V Van n 7 t tot 1 107 - Artesis

uit een studie van de Koning Boudewijnstichting 13 blijkt dat een laaggeschoolde drie tot vijf jaar vroeger
sterft dan een hooggeschoolde en bovendien 18 tot 25 minder gezonde jaren mag verwachten dan een
hooggeschoolde. De gezondheid is dus ongelijk verdeeld.
We zijn ons er echter van bewust dat de idee van een vaste pensioenloopbaan ook nadelige gevolgen
kan hebben voor een heel aantal mensen. Wat met mensen die een tijd lang werkonbekwaam zijn,
psychische problemen hebben, op latere leeftijd nog nieuwe studies aanvatten en noem maar op? De
idee van de vaste pensioenloopbaan kan dus niet toegepast worden op de totale samenleving en
uitzonderingen zullen gemaakt moeten worden. Dit is een belangrijk element, dat nog verdere discussie
en dialoog vraagt.
• Aanbeveling 2: systeem van pensioenen eenvoudiger maken
Hier kan men een keuze maken. Ofwel wordt er een wettelijk minimumpensioen op een treffelijk niveau
aangemaakt, aangevuld met andere aanvullende uitkeringen. Ofwel wordt er teruggegaan naar het
systeem dat oorspronkelijk bestond, namelijk een wettelijke minimumpensioenregeling, met
loonaangepaste uitkeringen maar dan zonder financiering van aanvullend pensioen.
Nu wordt beide gedaan: door de belastingvoordelen wordt de tweede en derde pijler mee gefinancierd.
Dus ofwel wordt er een treffelijk minimumpensioensysteem aangemaakt, met de tweede en derde pijler
daar bovenop. Ofwel wordt er een wettelijk systeem gemaakt met de minimumuitkeringen plus al de rest,
maar dan moet de rest niet betaald worden.
Bij de berekening van de pensioenen is er nog een belangrijk aandachtspunt. In de toekomst zullen
mensen meer en meer in onzekerder situaties werken, minder vaak met contracten van onbepaalde duur,
korte contracten en dus komen tot meer gemengde loopbanen. Men ziet nu ook de toenemende
populariteit van uitzendarbeid bij jongeren die hun eerste stappen op de arbeidsmarkt zetten. Dit past bij
de eerder gestelde wijzigingen in de levenslooptransities bij jongeren. Jongeren maken
schommelbewegingen tussen autonomie en afhankelijkheid, tussen jeugd en adolescentie. Ze zoeken
meer naar hun eigen weg, hebben ruimte om te experimenteren en om te zien wat hen echt ligt.
Uitzendarbeid is hier dan ook een ideaal instrument voor. Bepaalde jongeren kunnen ook eerder
gedwongen worden om te kiezen voor uitzendarbeid.
Zoeken naar alternatieve financieringsbronnen.
Er is nood aan meer creativiteit in de sociale zekerheid. De sociale zekerheid wordt nu grotendeels
gefinancierd door een verouderd idee van de levensloop, waarbij de arbeidsfase veel langer was dan de jeugd
–en de ouderenfase. De actieve bevolking moet nu eigenlijk twee generaties of misschien zelf drie generaties
onderhouden: de jongere generatie en de oudere generatie of de jonge senioren en de hoogbejaarden. Dit
zorgt ook voor een te grote druk op de arbeidsmarkt en vanuit de idee dat de lasten eerlijk verdeeld moeten
worden over de leden van de samenleving is het niet langer vol te houden dat de sociale zekerheid alleen
maar betaald wordt uit inkomsten op arbeid. De geïnstitutionaliseerde solidariteit zal onder druk komen te
staan als de sociale zekerheid blijft gefinancierd worden uit heffingen op arbeid van de huidige werkenden.
Andere bronnen kunnen ingezet worden om de sociale zekerheid mee te financieren
13
Rauws, G (et.al.). 2007. Beleidsaanbevelingen Ongelijkheid in Gezondheid. Aanbevelingen van de werkgroep
‘Ongelijkheid in Gezondheid’ van de Koning Boudewijnstichting voor alle overheden in België.
http://www.kbsfrb.be/uploadedFiles/KBS-FRB/05)_Pictures,_documents_and_external_sites/09)_Publications/Ongelijkheid-
NL%20.pdf
Van 7 tot 107 59