Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ildo hon<strong>eta</strong>n, Lombrosok Garaioren jokabide eznormala azpimarratzen<br />
du, jokabide hau soraiotasun <strong>eta</strong> hoztasunean adierazten da, bai krimena<br />
burutu ondoren, bai afektibotasunaren galeran <strong>eta</strong> baita biktimak hiltzeko<br />
modu ankerrean ere:<br />
“Cosi nel Verzeni e nel Sacccamentecas tutta la perdita dell´affettività si<br />
manifestava a periodi e nel barbaro modo di strangolamento femmineo, ma l´apatia<br />
che mostrarono dopo il delitto, per y parenti, per le vittime, o per lo stesso<br />
supplizio, prova che l´affettività era lesa anche all´infuori delle speciali tendenze che<br />
li spinsero al reato” (Ibid., 46).<br />
Bigarren autoreari dagokionez, Constancio Bernaldo de Quirósek 86 ,<br />
Figuras delincuentes lanean (1909), Garaioren krimenak kontatzen ditu <strong>eta</strong>,<br />
estigma atabiko sakonek markatua den lombrosoar koordenad<strong>eta</strong>tik<br />
begiratuta, ar zangar bat gisa erretratatzen du bera izaera:<br />
“Monstruo rarísimo... era un macho brutal, marcado con profundos estigmas<br />
atávicos y atípicos. La frente hace recordar... la calvaria de Neanderthal... Las<br />
mandíbulas eran enormes, como en las fieras. El rostro presentaba grandes<br />
asimetrías” (B. de Quirós, 1909, 31-32).<br />
Autore honek berak, delinkuentziaren zinematikaren ikuspenean<br />
oinarrituta kriminalitatearen denbora-maiztasunaren banak<strong>eta</strong> aztertzen du<br />
Cursillo de criminología y Derecho penal lanean (1940). Teoria honen arabera, badira<br />
kriminaltasun gertaeraren banak<strong>eta</strong> <strong>eta</strong> intentsitatea, nolabait, zehazten<br />
dituzten zenbait faktore natural edo fisiko <strong>eta</strong> jite sozialeko beste batzuk.<br />
Autoreak hori eragin sozial ala kosmikoari dagokionez ez du argitzen.<br />
85 Greziarrek estigma dermioa sortu zuten gorputzaren zeinuak aipatzeko, horien bidez zerbait txarra <strong>eta</strong> oso<br />
ohikoa ez zen zerbait erakutsi nahi izaten zen zeinu horiek zituenaren estatus moralean (Goffman, 1995, 11).<br />
86 Autore hau (1873-1959) Estatu espainiarrean joera positibista kriminologikoa sostengatzen dutenen artean<br />
gazteena da. Joera hon<strong>eta</strong>ko pertsonaia garrantzitsuak hauek dira: Dorado Montero penalista,<br />
korrekzionalismoa positibismoarekin elkartu edo lotu zuena, <strong>eta</strong> Rafael Salillas, mediku kriminologikoa,<br />
alderdi antropologikoa kontuan hartzen zuen joera soziologikoko positibista.<br />
B. de Quirósek Madrilen egin zituen Zuzenbide ikask<strong>eta</strong>k. Kriminologiako lehen urratsak bere irakasle Giner<br />
de los Ríosen eskutik eman zituen. Salillasek zuzentzen zuen “Anales del Laboratorio de Criminología”n egin<br />
zuen lan, <strong>eta</strong> irakaskuntzako Institutu Librean jardun zuen irakasle gisa 25 urte zituela, <strong>eta</strong> ondoren<br />
Kriminologiakoa Madrilgo Estudios Penales institutuan. Errepublika behera etorri zenean, 1939an, Estatu<br />
frantsesean exiliatu zen, baina handik urtebetera Amerik<strong>eta</strong>ra joan <strong>eta</strong> han finkatu zen. Azken hon<strong>eta</strong>n<br />
Kriminologiako katedradun irakasle izan zen Dominikar Errepublikako unibertsitatean, <strong>eta</strong> ondoren<br />
Mexikokoan. Legelari baino kriminologo handiagoa izaki, bere garaiko kriminaltasuna aztertu zuen metodo<br />
enpirikoa erabiliz. Alderdi antropologiko <strong>eta</strong> soziologikoen eragina azpimarratu zuen. Bere lanen artean<br />
aipatzekoak dira: Las nuevas teorías de la criminalidad (1898), La picota (1908), Figuras delincuentes (1909), Cursillo de<br />
148