Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

hobetzeko ez daukala ezer, eta ohartzen da gertakariak kontatzea dela diru-
sarrera bakarra.
Bestetik, nahiz eta Garaioren hitza existitu, idatziz jasotzen ez denez
gero, honen diskurtsoaren balorea bildu gabeko aho-kontaeran geratzen da,
eta galdu egingo da. Baina, estatus sozio politikoa duten kronista, sendagile eta
epaileen diskurtsoek balio sozial eta hezitzailea izango dute, eta bistakoa da
hauek ez direla Garaioren transmisioak edo itzulpenak, euren bertsioak baino.
Rivièreren kasuan ere, antzeko fenomenoa dago, honek memoria idatzi zuen
arren, epaileek zein medikuek egin zuten honen erabilpenarengatik, zentzua
aldatu, hutsaldu eta indargabetu egin zuten 29 .
Garaioren kasuan, hau atxilotu arte, krimenen ekintzak besteen
diskurtsoak izan dira. Kartzelan, ordea, haren ahoko hitzak krimenak
ordezkatuko ditu narrazio bihurtuz; bisitariei gertakariak kontatuko dizkie
diruarengatik, eta justiziako gizonei deklarazioa egin behar dielako. Baina,
narrazioak zein aitorpena, biak ahozkoak, ez dira jadanik existitzen, eta
bozeramaile ofizialak, B. de Bengoak oraingoan, sortzen duen diskurtsoa
krimenetan oinarritzen da, batez ere, jornalari analfabeto baten ekintzetan.
Finean, Garaioren diskurtsoak iraun ez duenez, ukazioa eta bozeramaile
ofizialaren hitza -errealitate egina- baino ez zaio geratzen; hau da, protagonista
ordezkatzen du honen ahotsa galduz. Horrela bada, diskurtso ofizialaren testu
idatziak geratzen zaizkigu, eszena sozialean bidezko, arauemaile eta egiazkoak
bezala aurkezten direnak.
Nortasun eta portaerari buruzko balorazio morala
29Il (le mémoire) ne cadre pas avec leur interprétation. Le mémoire ne brosse pas un portrait, il raconte une
histoire: Rivière n’est pas toujours le même; cette histoire n’est évidemment ni celle d’un fou, ni celle d’un
sadique: elle échappe aux classifications courantes (Riot, 1973, 313).
60