V Van n 7 t tot 1 107 - Artesis

hier ook eerder gezien als het kunnen verwezenlijken van opportuniteiten die zich voordoen dan als een totale
onderwerping aan de gebeurtenissen. We verwijzen nogmaals naar de kritieken op het
individualiseringsverhaal (Elchardus, Glorieux, 2002). Jongeren hebben graag de idee dat ze het leven in
eigen handen kunnen nemen, of dat er in het slechtste geval geluk (of pech) aan te pas komt. Nochtans
structureert hun culturele omgeving hen veel meer dan ze zelf denken en melden.
2.3.4 Familiale relaties van jongeren
Onderzoek in Vlaanderen naar de rol van de familie bij jongeren toont aan dat ouders in de
adolescentieperiode toch nog steeds belangrijke figuren blijven. Rutgeerts (2007) heeft onderzoek gedaan
naar jongeren en gezinsrelaties. Ze stelt daarin dat het psychologische welzijn van jongeren in de
adolescentieperiode nog steeds gegrond is in het vertrouwen en in de beschikbaarheid en betrokkenheid van
ouderlijke figuren. Uit het onderzoek blijkt dat jongeren een vrij goede band hebben met hun ouders. Zo is de
meerderheid van de jongeren het er mee eens dat hun ouders hen goed helpen als ze het moeilijk hebben,
dat het hen lukt om te troosten bij verdriet, dat ze met hun ouders kunnen praten en noem maar op. Wel
scoren de moeders op alle aspecten beter dan de vaders. Elchardus en Vettenburg (2006) stellen dat binnen
de Vlaamse gezinnen de relaties tussen de kinderen en ouders overwegend positief beoordeeld worden.
Ouders en kinderen zijn over het algemeen tevreden over de gesprekken die ze voeren. Ouders zijn wel net
iets positiever over de communicatie dan de kinderen. Ouders zijn ook heel sterk gericht op de individuele
ontplooiing van hun kind. Bovendien aanvaarden ze ook een grote mate van autonomie, wat vooral blijkt op
het terrein van de vrije tijd. Van Nuffel (2006) wijst op de aandacht voor het feit dat meer en meer kinderen en
jongeren in een alternatief samengesteld gezin wonen in plaats van het traditionele model. Er is een toename
van het aantal scheidingen en is er dus ook een toename van nieuw samengestelde gezinnen en
éénoudergezinnen (Elchardus en Vettenburg, 2006). Deze diversiteit in gezinssamenstellingen wordt meer en
meer maatschappelijk gewaardeerd.
2.4 Ter uitleiding
Intergenerationele solidariteit kent veel facetten. Het is een multidimensioneel begrip dat zowel op macro –als
op microsociologisch niveau beschouwd kan worden. Het gaat over steunrelaties binnen de familie en over
herverdelingsmechanismen op samenlevingsniveau. Echter, intergenerationele solidariteit gaat nog verder.
Het verwijst naar sociale verbondenheid tussen generaties binnen familiestructuren, groepsverbanden en over
alle generaties heen. Deze relaties kennen verschillende dimensies, die zijn uitgewerkt door Bengtson en
Roberts (1991). Ze onderscheidden zes dimensies van intergenerationele solidariteit op familieniveau: de
affectionele, de associationele, de functionele, de consensus, de normatieve en de structurele dimensie.
Hoewel intergenerationele solidariteit nu meer en meer onder de aandacht komt, is het zeker geen nieuw
begrip. Solidariteit is een begrip dat sociologen al 100 jaar bezighoudt. Solidariteit is dus een heel klassiek
begrip. Veel van deze klassieke perspectieven kwamen voort uit angst voor een teloorgang van de sociale
verbondenheid binnen de individuen van een samenleving. Vragen die hier gesteld werden waren ‘Hoe
kunnen de banden tussen de individuen bestendigd worden?’ en ‘Hoe kan de samenleving bij elkaar
gehouden worden?’ Ook in het huidige debat rond intergenerationele solidariteit duiken deze angsten en
doemscenario’s terug op. Hoewel de aard van de sociale contacten door de opkomst van virtuele
ontmoetingen via facebook, skype, e-mail, enzovoort sterk veranderd is, is er geen sprake van een daling in
de sociale contacten. De sociale contacten tussen mensen zijn niet afgenomen, voor sommige groepen
kunnen we zelfs het tegendeel vaststellen. Tussen jongeren en ouderen echter is de kans toegenomen dat de
sociale contacten verminderen door een reeks van invloeden.
Welke veranderingen en evoluties kunnen er opgemerkt worden in de positie en de status van jongeren en
waarom is intergenerationele solidariteit belangrijk voor de positie van jongeren?
Zoals Lowenstein (2007) opmerkt wordt het traditionele tijdspatroon van opleiding, carrière en huwelijk dat in
de vroege jaren ‘20 zo populair was nu meer en meer in vraag gesteld. De overgang van de jeugd naar de
Van 7 tot 107 32