Verkenning Maatschappelijke Kosten en Baten - Sport Knowhow XL

2.3 Olympische faciliteiten
De kosten voor de sportfaciliteiten kunnen goed in kaart
worden gebracht. De meeste investeringsuitgaven worden
gedaan voor een klein aantal faciliteiten. In Londen wordt
gesproken van de ‘Big Five’: Olympisch Stadion, Olympisch
Dorp, Pers- en Mediacentrum, Zwemcomplex en het stadion
voor baanwielrennen (LOCOG 2007). Het nulalternatief
bepaalt de aard en de samenstelling van de Big Five, omdat
sommige faciliteiten mogelijk reeds beschikbaar zijn.
Voor wat betreft de overige faciliteiten zijn de uitgaven
beperkt. Zo zijn bijvoorbeeld in de ex-ante-MKBA voor
Londen 2012 voor de voetbalstadions aanpassingskosten
van slechts 1,25 miljoen pond opgenomen (Arup, 2002).
Het gaat dan om additionele veiligheidskosten en de
kosten van het verwijderen van logo’s om te voldoen
aan de eisen van het IOC. Ook Nederland lijkt over ruim
voldoende stadioncapaciteit te beschikken om de voetbalwedstrijden
tijdens de Olympische en Paralympische
Spelen te organiseren.
Pas als er echte ontwerpen van de faciliteiten zijn, kunnen
de kosten meer betrouwbaar geraamd worden. Uit de
literatuur blijkt dat het zover voor de Spelen goed mogelijk
is om te werken met kengetallen. De ervaring uit de
afgelopen jaren leert bijvoorbeeld dat de kosten van een
nieuw Olympisch Stadion tussen de 400 en de 600 miljoen
euro liggen. 12 Vergelijkbare kengetallen zijn ook voor andere
faciliteiten beschikbaar. Bij het gebruik van kengetallen
wordt uitgegaan van de huidige eisen van het IOC.
In de aanloop naar de Spelen blijken de kostenramingen
vaak naar boven te moeten worden bijgesteld (London
East Research Institute, 2007). In Londen werden de
kostenoverschrijdingen vooral veroorzaakt, doordat
steeds meer projecten gericht op ontwikkeling van de stad
werden gekoppeld aan de organisatie van de Olympische
Spelen. Daarnaast speelde ook aanvullende politieke
wensen, aanvullende eisen vanuit het IOC en (onvoorziene)
stijgingen van de productiekosten een rol.
In samenspraak met de ontwerpers van de OHS zijn de Big
Five gedefinieerd als het Olympisch Stadion, het Olympisch
12. De genoemde bouwkosten sluiten niet noodzakelijk aan bij de raming door de
ontwerpers van de OHS. De cijfers uit de twee bronnen zijn daarom niet met
elkaar vergelijkbaar. Om een concreet voorbeeld te noemen: de hier genoemde
kosten zijn de zuivere bouwkosten, terwijl de ontwerpers van de OHS ook de
kosten voor de grondverwerving mee hebben geraamd.
Dorp, het Pers- en Mediacentrum, het Olympische
Zwemcomplex en de Basketbalhal. 13
De kosten en baten voor de Big Five zijn gedetailleerd in
kaart gebracht; voor de kosten van de overige faciliteiten
werken we met een kengetal. Voor de toerekening
van de kosten stellen we ons steeds de vraag wat
sowieso al zou worden gerealiseerd en wat echt voor de
Spelen wordt gerealiseerd. Zoals bijvoorbeeld de extra
voorzieningen in een Olympisch Dorp voor de sporters en de
transformatiekosten na afloop van de Spelen.
2.4 Veiligheid
Enkele maanden voor de Winterspelen van 2002 vonden
de aanslagen van 11 september plaats en een dag na de
gunning van de Spelen aan Londen de aanslag in het
Londense openbaar vervoer. Deze gebeurtenissen hebben
ertoe bijgedragen dat veiligheid een belangrijk issue en
een belangrijke kostenpost is geworden. Harde cijfers
over de kosten van veiligheidsmaatregelen zijn echter
nauwelijks beschikbaar. Omdat ze door verschillende
partijen op een verschillende manier worden gemaakt
(politie, OCOG, grensbewaking), maar ook omdat
hierover vanuit veiligheidsoverwegingen geen
mededelingen worden gedaan.
Onderstaande tabel toont de budgetten voor veiligheid
van de organiserende comités van Londen en Rio, alsmede
de begrotingen van de kandidaatsteden New York, Parijs,
Moskou en Madrid. Hierbij dient opgemerkt te worden dat
de tabel maar een deel van de veiligheidskosten bevat.
Tabel 4: Deel uitgaven aan veiligheid voor de Spelen in 2012
en 2016
Jaar Stad OCOG-budget Bron Uitgaven
veiligheid (prijspeil)
aan
veiligheid
in euro en
prijspeil
201114 2012 London $36.800.000 (2005) IOC (2005) 31.900.384
2012 NYC $101.000.000 (2005) IOC (2005) 87.552.686
2012 Paris $89.500.000 (2005) IOC (2005) 77.583.816
2012 Moskou $67.000.000 (2005) IOC (2005) 58.079.504
2012 Madrid $95.000.000 (2005) IOC (2005) 82.351.536
2016 Rio $23.345.000 (2008) Rio (2009b) 18.846.995
13. De samenstelling van de Big Five kan per Olympische Spelen veranderen.
De Big Five zijn over het algemeen de Olympische faciliteiten waarmee de meeste
investeringen gemoeid zijn. Welke faciliteiten dit zijn, is onder meer afhankelijk
van ontwerpkeuzes, maar ook van het gebruik van bestaande voorzieningen.
14. Eigen berekening Rebel op basis van huidige wisselkoersen en een inflatie van
2,4% per jaar.
Rebel | Arup
27