Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Halere, Berrezarkuntza garaian prentsaren kopurua gutxitu zen<br />
canovastar politika errepresiboa 10 zela <strong>eta</strong>, zeinak, besteak beste, sistema<br />
monarkiko konstituzionala erasotzea debekatzen baitzuen. Sagastak boterea<br />
hartu, <strong>eta</strong> 1883. urteko legea ekarri zuen, <strong>eta</strong> prentsa askatasuna horrekin<br />
batera. Orduan kazeten gorakada nabarmena izan zen, <strong>eta</strong> 1886an lortu zen<br />
kopururik handiena. Handik aurrera behera egin zuen, ekonomikoki ahul ziren<br />
kazetek ezin baitzuten sektore hon<strong>eta</strong>n kapitala kontzentratzeko zegoen<br />
joerarekin lehiatu (Seoane, 1983, 289-291).<br />
Bestalde, langileriari dagokionez, klase ideologizatu gisa eratzen ari zen,<br />
<strong>eta</strong> zapalkuntzaz gero <strong>eta</strong> kontzientzia handiagoa hartzen; horrenbestez, klase<br />
sozial hau bideratzea <strong>eta</strong> kontrolatzea erabat beharrezkoa zela iritzi zuen klase<br />
menperatzaileak. Ondorioz, premiazkoa zen hezik<strong>eta</strong>ren bidez portaera moral<br />
egokiak transmititzea: lanarekiko maitasuna, aurrezteko praktika, obedientzia,<br />
moderazioa, etsipena, klaseen arteko adostasuna <strong>eta</strong> harmonia; gainera, herri-<br />
<strong>hezkuntza</strong>ren bidez lanaren produktibotasuna gehitzea espero zen. Ikuspegi<br />
liberal hon<strong>eta</strong>tik begiratuta, irakaskuntza derrigorrezkoa, doakoa, laikoa,<br />
morala, praktikoa <strong>eta</strong> hiritarra proposatzen zen (Suárez, 1986, 113-123).<br />
Beraz, esan genezake zuzenbidea, erlijioa <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> izan direla XIX.<br />
<strong>eta</strong> XX. mendean, hein handi batean, Espainiako Estatuan izandako<br />
kontrolaren hiru zutabeak (Bergalli, 1969, XVI). Berebat, Europan bi<br />
kontzeptu uztartzen dira XIX. mendeko <strong>hezkuntza</strong>ren historian: bata, kontrol<br />
ideologikoa <strong>eta</strong> bestea, Estatu modernoaren esparru juridiko, ekonomiko <strong>eta</strong><br />
politikoaren eginkizuna aurrera eraman behar zuen gutxiengoaren<br />
formakuntza intelektuala.<br />
4. Eliza<br />
10 1879. urteko inprentaren lege atzerakoia zela <strong>eta</strong> kazeten etenduraren kasu ugari izan ziren (Fénandez<br />
Arenal, 973, 63)<br />
34
Change language