712).<br />

61 Autore honi (1828-1864), sei urte zituela hil zitzaion aita <strong>eta</strong>, diru iturririk gabe, Nantesera joan zen bere<br />

amarekin. Hemen, bere osabak, Dr. Marcék, klaseak ematen zituen Medikuntza Eskolan <strong>eta</strong> zirkunstantzia<br />

honek erabaki zuen bere etorkizuna. Bere lehenengo ametsa zirujaua izatea baldin bazen ere, Baillarger <strong>eta</strong><br />

Moreau de Toursek Tourseko eroetxean eskaini zioten lanpostua onartuz amaitu zuen. Psikopatologo<br />

ospetsu bilakatu zen. Bere ikuspegi psikopatologikoa orientabide anatomoklinikoan oinarritzen da.<br />

Aipatzekoak dira helburu didaktikoarekin idatzitako Traité practique des maladies mentales (1862) <strong>eta</strong> Sur la valeur<br />

des écrits des aliénés (1863) lanak (Ibid., 698).<br />

62 Autore honek (1817-1876) Alemania, Austria <strong>eta</strong> Egiptoko leku desberdin<strong>eta</strong>n garatu zuen bere jarduera<br />

klinikoa <strong>eta</strong> irakaskuntzakoa, Heinroth edo Reilen psikiatria erromantikotik unibetsitari <strong>eta</strong> positibistarako<br />

trantsizioan. Bi joerak jasotzen ditu bere Die Pathologie und Therapie des psychischen Krankheiten (1845) lanean.<br />

Garai hartan garapen garrantzitsua zuen ikuspegi anatomo-patologikoaren ordezkari kontsideratzen da.<br />

106

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!