Interventies voor een leefbare wijk: van theorie naar - Instituut ISW

Stand van zaken
Weinig onderzoek heeft zich tot dusver gericht op het effect van buitenschoolse
interventies op de beeldvorming van kinderen over andere groepen en hun
vriendschappen met leden van andere groepen. Het meeste onderzoek op dit gebied was
vooral gericht op het effect van etnisch gemengde scholen op houdingen die etnische
groepen tegenover elkaar hebben (bijv. Aboud et al., 2003) of op hun vriendschappen
(bijv. Hallinan & Smith, 1989, Quillian & Campbell, 2003). Ook het effect van
onderwijsmethoden die wel of niet aan de voorwaarden van de contacttheorie voldoen is
onderzocht (bijv. Hansell & Slavin, 1981, Hallinan & Sorensen, 1985, Van Oudenhoven
et al., 1996, Slavin & Cooper, 1999). In deze onderzoeken is de positieve invloed van
contact en van het voldoen aan de voorwaarden bevestigd. Het aantal vriendschappen van
kinderen met verschillende etnische achtergronden neemt bijvoorbeeld toe als
leerkrachten en de schooldirectie laten zien dat ze tussengroepcontacten bepleiten
(Schofield, 1995).
Onderzoek uit de VS heeft laten zien dat de structurele gelegenheidstheorie
inderdaad in staat is om vriendschapskeuzen deels te verklaren. Jongeren die dichtbij
elkaar wonen en elkaar dus vaak op straat tegenkomen (= propinquity), hebben volgens
dit onderzoek een grotere kans met elkaar bevriend te zijn dan andere jongeren (Mouw &
Entwisle, 2006). Maar ook koppels die niet zo dichtbij elkaar wonen, hebben een grotere
kans bevriend te zijn, als in de buurt van één van de kinderen een ander kind woont met
wie ze allebei bevriend zijn. In een steekproef uit Duitsland wordt eveneens de
samenhang tussen contact en positieve beelden bevestigd. Zo bleek het aantal allochtonen
in een regio samen te hangen met de mate van stereotypering van allochtonen (Wagner et
al., 2006): hoe meer allochtonen er in een regio woonden, en dus hoe meer
contactmogelijkheden de bewoners met andere etniciteiten hadden, hoe positiever de
beelden van de autochtone bevolking ten opzichte van de allochtone bevolking waren.
Naast het verbeteren van het beeld dat autochtonen en allochtonen van elkaar hebben, is
uit onderzoek in Nederland een ander positief effect van contact tussen deze groepen naar
voren gekomen. Zo blijken de Nederlandse taalvaardigheden van allochtonen in een wijk
met een hoger aantal allochtone bewoners slechter te zijn dan die van allochtonen die in
een wijk met meer autochtone bewoners wonen (Gijsberts & Dagevos, 2005). Dus
28
I n t e r v e n t i e s v o o r e e n l e e f b a r e w i j k