Interventies voor een leefbare wijk: van theorie naar - Instituut ISW

voorwaarde van gelijke status. Omdat er vaak te veel inschrijvingen zijn, kijken de
leerkrachten welke kinderen nog niet eerder hebben meegedaan aan een VSD-activiteit,
maar ook zorgen zij soms dat bepaalde kinderen niet bij elkaar in een activiteit komen.
Hierdoor ontstaan er eigenlijk nergens dominante groepjes kinderen. Als er toch kinderen
zijn die domineren, dan gaat het niet om een groep dominante kinderen van een bepaalde
etniciteit, maar juist om individuen die normaal ook voortrekkers zijn in de klas. Verder
wordt er binnen veel van de activiteiten aan een gezamenlijk doel gewerkt. Wanneer dit
het geval is, geven de begeleidende docenten aan dat er moet worden samengewerkt om
dit doel te bereiken. Bij bijna alle activiteiten die onder de VSD vallen zijn er aan het
einde van de tien weken presentaties of optredens, zodat de kinderen aan ouders en
klasgenoten kunnen laten zien wat ze hebben gedaan en geleerd. Om tot deze uitvoering
te komen moeten de kinderen meestal intens samenwerken. Bij het bovengenoemde
voorbeeld van de Burgemeester de Monchyschool wordt bijvoorbeeld aan het eind van
het project de griezelfilm gepresenteerd.
Er zijn ook activiteiten waarbij niet aan alle voorwaarden van de contacttheorie
wordt voldaan. Bij de cursus klimmen op de basisschool de Vlindertuin bijvoorbeeld,
zeggen de docenten dat de kinderen nooit aan een gezamenlijk doel werken. Dit soort
interventies zijn individuele activiteiten die vooral zijn gericht op het leren van nieuwe
praktische en sociale vaardigheden. Als de interventie slechts aan een beperkt aantal
voorwaarden voldoet, zoals herhaaldelijk contact of toezicht door een autoriteit,
verwachten we volgens de contacttheorie geen effect op de beeldvorming door de
interventie.
Type 2
De randvoorwaarden van de contacttheorie zijn algemeen geldig, dus zijn ze overal van
toepassing en vormen ze de factoren die nodig zijn voor het succes van een
buitenschoolse interventie. Bij de eerder genoemde activiteit ‘Kleine kok’ in de Spil is er
sprake van nabijheid tussen verschillende culturele groeperingen en dus gelegenheid tot
het sluiten van vriendschappen en het ontstaan van positievere beeldvorming. De
activiteit voldoet grotendeels aan de voorwaarden van de contacttheorie. De activiteit
‘Kleine kok’ loopt meerdere maanden en er is sprake van aanwezigheid van een
autoriteit. Er zijn namelijk altijd volwassenen aanwezig die toezicht houden op de
kinderen en positieve contacten bevorderen: vrijwilligers, stagiaires of kinderwerkers.
Ook wordt voldaan aan de voorwaarde van gezamenlijke doelen. De activiteit werkt
namelijk toe naar de restaurantavond waarop de kinderen gezamenlijk een lekkere
maaltijd bereiden voor de mensen die zij in hun restaurant uitnodigen. In het bereiken van
dit doel zijn de kinderen afhankelijk van elkaar omdat de maaltijd kan mislukken, als
iemand van de groep zich bijvoorbeeld niet aan het recept houdt. Ook in het bedienen van
de gasten zijn de kinderen afhankelijk van elkaar in het achterlaten van een positieve
indruk. Van samenwerking voor het bereiken van het doel is dus duidelijk sprake. Aan de
overgebleven voorwaarde, gelijke status onder de deelnemende kinderen, wordt echter
niet altijd volledig voldaan. Het komt namelijk wel eens voor dat er een groepje kinderen
aanwezig is dat dominant is. Dit uit zich bijvoorbeeld in het ‘de baas’ proberen te spelen
over andere kinderen.
30
I n t e r v e n t i e s v o o r e e n l e e f b a r e w i j k