SOA consensus 1997 - Huidziekten.nl

SOA DIAGNOSTIEK & THERAPIE RICHTLIJNEN 1997
23 Seksueel misbruik van kinderen (verdenking van): algemeen beleid/indicatoren seksueel misbruik (vervolg)
* Afwijkend seksueel gedrag:
- preoccupatie met de genitalia;
- excessief en/of dwangmatig masturberen of masturberen met voorwerpen (in vagina of anus);
- angst voor lichamelijk contact en/of juist (excessief) zoeken van seksueel getint lichamelijk contact.
* Niet leeftijdsadequaat seksueel gedrag:
- herhaalde pogingen anderen te betrekken bij seksueel gedrag, dat niet overeenkomt met de leeftijd van het
kind (dwangmatig en dwingend);
- vroegrijp gedrag en/of duidelijk provocerend seksueel gedrag;
- het uitspelen van oraal, vaginaal of anaal geslachtsverkeer;
- niet leeftijdsadequaat seksueel spel met poppen.
* Niet leeftijdsadequate kennis van seksualiteit:
- gedetailleerde, voor de leeftijd oneigenlijke, kennis van seksueel gedrag;
- leeftijdsadequate en consistente beschrijving van niet-leeftijdsadequate seksuele ervaringen.
* Relationele problemen:
- angst voor mensen (niet sekse-gebonden), mannen of vrouwen in het algemeen (sekse-gebonden) of voor een
man of vrouw in het bijzonder;
- sterk verzorgend gedrag, ook tegenover de eigen ouders, niet passend bij de leeftijd van het kind
(parentificatie).
* Onverklaarbare angstige reacties op en ontwijken van:
- normale uitingen van lichamelijke affectie;
- normale naaktheid en normale aandacht voor de genitale anatomie en de verschillen tussen mannen en
vrouwen;
- specifieke vragen over getoond, niet leeftijdsadequaat seksueel spel;
- bepaalde plaatsen of voorwerpen.
* Ontwikkelingsstoornissen:
- niet zindelijk zijn, zowel voor urine als voor ontlasting, op een leeftijd waarop verondersteld mag worden
dat het kind zindelijk is of vooral nadat het kind al zindelijk is geweest;
- ander regressief gedrag.
* Slaapstoornissen:
- nachtmerries, welke geïnduceerd worden door plaats, persoon en/of voorwerpen, die een relatie hebben met
het seksuele misbruik of nachtmerries, welke gepaard gaan met bewegingen of geluiden, die overeenkomen
met de seksueel misbruik ervaring;
- slapeloosheid en angst in het donker.
* Andere gedragsproblemen:
- eetproblemen (o.a. herhaald overgeven, voedselweigering);
- negatief lichaamsbeeld: ontevredenheid over, boosheid op of schaamte voor het eigen lichaam;
- (grote) angst voor verluieren, bad of douche.
* Gedrag tijdens onderzoek en/of opname:
- angst om op de rug te liggen;
- angst voor en bij het lichamelijk onderzoek, met name bij aanraken van de anogenitaal streek, de
bovenbenen, de billen en de buik.
B. Basisschoolleeftijd (4-11 jaar)
De meest opvallende signalen bij kinderen in de basisschoolleeftijd betreffen plotselinge en niet verklaarbare
achteruitgang van schoolprestaties, verlies van eigenwaarde, neiging tot weglopen en afwijkend gedrag tijdens
lichamelijk onderzoek, gymnastieklessen enz. De signalen die van toepassing zijn voor de voorschoolse periode
zijn ook in deze periode van toepassing. In deze leeftijdsfase gaat het kind begrijpen dat bepaalde seksuele
gedragingen niet acceptabel zijn. Deze zullen minder vaak worden gezien. Als men ze toch waarneemt, is hun
aanwezigheid een sterke indicatie voor misbruik.
- 79 -