SOA consensus 1997 - Huidziekten.nl

SOA DIAGNOSTIEK & THERAPIE RICHTLIJNEN 1997
5 Standaard directe (“blinde”) therapie bij 1e visite voor de man (_) met symptomatische urethritis en de
vrouw (_) met klachten ten gevolge van mogelijke gonorroe en/of Chlamydia trachomatis infectie (“syndromic
management”)
5.1 “Syndromic management”: indicaties voor directe (“blinde”) therapie van urethritis en/of cervicitis
- Symptomatische ongecompliceerde urethritis en/of cervicitis bij man of vrouw, vermoedelijk door een SOA
veroorzaakt, na afname van materiaal voor laboratoriumdiagnostiek voor standaard SOA-onderzoek (exclusief
Gram-preparaat, zie 5.3);* NB Behandeling urethritis vermindert risico op HIV-transmissie.
- Symptomatische ongecompliceerde urethritis en/of cervicitis bij man of vrouw, vermoedelijk door een SOA
veroorzaakt, terwijl laboratoriumdiagnostiek om welke reden dan ook niet te realiseren is;
- Een ongecompliceerde gonorroe is aangetoond d.m.v. sneldiagnostiek (Gram-preparaat) of door routine
laboratorium onderzoek (kweek, PCR/LCR), maar diagnostiek op C. trachomatis is niet gerealiseerd;**
- Epidemiologische indicatie bij asymptomatische patiënt.
* Argumenten voor laboratorium diagnostiek:
1. Diagnose: geobjectiveerd, verifieerbaar; NB Diagnose asymptomatische SOA
2. Uitleg aan patiënt/beleid arts: specifieker (diagnose, complicaties, behandeling, risico voor
partners)
3. Therapie: gerichte behandeling mogelijk (determinatie aetiologisch agens, gevoeligheidsbepaling)
4. Controle-test: negatieve test na therapie mogelijk
5. Contact-onderzoek: waarschuwing/opsporing van bron en eventuele andere contacten via sociaal
verpleegkundige SOA/AIDS van de GGD alleen mogelijk na exacte diagnose bij index-patiënt;
algemeen: heldere informatie naar partner(s) door exacte diagnose bij index-patiënt
(epidemiologie)
6. Aangifteplicht t.a.v. infectieziekten bij Inspectie Volksgezondheid (zie Hoofdstuk 26)
** Omdat bij een gonorroe relatief vaak tegelijkertijd een C. trachomatis infectie aangetroffen wordt, zal
men over het algemeen de behandeling voor gonorroe na 6 uur laten volgen door behandeling voor een
C. trachomatis infectie (zie ook Hoofdstuk 6), tenzij een dergelijke menginfectie door laboratorium
onderzoek uitgesloten is.
NB Bij verdenking op een complicatie (PID, epididymitis) dient men ook direct te starten met de voor die
complicatie ge-eigende therapie (directe “blinde” therapie bij de 1e visite: “syndromic management”).
5.2 Directe (“blinde”) therapie bij 1e visite (lab. onderzoek niet verricht of uitslag nog niet bekend):
- ceftriaxon 250 mg i.m. of ciprofloxacine 2 x 250 mg per os (éénmalig, voor eventuele gonorroe)
plus
- azitromycine 2 x 500 mg (1 g) (éénmalig, voor eventuele C. trachomatis infectie en/of non-specifieke urethritis,
vanaf 6 uur na toediening therapie voor eventuele gonorroe)
òf
doxycycline 2 dd 100 mg 7 dagen (voor eventuele C. trachomatis infectie en/of non-specifieke urethritis,
kuur starten vanaf 6 uur na toediening therapie voor eventuele gonorroe; optimale therapietrouw vereist)
5.3 Symptomatische urethritis met écoulement bij de man, beleid na sneldiagnostiek:
- sneldiagnostiek positief (positief Gram-preparaat):
therapie als in 5.2 (ceftriaxon of ciprofloxacine plus azithromycine);
- sneldiagnostiek negatief (negatief Gram-preparaat):
alleen therapie met azithromycine.
Literatuur bij Hoofdstuk 5 (zie ook Hoofdstuk 6-8):
- Schmid GP, Fontanarossa PB. Evolving strategies for management of the non-gonococcal syndrome. JAMA
1995;274:577-9.
- Cohen MS, Hoffman IF, Royce RA, et al. Reduction of concentration of HIV-1 in semen after treatment of
urethritis: implications for prevention of sexual transmission of HIV-1. Lancet 1997;349:1868-73.
- 19 -