Verkenning Maatschappelijke Kosten en Baten - Sport Knowhow XL

vooruitzicht van het evenement en, al dan niet bewust, de
neiging ontwikkelen baten te overschatten en de kosten
te onderschatten.
2. Pessimism bias. Na afloop van het evenement
ontstaat bij de onderzoeker of leverancier van
onderzoeksgegevens de neiging om juist heel kritisch
naar het evenement te kijken, waardoor al dan niet
bewust de neiging ontstaat om kosten te overschatten
en baten te onderschatten. Dit fenomeen staat ook wel
bekend als hindsight bias.
3. Neutraliteit opdrachtgever. De opdrachtgevers van
ex-antestudies staan vaak niet neutraal ten opzichte
van het te onderzoeken evenement. In sommige
gevallen ontstaat de indruk dat een ex-anteonderzoek
expliciet tot doel had om argumenten te leveren om het
gunningscomité of het brede publiek te overtuigen van
nut en noodzaak van het evenement.
4. Mooier en groter. Aanvullende eisen en wensen
vanuit de politiek, het IOC of door maatschappelijke
ontwikkelingen leiden ertoe dat de feitelijke
investeringskosten hoger uitpakken dan noodzakelijk en
in eerste aanleg geraamd was.
5. Niet-monetariseerbare effecten. Ex-antestudies houden
vrijwel zonder uitzondering rekening met de nietmonetariseerbare
effecten als ‘het effect op nationale
trots’. Deze posten blijken ook een belangrijke rol te
spelen in de besluitvorming over een evenement. Expoststudies
beperken zich over het algemeen juist op de
effecten die wel te monetariseren zijn.
6. Prijsopdrijvend effect. De kosten lijken vaak hoger
uit te vallen, omdat de omvang van de investeringen
een prijsopdrijvend effecten hebben op bijvoorbeeld
de bouwkosten.
10. Substitutie: Geld dat bezoekers van een (sport)evenement uitgeven aan dat
evenement in plaats van aan andere activiteiten in de lokale economie is een
her-allocatie van uitgaven in die economie en kan niet gezien worden als netto
toename van economische activiteit (Matheson, 2002).
Verdringing: Als hotels in de gaststad op het moment dat het evenement
plaatsvindt normaal gesproken bijna vol zitten, verdringt het sportevenement
uitgaven in plaats van een aanvulling te vormen op de reguliere toeristische
economie (Matheson, 2002).
7. Substitutie, verdringing en weglekken. Tenslotte blijken
veel ex-antestudies voorbij te gaan aan mogelijke negatieve
effecten als substitutie, verdringing en weglekken.
Om over- en onderschatting zoveel mogelijk te voorkomen,
rekenen we steeds drie situaties door. Naast de meest
waarschijnlijke base case verkennen we ook de effecten van
een worst case en een best case. Daardoor maken we de
mogelijke spreiding van uitkomsten zichtbaar. Daarnaast
besteden we aandacht aan negatieve effecten door
substitutie- , verdringing- en weglekken. 10 Tot slot hebben
wij onze (tussen)producten voorgelegd aan onze Board
of Advisors, die (i) leerervaringen in bracht van eerdere
Olympische Spelen en grote evenementen, (ii) toezag op de
kwaliteit van onze analyses en zuiverheid in de toepassing
van de methodologie en (iii) de opdracht had ons te
behoeden voor “optimism bias”.
2.2 Het organisatiecomité
De kosten van het organiserend comité zijn de afgelopen
jaren steeds toegenomen. Daarbij worden in de financiële
analyse van het OCOG lang niet alle investeringen in
sportfaciliteiten en infrastructuur meegenomen. Deze
kosten worden meestal gedragen door de overheid. Indien
mogelijk draagt het OCOG een deel van zijn inkomsten af
aan deze overheden. 11
Weglekeffecten: Geld dat door buitenlanders in Nederland wordt besteed, blijft
niet helemaal in Nederland, maar lekt weg voor een deel weer weg naar het
buitenland door de import van goederen of diensten.
11. Een recente uitzondering hierop is Londen. Hier zijn de budgets en de
verantwoordelijkheden voor de relevante investeringen (bijvoorbeeld in
sportaccommodaties en in bereikbaarheidsmaatregelen) gebundeld in de
Olympic Delivery Authority, omdat al snel na de gunning van de Spelen bleek dat
de grote hoeveelheid betrokken overheden niet goed met elkaar samenwerkten.
Rebel | Arup
25