Simmentaler Joernaal 2013.indb
Simmentaler Joernaal 2013.indb
Simmentaler Joernaal 2013.indb
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Dordrecht gekoop het? Dis hy. Dan is Oom Boeks se<br />
Dormer-ram mos net reg op haker, of hoe?”<br />
Ons suig lemoene uit en roep die honde. Daar is ’n paar<br />
jakkalsgate waar ons wil gaan loer. En kyk vir die groot<br />
rooikat in die koppie bo Vogelfontein se huis.<br />
Een laaitie praat of hy ou Wiele, ons afrigter is, as ons<br />
oor die slotte besin. “Kyk hoe rank daai Brahmankoei,<br />
boytjies! So langs die Afrikaner maak hulle da’m<br />
’n mooi slotpaar, mense. Ek sal hulle net so in die<br />
Cravenweekspan insluit.”<br />
Ons lag.<br />
My lostrio, sê ek, is maklik: Op sewe gee ek die trui vir<br />
’n Simbra. Altyd. Jouwrintiewaar, niemand wil ’n ton se<br />
spiere stuit nie. Nommer ses-flank sal Mamba wees, daai<br />
vreksel van ’n Dexster-kruising van tant Marie Loskop.<br />
“Dis tussen hom en daai draadkruiper van ’n dorper-ram<br />
van die bure as baljagter.”<br />
Ons hande jeuk vir daai ram. Laasjaar se bont lammers<br />
sal vir altyd ’n kriewelrigheid sorg op die plaas. Ons het<br />
Pa nog nooit hoor lelik praat nie tot hy hom tussen ons<br />
ooie betrap het. Toe’s dit natuurlik te laat.<br />
“My agsteman en kaptein,” sê ek met ’n stem soos<br />
Gerhard Vivier, ‘’is ’n <strong>Simmentaler</strong>. Dis my Mornay du<br />
Plessis-tipe bees. Ordentlik, gemanierd. Beskaafd. Dis<br />
mos die karaktertrekke wat jy in ’n Bok-kaptein soek.”<br />
Dis so helder soos nou: Ek sien hoe die <strong>Simmentaler</strong>koeie<br />
uit die heuphoogte gras aanstap huistoe met hul<br />
Switerse tabberds en vol uiers.<br />
Langs die voorste koei stap ’n maandoud-kalf met<br />
natgelekte kuif en pragtige, oop gesig of hy oppad is<br />
Sondagskool toe. Sy kop knik-knik langs sy ma se stert.<br />
Hy draai sy skoongewaste gesig na ons wat oor die hek<br />
hang en dit lyk of hy groet.<br />
Ek kyk nog gereeld na die foto’s van die <strong>Simmentaler</strong>trop<br />
langs die dam – hul weerkaatsing helder en kleurvol<br />
tussen die wolke in die water.<br />
Ek volg weer die seuns af in die skaappaadjie langs die<br />
spruit.<br />
Die honde het ’n haas opgejaag. Ons het agter hulle<br />
aangehardloop. Die haas was te vinnig. Hy het deur die<br />
gras gewip en teen die rant koers gekies. Die honde het<br />
een-een terug gehardloop. Hulle het gehyg vir asem.<br />
“Dis amper etenstyd. Kom ons draai terug.”<br />
Net verby die skaapkraal het ons Pa teëgekom. Daar was<br />
onweer op sy gesig. Ons harte het geruk. Iets is fout.<br />
“’n Ding het ’n kalf gevang laasnag. Die mooi bulkalf.<br />
Julle moet na ete die spore gaan soek, ek dink dis daai<br />
rooikat” het hy gesê.<br />
“Reg, Pa.”<br />
Ek wil nou voor stap, maar my bene weier. Dit voel of my<br />
asem korter word.<br />
Ons stap om die voet van die rant. Bo fluit ’n dassie. Die<br />
geweer is vasgeklem in my hand. ’n Paar bosse verder<br />
kry ons die kalf dood, half ingesleep onder ’n besembos.<br />
Daar draai brommers om sy gladde, oop gesig.<br />
‘n Kraai het een van sy mooi, blink oë uitgepik.<br />
Daar is bloed aan sy keel. ’n Gat is uit sy maag geruk.<br />
Ons het die honde hoor blaf hoër op by die holkrans. Ons<br />
het geweet dit moet daar wees – dis waar ons eenkeer<br />
teen die reën geskuil het.<br />
Dan tjank die honde verskriklik.<br />
Van die holkrans kan jy oor die plaas uitkyk. Die reën<br />
het grys soos koshuistee sonder melk oor die plaas<br />
uitgesak. Ons kon die beeste bewegingloos sien met hul<br />
rûe hol teen die koue strome water. Kommandant, ons<br />
ryperd, het teen die heining gestaan soos ’n standbeeld.<br />
Ons wou nooit van die plaas weggaan nie. Die stuk rou<br />
aarde waaroor God soms huil asof dit reën sny in jou<br />
gebeente soos die koue in jou sny as ons vroegoggend<br />
in die winter die veld in stap en die ryp oor die gras en<br />
grond en klip lê.<br />
Ons klim op na die holkrans. Daar brand trane in my oë.<br />
Here asseblief, asseblief. Nie my hond nie, Here. Nie my<br />
hond nie.<br />
Drie pare velskoene het voor die honde vasgesteek. Hul<br />
agterpote het nog geskop teen die bloubos langs die<br />
bek van die holkrans.<br />
In die klipskeur het die rooikat vasgekeer gesit. Sy was<br />
erg gebyt. In haar oë het ’n ontsettende haat en vrees<br />
gebrand.<br />
Moenie skiet nie, wil ek myself oor en oor keer. Maar dis<br />
te laat.<br />
Ek probeer steeds die nare droom afskud van ek<br />
wat magteloos in die holkrans vasgekeer word deur<br />
plaasbesetter met ’n AK47 en haat in sy oë.<br />
Ek probeer heeltyd vir my laaitie langs my sê dis orraait,<br />
dis orraait, als is oorraait. Moenie huil nie. Môre gaan<br />
loop ons weer deur die veld soos altyd en Pa sal jou<br />
stories vertel van seuns en honde en beeste.<br />
Dinge sal wees soos dit altyd was.<br />
167