Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

alabekiko eta etxearekiko maitasuna galdu egin zuen, harengan norberekeria
eta gaiztakeria betirako nagusitu zirelarik.
Garaio berriro 1876. urtean alargundu zen eta hilabete bat barru
laugarren ezkontza adineko alarguntsa txiro batekin egin zuen. Honekin aldi
labur batez baketsu izan arren, harremanak berehala txarrera jo zuen. Honen
isla dira biek elkarri eginiko gaitzespen zorrotzak kartzelako ikustaldietan. Aldi
honetan, bi atentatu frustratu eta bi hilketa burutu zituen (3, 4 eta V, VI).
Kronistak Garaioren erruduntasuna berak eginiko krimenen
aitorpenetan eta atentatuetako biktimengan edo lekukoengan oinarritzen du.
Pentsatzen du krimen-portaeraren zergatia Garaioren perbertsitatean bertan
dagoela, eta perbertsitate hori Sacamantecasen irudi negatiboari dagokiola.
Horrelakoa da igorleak ematen duen azalpena portaeraren aldaketaz: etxean
giroa gaiztotuta, norberekeria nagusitzen zaio, eta edateko eta plazerretarako
bakarrik atera nahiko du dirua, eta, ondorioz, bere perbertsitateak
lehendabiziko erasoaldiak egitera bultzatuko du. Halere, idazleak kausen haria
haratago eramaten du, hots, emazteenganaino, hauek garrantzi handia izan
baitzuten bere portaeran, eta krimen-portaera honen jatorria bigarren
emaztearen izaeran kokatzen du, batez ere. Horrela, bada, honekin ezkondu
beharrean ezkondu izan balitz harmonian bizitzeko gai izan zitekeen
emakumeren batekin, Garaio ez zen galbidean eta berekoikerian murgilduko:
“¿Hubiera Garayo entrado en esta vida de egoismo, de descreimiento y de
perdicion, si antes de casarse la segunda vez buscara una mujer capaz de vivir en
armonía con sus hijos, de sostener y mejorar su hacienda, y de rodearle de cuantas
condiciones hacen querido, deseado é incomparable el hogar doméstico en vez de
cambiarlo en repulsivo, frio y odiado? Seguramente que no. La vida de los trece
años de su primer matrimonio autoriza á creerlo así” (Ibid., 56).
Baieztapen honen bidez emaztea gaitzetsi egiten du idazleak, beti ere,
urte haietako irizpide sozio-moral menderatzaileen arabera jokatuz, nahiz eta,
lehen ikusi bezala gaitzespen honekin ez dion mesederik egiten Garaiori.
80