SOA consensus 1997 - Huidziekten.nl

SOA DIAGNOSTIEK & THERAPIE RICHTLIJNEN 1997
9.8 Cardiovasculaire syfilis
Bij elke patiënt met een aneurysma, met name thoracaal, staat syfilis in de differentiaal diagnose en dient
luesserologie aangevraagd te worden. Bij een patiënt met (verdacht van) cardiovasculaire syfilis moet ook
(a)symptomatische neurosyfilis uitgesloten te worden i.v.m. de consequenties voor het therapeutisch beleid.
Therapie: zie 9.3.3.5. Cave barsten aneurysma bij starten therapie door Jarisch-Herxheimer reactie: overwegen te
starten met lage dosis penicilline (langzaam dosis opvoeren), penicilline te combineren met systemische corticosteroid
therapie of eventuele andere maatregelen te nemen (zie 9.3.3.8).
9.9 Congenitale syfilis
9.9.1 Criteria voor de diagnose congenitale syfilis
9.9.1.1 Bewezen congenitale infectie:
- Treponema pallidum aangetoond bij donkerveldmicroscopisch onderzoek of bij immuunfluorescentie
onderzoek of specifieke kleuringen van materiaal van b.v. huidlesies, navel, placenta of autopsie materiaal.
Therapie: zie 9.3.3.6 en 9.3.3.3.
9.9.1.2 Vermoedelijke congenitale infectie:
A. Een positieve treponemale test voor syfilis bij dood-geboorte.
B. Alle gevallen waarin kinderen een positieve treponemale test voor syfilis hebben in combinatie met een van
de volgende items:
- òf persisterende rhinitis, condylomata lata, osteïtis, periostitis, osteochondritis, ascites, huid- en slijmvlieslesies,
hepatitis, hepatosplenomegalie, nephrose, nephritis, hemolytische anaemie;
- òf röntgenologische afwijkingen van de lange pijp-beenderen passend bij congenitale lues;
- òf reaktiviteit van de VDRL test in de liquor cerebrospinalis;
- òf een vier- of meervoudig hogere titer van de TPHA in kinderlijk versus moederlijk serum (beide gelijktijdig
bij de geboorte afgenomen);
- òf vier- of meer-voudig hogere titer van een non-treponemale test in kinderlijk versus moederlijk serum (beide
gelijktijdig bij de geboorte afgenomen);
- òf vier- of meer-voudige stijging van de titer van een (non)-treponemale test binnen 3 mnd na de geboorte;
- òf positieve 19S-IgM-FTA-abs. test en/of IgM-immunoblot op T. pallidum (R.I.V.M.) in neonataal serum
(vertraagde IgM respons mogelijk: indien negatief bij geboorte, dan na 4, 8 en 12 wk herhalen);
- òf een moeder bij wie tijdens de zwangerschap syfilis vastgesteld werd, maar die niet adequaat behandeld werd
voor of tijdens de zwangerschap.
NB Bij behandeling van de moeder in het laatste trimester van de zwangerschap kan de behandeling voor het kind
onvoldoende zijn en kan het kind alsnog congenitale syfilis ontwikkelen.
C. Een positieve treponemale test bij een kind >12 maanden oud.
NB Belangrijk bij de diagnostiek van congenitale syfilis is het gepaard afnemen (bij de geboorte) van moederlijk
en kinderlijk serum voor serologie. Serologische testen dienen niet bepaald te worden uit navelstrengbloed, omdat
dit kan leiden tot fout-positieve en -negatieve testresultaten.
9.9.2 Aangifte plicht van congenitale syfilis and verplichting tot verrichten van luesserologie bij zwangeren
Congenitale syfilis is anno 1997 een aangifteplichtige ziekte groep C (Naschrift: per 01-01-1999 niet meer; zie
Hoofdstuk 27). In principe wordt luesserologie verricht bij iedere zwangere in Nederland.
Literatuur ad Hoofdstuk 9.9:
- Boot JM, Oranje AP, Groot R de, Tan G, Stolz E. Congenital syphilis. Int J STD & AIDS 1992;3:161-7.
- Chabra RS, Brion LP, Castro M, Freundlich L, Glaser JH. Comparison of maternal sera, cord blood and neonatal
sera for detecting presumptive congenital syphilis. Pediatrics 1993;91:88-91.
- Chang SN, Chung KY, Lee MG, Lee JB. Seroreversion of the serological tests for syphilis in the newborns born
to treated syphilitic mothers. Genitourin Med 1995;71:68-70.
- 39 -