Een postmoderne kijk op cultuurverandering - DSpace at Open ...

- verzelfstandiging.
Doelmatigheid processen
Het Centraal Bureau voor de Statistiek verzamelt gegevens bij personen, bedrijven en instellingen en
verwerkt deze gegevens tot statistische informatie over groepen mensen, hun omgeving, over
bedrijven en over de binnenlandse economie. De verzameling van gegevens gebeurt door middel van
twee methoden:
- zelf verzamelen van gegevens via enquêtes, dit gebeurt per post, telefonisch, elektronisch of
tijdens persoonlijke bezoeken;
- gebruik maken van bestaande registraties (denk aan de bevolkingsregistraties van
gemeenten, bestanden van de Kamer van Koophandel en bestanden van de Belastingdienst).
Als gevolg van het voornemen van het kabinet Balkenende II om vermindering van de
administratieve lastendruk voor burger en bedrijfsleven te realiseren, dient het CBS een andere wijze
van informatie verzameling te gaan hanteren. Het CBS dient hierbij in het bijzonder het
bedrijfsleven significant minder informatie te vragen zodat het bedrijfsleven kostenbesparingen kan
realiseren. Dit wordt binnen het CBS een nieuwe ”waarneemstrategie” genoemd.
Het zal hierbij waar mogelijk gebruik maken van andere registers welke binnen de overheid
beschikbaar zijn en dezelfde informatie bevatten. Pas wanneer informatie binnen de overheid niet
beschikbaar is, zullen bedrijven direct worden bevraagd. Een belangrijke randvoorwaarde hierbij
is daadwerkelijk toegang krijgen tot deze registers. Door toepassing van de nieuwe CBS-wet is
hiervoor wettelijk al een basis gecreëerd.
Concreet betekent dit dat het CBS eerst de digitale registers van publieke organisaties dient te
onderzoeken op voor statistiek bruikbare data alvorens vragenlijsten naar bedrijven en instellingen te
verzenden. Hiermee treedt een fundamentele wijziging op in het ‘waarneemproces’ van het CBS. De
nieuwe waarneemstrategie heeft immers als uitgangspunt ”eerst secundair en dan pas primair”. Deze
nieuwe waarneemstrategie dient bij alle organisatieonderdelen die met waarneming zijn
belast, te worden ingevoerd. Statistieken geproduceerd op basis van secundaire waarneming zijn
statistieken die gemaakt worden op basis van gegevens die door een andere (overheids)instantie
verzameld zijn, vaak primair met een ander doel (bijvoorbeeld omzetgegevens over bedrijven
verzameld door de Belastingdienst).
Herprioritering statistisch programma
Het CBS staat voor de permanente uitdaging om actuele, onbetwiste informatie te leveren over de
maatschappelijke thema’s van morgen. Ook voor het CBS geldt dat een organisatie die niet
voldoende aan productinnovatie doet, grote risico’s loopt. Zelfs tegen de verdrukking van voortdurende
bezuinigingen in, moet het CBS zijn werkprogramma vernieuwen om bij de tijd te blijven.
Herprioritering is een instrument voor vernieuwing van het statistisch programma. Die vernieuwing
is nodig om de productie van statistieken ook in de toekomst aan te laten sluiten bij de veranderende
behoeften in praktijk, beleid en wetenschap.
Organisatieomvang
Door het kabinet Balkenende I (en II) zijn beperkingen opgelegd aan het CBS (zoals aan de gehele
Rijksoverheid) aan de grote van de organisatie. De facto dient de organisatie de komende jaren te
krimpen. Deze ontwikkeling wordt gezien als opgelegd, los van de andere ontwikkelingen die zich
voordoen. De wijze waarop het CBS gehoor wil geven aan deze taakstelling is door te reorganiseren.
Een postmoderne kijk op cultuurverandering
67