SOA consensus 1997 - Huidziekten.nl

SOA DIAGNOSTIEK & THERAPIE RICHTLIJNEN 1997
23 Seksueel misbruik van kinderen (verdenking van): algemeen beleid/indicatoren seksueel misbruik (vervolg)
- schijnbare of reëele pijn in de bovenbenen, soms leidend tot afwijkingen in het looppatroon:
. bij lopen worden de billen en bovenbenen stijf tegen elkaar geklemd;
. bij optillen en afspringen worden de bovenbenen niet gespreid.
B. Basisschoolleeftijd:
- zie voorschoolse periode;
- allerlei vage lichamelijke klachten, zonder dat hiervoor een lichamelijke oorzaak wordt gevonden.
C. Pubers en adolescenten:
- zie 23.4.3 ad A en B;
- automutilatie.
23.4.4 Lichamelijke afwijkingen
In het nu volgende gedeelte wordt een overzicht gegeven van lichamelijke afwijkingen, die kunnen ontstaan ten
gevolge van seksueel misbruik. Er wordt een categorie-indeling gegeven ten aanzien van de specificiteit van de
afwijkingen. Hierbij is uitsluitend aandacht besteed aan de afwijkingen, die ontstaan ten gevolge van het
seksueel misbruik.
NB Zwangerschap bij een minderjarig meisje is een zeer verdacht signaal. In een dergelijke situatie hoeft de
pleger van het seksueel misbruik niet per definitie de verwekker te zijn. Een zwangerschap kan ook een
mogelijkheid voor het meisje zijn om de misbruiksituatie te ontvluchten. Men moet echter beducht zijn voor het
gegeven dat bij een zwangerschap t.g.v. seksueel misbruik de pleger het meisje dwingt een andere verwekker
te noemen.
Categorie indeling van lichamelijke afwijkingen bij seksueel misbruik:
1 Geen afwijkingen in de anogenitaal streek en niet-specifieke afwijkingen op de rest van het lichaam:
- alle afwijkingen, die verdacht zijn voor andere vormen van kindermishandeling: 'fingerprint' op de
bovenarmen, billen en buitenzijde van de dijen; circulaire hyperpigmentaties aan polsen of enkels.
- afwijkingen aan secundaire geslachtskenmerken: bijthematomen of andere beschadigingen van de
borsten;
- afwijkingen tussen navel en knieën, die zelden het gevolg zijn van andere vormen van
kindermishandeling: symmetrisch gelocaliseerde hematomen aan de binnenzijde van de dijen.
2 Niet-specifieke afwijkingen in de anogenitaalstreek, verdacht voor een seksueel contact:
- symmetrische roodheid van de labia, purulente fluor vaginalis, verkleefde labia minora;
- rectaal of vaginaal bloedververlies e.c.i.
3 Specifieke afwijkingen in de anogenitaal streek, verdacht voor seksuele contacten:
- vulvo-vaginale afwijkingen: beschadigingen van het hymen of de vaginale mucosa; afwezig hymen;
verwijdde introitus vaginae;
- perineumafwijkingen: rupturen uitgaande hetzij van de vagina, hetzij van de anus.
- anale afwijkingen: fissuren, dieper dan de epidermis, en ruptuur van de sphincter ani; anale dilatatie;
perianale veneuze stuwing of hematomen;
- orale afwijkingen: petechiën en erosies op het palatum t.g.v. oro-genitaal contact;
- seksueel overdraagbare aandoeningen.
4 Specifieke afwijkingen, bewijzend voor seksuele contacten (alleen in de eerste 72 uur na het seksuele
contact aantoonbaar):
- sperma op het lichaam, in de vagina of in het rectum, in de urine of in de kleren van het kind;
- prostaatspecifiek antigeen of zure fosfatase (minder specifiek) in het vulvaspoelsel;
- bloed in de vagina, in het rectum of op het perineum van een andere bloedgroep dan die van het kind.
- 81 -