Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

Nola dago mamiturik Sacamantecasen izena testuan? Lehendabiziko lau
krimenak gertatu ondoren, justizia mugitu arren, hiltzailerik aurkitzen ez
zenez, herriak berak pertsonifikazioaren beharra izan zuen. Beraz,
misterioaren errealitatearen aurrean, herriak berak azalduko du elezaharraren
bidez.
2.1.1.b. Garaioren imitatzaileak
Elezaharreko Sacamantecasen irudia indartu egiten du autoreak
Garaioren imitatzaileen bidez 18 : Mendiolako krimena (A, 1878) gertatu zenean,
Sacamantecasen hitza jendearen ahotan erabiltzen hasia zen, eta gogora ekarri
zuen aurreko lau urteetan “izaki misteriotsu hura edota hiltzaile trebe
beldurgarriek” 19 bizirik zirautela, eta horregatik Arabako lautadako ustezko
autoreari Sacamantecas deitu zioten. Garaiok -geroago berak onartuta-
ordurako lau hilketa eta bi atentatu frustratu buruturik zituen. Mendiolako
krimen honek hiltzeko moduarengatik zirrara sortu omen zuen gizartean,
emakumearen gorputza zatikatua baitzegoen, bularraldean eta sabelpean zauri
handiak zituen eta errai gehienak kanpoan erauzirik zeuden.
Krimen hau argitu gabe geratu zen arren, baliozkoa izan zen
Sacamantecasen izenari lotzeko eta zabaltzeko gero. Ezizen izugarri eta doilor
hori aipatzean emakumezkoak eta bereziki haurrak izutzen ziren, gogora
ekartzen baitzituen gantzak ateratzen zituzten gizon munstroak:
“Este apodo aterrador é infame bullia en todos los labios/ hombres mónstruos, que
brutalmente asesinaban niños y hombres «para sacarles las mantecas y hacer con
ellas ciertas composiciones de maravillosa eficacia»/ asustábanse las mujeres y los
niños especialmente al nombrarle así;/ El Sacamantecas misterioso, maestro
consumado en la ejecución de tantos crímenes, utilizador entendido de los despojos
orgánicos de las víctimas, segun la creencia popular” (B. de Bengoa, 1881).
18III kap.: A, B eta C.
19Misterioso ser o aquellos hábiles y terribles criminales.
52