SOA consensus 1997 - Huidziekten.nl

SOA DIAGNOSTIEK & THERAPIE RICHTLIJNEN 1997
9 Syphilis
9.1 Syfilis: serologisch onderzoek*
* Alternatieve test voor syphilis: fase-contrast microscopie (donker veld microscopie) voor het aantonen van
spirochaeten in het exsudaat van ulceratieve/erosieve lesies ten gevolge van het eerste stadium van syphilis
(lues I). Zie Hoofdstuk 21.2.
9.1.1 Incubatietijd syfilis (kliniek en serologie):
- Tot ontstaan ulcus durum (lues I): 10-90 dagen (ontstaan lues II: 3-6 weken na lues I);
- Tot positief worden primaire screeningstest (TPHA): 21 - 84 dagen.
9.1.2 Primaire screeningstest:
- TPHA (Treponema Pallidum Haem-agglutination Assay), een treponemale IgG/IgM a.l. test.
9.1.3 Bevestigingstest indien TPHA positief:
- FTA-abs. test (Fluorescent Treponemal Antibody absorption test), een treponemale IgG/IgM a.l. test.
9.1.4 Test op serologische aktiviteit syfilis (indien TPHA positief is) en om effect van therapie te monitoren:
- VDRL (Venereal Disease Research Laboratory) test, een non-treponemale IgG/IgM a.l. test, met bepaling van
de titer.
NB Prozone fenomeen: VDRL test pas positief bij uittitreren (in hogere titers).
9.1.5 Overige non-treponemale testen:
- Cardiolipine test:
non-treponemale test op serologische activiteit syfilis, vergelijkbaar met VDRL-test;
- Rapid Plasma Reagin (RPR) sneldiagnostiek test:
test met beperkte sensitiviteit en specificiteit;
9.1.6 Specifieke anti-Treponema pallidum IgG antilichaam test:
- IgG-immunoblot op Treponema pallidum (R.I.V.M.)
9.1.6.1 Indicatie IgG-immunoblot op Treponema pallidum (referentie-serologie):
- vermoeden op fout-positieve TPHA en/of FTA-abs. test.
9.1.7 Specifieke anti-Treponema pallidum IgM antilichaam testen:
- 19S-IgM-FTA-abs. test (R.I.V.M.);
- IgM-immunoblot op Treponema pallidum (R.I.V.M.);
- anti-Treponema pallidum IgM-antilichaam test volgens EIA methode (Capture ELISA, o.a. op het
Streeklaboratorium Groningen uitvoerbaar).
9.1.7.1 Indicaties IgM test:
- screening op congenitale lues.
9.1.8 Luesserologie testen bij HIV-geïnfecteerden:
Bij de grote meerderheid van HIV-geïnfecteerden lijken de serologische testen voor de diagnose van syphilis en
voor de evaluatie van de serologische respons op de behandeling nauwkeurig en betrouwbaar te zijn. Echter, bij
HIV-geïnfecteerden kan de luesserologie minder betrouwbaar zijn. Zowel een versterkte als een verminderde
humorale immuunrespons is mogelijk. Bij HIV-geïnfecteerden met klinische verdenking op syfilis en (herhaalde)
negatieve luesserologie is aan te bevelen het onderzoek uit te breiden, d.w.z. door bepaling van de FTA-abs. en
VDRL test of door histologisch of immunofluorescentie onderzoek van een klinisch verdachte lesie of door
donkerveld microscopie op spirochaeten in het exsudaat van een ulceratieve lues I lesie. Zie ook 9.2.4 (foutpositieve
lues-serologie).
- 27 -