26.08.2013 Views

Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

Hilketa eta masa hezkuntza Jakintza-arloa: Soziologia - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ikuspegitik begiratuta. Gizarteak behar duen munstro bat sortzen du<br />

lehenengo <strong>eta</strong> gero akabatu egiten du.<br />

Literatur esparruan, Guy de Maupassant: La madre de los monstruos ipuina<br />

nabarmentzen dugu. Hemen munstrokeria ezkontzatik kanpoko emakume-<br />

sexualitatearen bidez adierazten da, <strong>eta</strong> emakumearen boterea biziaren<br />

sortzaile gisa. Protagonista emakumezkoa da, ama ezkongabea, maila apalekoa,<br />

zeinak, haurdun dagoela munstroak sortzen baititu erabiltzen duen kortsearen<br />

bidez.<br />

Baina elezaharreko pertsonaia bat hezur-mamizko pertsonaian<br />

gauzatzen denean Garaio-Sacamantecasen kasuan bezala, fikzioa <strong>eta</strong><br />

errealitatea nahastu egin dira. Horrela bada, Garaiori buruzko kontaera<br />

ezaugarriztatzen da eskaera sozial handia duten argibideak ematen dituelako.<br />

Orobat, informazio edo jakintza mota hau unibertso sinboliko <strong>eta</strong> herri-<br />

mitologikoari dario. Koblakariaren bertsio kultura itzularazten gaitu edo<br />

itsuaren kantu egilearen (itsuaren <strong>eta</strong> erratuaren 124 ) bertsio apokrifo <strong>eta</strong><br />

herrikoira.<br />

Ondoren burutuko dugun azterk<strong>eta</strong>k Garaio-Sacamantecasen kasuan<br />

islatzen den herri-sork<strong>eta</strong>ren ikuspegia du oinarri.<br />

2. Sacamantecas: sork<strong>eta</strong> <strong>eta</strong> elezaharra<br />

Herri-munstrokeria kasu hon<strong>eta</strong>n, Sacamantecas gasteiztarrak<br />

ordezkatzen du Juan Diaz de Garaio pertsona. Hau ez da kasu bakarra edo ez<br />

da, behintzat, hango lurraldera bakarrik mugatzen. Halere, ez da gure xedea<br />

124 Itsua egilea izan daiteke, transmititzaile hutsa edota egile faltsua, asmo handiagoko beste autore asko<br />

izan diren legez. Alabaina, “bere generoa” genero arrunta izatearen ideiak, edota herri xumeari<br />

zuzendutakoak ematen du bere jardueraren berri. Eta herri xumearentzat egiten dena letradun<br />

jendearentzat egiten denaren desberdina da <strong>eta</strong> behar du izan (Caro, 1969, 51).<br />

218

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!