Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sasoi hon<strong>eta</strong>n Elizak oligarkiaren laguntza duenez, burgesia liberalak<br />
ezin izango du suntsitu haren boterea, nahiz <strong>eta</strong> Estatuak legezko xedapenen<br />
bitartez haren ondasunak salgai jarri <strong>eta</strong> maila ekonomikoan murrizk<strong>eta</strong> handia<br />
eragin. Gainera, elizaren ondasunak desamortizatu ondoren, burgesiak Elizan<br />
bilatzen zuen langileriaren aurka frente komuna eratzeko laguntza (Xamardo,<br />
1985, 538). Horrela, bi instituzio hauen, Elizaren <strong>eta</strong> Estatuaren arteko<br />
harremanak berrezarri ziren 1851ko konkordatuaren bidez. Honi esker, Eliza<br />
irakaskuntzako maila guzti<strong>eta</strong>n finkatu zen, kontrol soziala bere esku hartuz;<br />
hortaz, sare publikoak zein pribatukoak erlijio katolikoaren araberakoak izango<br />
dira. Horrela bada, irakaskuntzak konfesionala izaten segituko zuen, ekimen<br />
pribatuaren esku<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> sare publikoaren galeran.<br />
Espainiar Estatua, berriro, katolikotzat aldarrikatzen da 1868ko<br />
Konstituzioan. Estatuaren izate sagaratu honek, konfesionaltasunarenak alegia,<br />
babestu <strong>eta</strong> indartzen du Eliza bere rol integratzailean. Berrezarkuntzan,<br />
prozesu hau erabat borobildu zen, Cánovasek Elizako hierarkiari<br />
berreskurapen politiko, ekonomiko <strong>eta</strong> ideologikoa segurtatu zioenean. Elizak<br />
joera liberalen aurka jokatuko du, <strong>eta</strong> ideologia feudal <strong>eta</strong><br />
kapitalismoaurrekoaren eremu estuan mugituko da.<br />
Gasteizen sortu zen 1861ean Baskongad<strong>eta</strong>ko Elizbarrutia, <strong>eta</strong> 1862an<br />
jarri zen abian; orduan etorri zen lehenengo apezpikua. Aldi hon<strong>eta</strong>n, Castelar<br />
errepublikarrak kultu askapena defendatzen zuen bitartean, Vicente Manterola,<br />
Gasteizko kalonje <strong>eta</strong> gizon kontserbadorea nabarmendu zen askatasun<br />
horren aurka ziharduelako. Urte hau<strong>eta</strong>n Gasteizko jarduerak <strong>eta</strong> prozesioak<br />
oso deigarriak ziren <strong>eta</strong> Elizaren eragin politikoa bistakoa, nekazari <strong>eta</strong><br />
langileen sindikatu<strong>eta</strong>n zeukan presentziak erakusten zuen moduan.<br />
35
Change language