Interventies voor een leefbare wijk: van theorie naar - Instituut ISW

More documents

Recommendations

Info

voorkomen dat criminaliteit en overlast een niveau bereiken waarbij bewoners zichzelf niet (meer) in staat achten en bereid verklaren om voorvallen onderling het hoofd te bieden. ‘Repressief’ wordt hier opgevat als het aanpakken van criminaliteit en overlast zodat deze weer beheersbaar worden voor bewoners. Het doel van de interventie is om criminaliteit en overlast zodanig aan te pakken dat bewoners zichzelf (weer) in staat achten en bereid verklaren om deze voorvallen onderling het hoofd te bieden. Als het voorkomen of het aanpakken van criminaliteit en overlast het doel van de interventie is, is het vervolgens de vraag wie er aan zet is - bewoners of instellingen - in situaties waarin bewoners werkelijk geconfronteerd worden met voorvallen van criminaliteit en overlast. Zijn dat de bewoners (het classificatiebegrip informeel) of zijn dat de instellingen (het classificatiebegrip formeel)? Het gaat ons hierbij niet om de vraag wie het initiatief heeft genomen tot de interventie (top down vs. bottom up) of wie verantwoordelijkheid draagt voor wat (afspraken over budgetten en taken). Het gaat om de uitvoeringspraktijk: wie is er aan zet om daadwerkelijk sociale controle uit te oefenen? De uitvoeringspraktijk van de interventie geeft ons een beeld van de inschatting die beleidsmakers maken van de bereidheid en het vermogen van bewoners om sociale controle uit te oefenen. Kan het uitoefenen van sociale controle overgelaten worden aan bewoners, hebben zij hulp van instellingen nodig of moeten instellingen de probleemsituatie zelf aanpakken? Als beleidsmakers deze inschatting correct maken en daar een geschikte interventie voor inzetten, vergroot dat de kans van slagen van de interventie aanzienlijk (zie ook: ‘Succes- en faalfactoren’). Dit brengt ons op het continuüm van de mate waarin informele en formele sociale controle worden uitgeoefend en elkaar aanvullen. Met het begrip informele sociale controle bedoelen wij alle manieren waarop bewoners anderen ertoe brengen zich aan bepaalde normen te houden; normen over wat gewenste gedragsregels zijn en normen over wat beleefde omgangsvormen zijn. Met het begrip formele sociale controle bedoelen wij alle manieren waarop instellingen bewoners ertoe brengen zich aan bepaalde normen te houden. Dit onderscheid betekent niet dat informele en formele sociale controle twee uitersten zijn. Een bewoner die bij de woningcorporatie melding maakt van overlast, oefent informele sociale controle uit in de verwachting dat (de overlastconsulent van) de corporatie formele sociale controle zal uitoefenen. Deze formele sociale controle kan dan variëren van het wijzen op de ‘verklaring van goede huurder’ uit het huurcontract tot het dreigen met sancties of het nemen van sancties. 4.3.3 Wijze van classificeren Ter illustratie laten we zien op welke manier wij de interventies geclassificeerd hebben. Van ieder type interventie wordt één voorbeeld gegeven. De interventie ‘Campagne melden en aangifte doen’ is geclassificeerd als repressief, omdat het doel van de interventie het aanpakken van overlast en criminaliteit is. De interventie moet in termen van collectieve weerbaarheid bijdragen aan het weer beheersbaar maken van criminaliteit en overlast voor bewoners. Het is daarnaast geclassificeerd als informeel, omdat bewoners zelf (indirecte) sociale controle moeten uitoefenen (de politie inschakelen): ‘In Het Arnhemse Broek wordt vergeleken met de stad Arnhem weinig aangifte gedaan, dan wel gemeld. Het politiespreekuur moet deze leemte zoveel mogelijk opvullen. Daarnaast wordt er een campagne gevoerd in de wijk om de mensen op te roepen om aan te geven en te 57 I n t e r v e n t i e s v o o r e e n l e e f b a r e w i j k
melden als zij iets strafbaars dan wel zorgelijks waarnemen of zelf meemaken’ (Het werkt in Het Arnhemse Broek, juni 2007). 58 Informeel repressief Informeel preventief Buurtpreventie Akkerwindestraat Buurtbemiddeling Politiehuiskamer Klarendal/Sint Marten Winkelcentrum Presikhaaf als leerbedrijf Project hangplekken jongeren Aangifte op afspraak Campagne melden en aangifte doen Vijf stratenaanpak Kan wel! (Binnentuin De Deeltuin, Markt Akkerstraat, burenhulpsysteem) Buurtcontacten Buurtfeesten Tuinhekjesproject Straat in actie/gerichte straatacties en activiteiten Buurt in actie Welkomstproject Formeel repressief Informeel preventief Wijkpreventieteams Enge plekken in kaart brengen Woonomgevingsploegen/ achterpaden Inzet buurtbeheerders Aanpak sociale onveiligheid Straataanpak Aanpak ‘vrijplaatsen’ - Aanpak huisjesmelkers - Aanpak leegstaande panden - Aanpak overlastproblemen - Voortzetting inzet methode integrale handhaving - Aanpak regelovertreding - Casemanagement Overlastproject - Inventarisatie probleemhuishoudens - Aanpak overlastgevende gezinnen - Overlastproject Wijkgerichte intensieve gezinsbegeleiding -Investeren in kinderen -Gedrag jongeren -Casemanagement overlast 12+ -Overlastproject Toewijzing woningen Zet in op 12- Pak op! Sociale vaardigheidstraining Tweede kans in eigen woning - Tweede Kans Beleid - Casemanagement Tweede Kans Huisvesting Achter de Voordeur (Vernieuwingsproject Arnhem) Figuur 4.4: Classificatieschema: Arnhemse interventies ingedeeld naar type interventie De interventie ‘Buurtcontacten’ heeft tot doel buurtcontacten te bevorderen. ‘Leefbaarheid en sociale cohesie begint toch in je eigen huis, eigen straat en eigen buurt. Het bevorderen van buurtcontacten is essentieel voor een positieve ontwikkeling van de wijk’ (Voortgangsrapportage wijkwerkplannen, 2005). De interventie is niet expliciet gericht op het aanpakken of voorkomen van criminaliteit en overlast. Maar beredeneerd naar analogie van de theorie van collectieve weerbaarheid kan de interventie ‘Buurtcontacten’ bijdragen aan het voorkomen dat criminaliteit en overlast een niveau bereiken waarbij bewoners zichzelf niet (meer) in staat achten en bereid verklaren om voorvallen onderling het hoofd te bieden. Sociale I n t e r v e n t i e s v o o r e e n l e e f b a r e w i j k
Page 1 and 2:
Interventies voor een leefbare wijk
Page 3 and 4:
2 Interventies voor een leefbare wi
Page 5 and 6:
Andreas Flache Maarten Koekkoek 4 I
Page 7 and 8: Inhoudsopgave Voorwoord 8 H 1 Inlei
Page 9 and 10: Voorwoord Sociale problemen die spe
Page 11 and 12: H 1 Inleiding Andreas Flache en Maa
Page 13 and 14: integratie en beeldvorming onder jo
Page 15 and 16: koppeling van activiteiten aan best
Page 17 and 18: H 2 Integratie, segregatie en beeld
Page 19 and 20: andere aandachtswijken 62 % is. Ook
Page 21 and 22: Op basis van deze structurele geleg
Page 23 and 24: die alleen deelnemen aan eenmalige
Page 25 and 26: in de Spil in Malburgen West. Op de
Page 27 and 28: Contacttheorie In de literatuur zij
Page 29 and 30: Stand van zaken Weinig onderzoek he
Page 31 and 32: voorwaarde van gelijke status. Omda
Page 33 and 34: veel aandacht besteedt aan de creat
Page 35 and 36: H 3 Beeldvorming en conflicten Elze
Page 37 and 38: Bewoners ergeren zich meer, wanneer
Page 39 and 40: Figuur 3.2: Indeling van typen inte
Page 41 and 42: komen drie typen interventies naar
Page 43 and 44: elangrijk moeten zijn bij het opzet
Page 45 and 46: aantrekken. Een project als ‘Prat
Page 47 and 48: Interventies gericht op buurtconfli
Page 49 and 50: deze manier steeds meer op een vrie
Page 51 and 52: H 4 Duurzame buurtveiligheid Reijer
Page 53 and 54: criminaliteit en overlast is mede a
Page 55 and 56: 54 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0
Page 57: verhogen vanwege het ontbreken van
Page 61 and 62: 60 Mate van collectieve weerbaarhei
Page 63 and 64: Mate van collectieve weerbaarheid F
Page 65 and 66: Formeel-preventief. Een formeel-pre
Page 67 and 68: H 5 Participatie van bewoners: via
Page 69 and 70: sociale interventies en projecten c
Page 71 and 72: 70 Gebaseerd op onze eigen ervaring
Page 73 and 74: 72 Wijkplatform Geitenkamp 2008 5.2
Page 75 and 76: esluitvormingsprocessen met als hyp
Page 77 and 78: 5.3.1 Sociale interventies: inhoude
Page 79 and 80: 78 niet vindt, als men louter probe
Page 81 and 82: ‘maatschappelijk gedreven’ werk
Page 83 and 84: 5.4.2 Interventies gericht op (buur
Page 85 and 86: Maatschappelijk gedreven interventi
Page 87 and 88: Het betrekken van alle deelnemers e
Page 89 and 90: H 6 Interventies gericht op partici
Page 91 and 92: hoge opleiding en een iets minder h
Page 93 and 94: 6.2.1 Participatie van ouderen in A
Page 95 and 96: Behalve de aanwezigheid van voorzie
Page 97 and 98: 6.3 Het classificatiesysteem In de
Page 99 and 100: 98 Achter de voordeur Kijk om de ho
Page 101 and 102: sociaal kapitaal: ‘bonding’ en
Page 103 and 104: 102 Succesfactoren voor interventie
Page 105 and 106: De auteurs ( Op alfabetische volgor
Page 107 and 108: 106 I n t e r v e n t i e s v o o r
Page 109 and 110:
Bijlage 1 Interventies gericht op I
Page 111 and 112:
110 Bijlage 2 Interventies gericht
Page 113 and 114:
55. Inzet wijkpreventieteam (samenw
Page 115 and 116:
64. Interculturele communicatie: bu
Page 117 and 118:
Bijlage 5 Interventies gericht op O
Page 119 and 120:
Literatuur Hoofdstuk 2 Aboud, F. E.
Page 121 and 122:
Hoofdstuk 4 Arnhem, beleidsstuk. He
Page 123 and 124:
Krause, D. (2005). Luhmann-Lexikon.
show all

Interventies voor een leefbare wijk: van theorie naar - Instituut ISW

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?