V Van n 7 t tot 1 107 - Artesis

een beroep met zich meebrengt. Op zich is dit een interessante piste, die op bijval kan rekenen, maar waar
ook veel kanttekeningen bij geplaatst kunnen worden.
Een derde punt bij het scheppen van het institutionele kader is het aanpassen van het pensioenstelsel en het
zoeken naar andere financieringsbronnen. Dit is sterk verbonden met de vorige twee punten. Om de
tewerkstellingsgraad te verhogen, kunnen er ook een aantal wijzigingen worden aangebracht aan het
pensioenstelsel. Het pensioenstelsel is nu nog teveel gericht op de levensverwachting van enkele decennia
terug. De levensverwachting is sterk de hoogte ingegaan, waardoor de mensen nu nog veel meer jaren leven
na hun pensioen dan helemaal in het begin, toen het pensioenstelsel in het leven werd geroepen. Het was
een relatief goedkoop pensioensysteem, velen haalden de pensioenleeftijd van 65 jaar niet . Nu is het geen
uitzondering meer dat mensen ouder worden dan 80 jaar. In het Vlaamse Gewest lag in de periode 2004-2006
de levensverwachting van mannen op 77.8 jaar en van vrouwen op 83 (FOD Economie). Maar de
pensioenleeftijd is niet mee geëvolueerd. Die leeftijdsgrenzen beantwoorden niet meer aan de sociaalculturele
realiteit. Integendeel, met het invoeren van het brugpensioenstelsel is de leeftijd zelfs nog gedaald.
In tijden van vergrijzing, waar de groep senioren nog groter zal worden in verhouding tot de groep jongeren, is
dit niet meer wenselijk vanuit maatschappelijk oogpunt (vanuit individueel oogpunt vaak wel).
Ten vierde, de blijvende ongelijkheid tussen economisch zwakke en sterke groepen mag niet uit het oog
worden verloren. De zoektocht naar andere financiering mag niet beperkt blijven tot het afschuiven op de
individuele verantwoordelijkheid, maar moet gericht zijn op gelijkwaardiger spreiding van de draagkracht in de
samenleving.
5.2.1.2 Strategische richtlijnen en aanbevelingen
Uit bovenstaande analyse kunnen volgende strategische richtlijnen afgeleid worden
• Het pensioenstelsel aanpassen aan de huidige demografische ontwikkelingen en onderzoek
doen naar andere financieringsmechanismen
• Een soepeler en flexibeler arbeidsloopbaanperspectief mogelijk maken: naar een flexibeler
arbeidslevensloop, inspelend op nieuwe transitieperiodes
• De tewerkstellingsgraad verhogen: activeren van 55-plussers, inspelend op de bedrijven en
op de oudere generatie (positieve ondersteuning of negatieve sanctionering).
Aanpassen van het pensioensysteem aan de huidige demografische en sociale ontwikkelingen.
• Aanbeveling 1: geen vaste pensioenleeftijd, maar eerder een vaste pensioenloopbaan en
eventueel een gedifferentieerd pensioenbeleid
In plaats van een lineaire leeftijdsverhoging, kan best ingevoerd worden dat iedereen een bepaalde
periode (bijvoorbeeld 45 jaar) gewerkt moet hebben om recht te hebben op pensioen. Dat gaat in vanaf
het moment dat men stopt met studeren en effectief op de arbeidsmarkt komt. Zo wordt er
rechtvaardigheid nagestreefd, want jongeren in moeilijkere, laaggeschoolde banen kunnen dan sowieso
op vroegere leeftijd op pensioen dan jongeren die eerst nog vijf jaar studeren, maar doorgaans in fysiek
minder belastende job terecht komen. Men kan op pensioen wanneer men wilt, maar als men stopt voor
die vaste tijdsduur, wordt het pensioen kleiner. Het omgekeerde geldt ook: wie langer werkt krijgt een
groter pensioen. Idealiter moet de periode van 45 jaar als richtlijn met uitzonderingen worden gehanteerd
en rekening worden gehouden met het soort job dat wordt uitgeoefend en de kansen die mensen
gekregen hebben. De idee van het differentiëren van de pensioenleeftijd per arbeidssector houdt ook
rekening met de gezondheidsrisico’s die wel of niet aan een bepaalde job verbonden zijn. Onder andere
Van 7 tot 107 58